António de Oliveira Salazar

António de Oliveira Salazar (oficjalne zdjęcie, około 1968)

António de Oliveira Salazar (1940)

António de Oliveira Salazar (1889–1970) – portugalski dyktator, profesor ekonomii, w latach 1932–1968 pełnił funkcję premiera (faktycznie sprawował rządy autorytarne).

• Bardzo dobrze wiem, czego chcę i dokąd zmierzam.

• Dyktatura nasza jest pokrewna dyktaturze faszystowskiej, poprzez umocnienie władzy wojną wydaną niektórym zasadom demokracji, poprzez swój zdecydowany charakter narodowy oraz troskę o ład społeczny. Różnica zaś zaznacza się w postępowaniu na rzecz odrodzenia. Dyktatura faszystowska ciąży ku pogańskiemu cezaryzmowi, ku nowemu państwu, które nie honoruje granic natury prawnej czy moralnej i prze do celu bez skrupułów łamiąc wszystkie przeszkody (…) Portugalskie Nowe Państwo, przeciwnie, nie może i nie zamierza przekraczać pewnych granic natury moralnej, które uważa za niezbędne, niczym ostrzegawcze sygnalizatory, w jego reformatorskiej akcji.
  • A nossa ditadura aproxima-se, evidentemente, da ditadura fascista no reforço daautoridade, na guerra declarada a certos princípios da democracia, no seu caráter acentuadamente nacionalista, nas suas preocupações de ordem social. Afasta-se, nos seus processos de renovação. A ditadura fascista tende para um cesarismo pagão, paraum Estado Novo que não conhece limitações de ordem jurídica ou moral, que marcha para o seu fim, sem encontrar embaraços ou obstáculos. (…) O Estado Novo português, ao contrário, não pode fugir, nem pensa fugir, a certas limitações de ordem moral que julga indispensável manter, como balizas, à sua acção reformadora. (port.)
  • Opis: porównanie ideologii Estado Novo z faszyzmem, dokonane w 1933.

• Do Angoli, szybko i z siłą!
  • Para Angola, rapidamente e em força! (port.)
  • Opis: o wojnie kolonialnej w Angoli.

• Jakżebym mógł przełamywać tę falę kobiecej niezależności, która przetacza się przez świat? Kobiety wykazują tak wielką potrzebę wolności, tak wielka jest ich chęć korzystania z przyjemności życia! Nie rozumieją, że szczęście osiąga się nie przez zabawę, lecz przez wyrzeczenie.
  • Źródło: Diane Ducret, Kobiety dyktatorów, tłum. Maria Rostworowska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2012, ISBN 9788324018840, s. 152.

• Jestem antyparlamentarystą do szpiku kości, ponieważ nienawidzę pustych, werbalnych przemówień, krzykliwych i zbędnych interprelacyj, gry namiętności nie dokoła jakiejś wielkiej idei, lecz dokoła drobiazgów, błahostek stanowiących wielkie nic dla spraw narodowych. Parlament napełnia mnie taką odrazą, że żywię lęk przed nim – chociaż uznaję konieczność jego istnienia.

• Mamy jedną doktrynę. Jesteśmy jedną siłą.
  • Temos uma doutrina. Somos uma força. (port.)
  • Zobacz też: doktryna, siła

• Nie dyskutuje się o Bogu i Prawdzie. Nie dyskutuje się o Ojczyźnie i jej historii. Nie dyskutuje się o autorytecie i jego prestiżu. Nie dyskutuje się o rodzinie i jej wartościach. Nie dyskutuje się o chwale pracy i o jej konieczności.
  • Não discutimos Deus e a virtude. Não discutimos a pátria e a sua história. Não discutimos a autoridade e o seu prestígio. Não discutimos a família e a sua moral. Não discutimos a glória do trabalho e o seu dever. (port.)
  • Zobacz też: Bóg, prawda

• Państwo nie podlega dyskusji.
  • Zobacz też: dyskusja, państwo

• Państwo to społecznie zorganizowany Naród.
  • Estado é a Nação socialmente organizada. (port.)
  • Zobacz też: naród

• Władza to nie parasol, który stawia się w kącie, gdy deszcz przestał padać.
  • Zobacz też: parasol, władza

• Wszystko dla narodu, nic przeciw narodowi.

O António de Oliveira Salazarze

• Był człowiek, który prowadził tak zwaną rewolucję pokojową. Nazywał się Salazar. Przez wiele, wiele lat kierował swoim państwem, Portugalią. Doprowadził do tego, że jego kraj, ciągle niespokojny, pełen najrozmaitszych gwałtów i przemocy, stał się krajem pokoju i dobrobytu. Dlatego nazwano jego metodę rewolucją pokojową. Za jego rządów wszystko odmieniło się ku lepszemu. Odmienili się ludzie, ich dobra wola, serca i umysły.
  • Autor: Stefan Wyszyński
  • Źródło: António de Oliveira Salazar, Rewolucja pokojowa, Prohibita, Warszawa 2013, s. 224.

• Objęcie władzy przez prof. Salazara oznaczało koniec destabilizacji kraju, trwającej nieprzerwanie od 1910 roku, gdy inspirowana przez wolnomularstwo rewolucja obaliła portugalską monarchię i zaprowadziła nad Tagiem republikę. Jego autokratyzm uchronił Portugalię nie tylko przed „republiką kolesi”, ale również przed zagrożeniami ze strony totalitarnej lewicy – od komunizmu po narodowy socjalizm.
  • Autor: Grzegorz Kucharczyk
  • Źródło: António de Oliveira Salazar, Rewolucja pokojowa, op. cit., s. 224.