Ostap Bender

Ostap Bender (ros. Остап Бендер, także: Ostap-Sulejman-Berta-Maria-Bender-Bej, Bender-Zadunajski, Ostap Ibragimowicz) – postać fikcyjna, po raz pierwszy pojawił się w powieści Dwanaście krzeseł napisanej przez radzieckich autorów Ilję Ilfa i Jewgienija Pietrowa. Dalsze przygody Bendera ukazuje książka Złote cielę.

Dwanaście krzeseł

Pomnik Ostapa Bendera w Elista

• A [czy aby jakieś] przedpotopowe stworzenia w [tych] materacach nie poruszają się?
  • А доисторические животные в матрацах не водятся? (ros.)

• A niech cię trafi siwizna w brodę! A niech cię trafi diabeł w żebro!
  • Вот тебе седина в бороду! Вот тебе бес в ребро! (ros.)
  • Znaczenie: „A niech cię szlag trafi!”.

• (…) bez kryminału. Kodeks powinniśmy honorować.
  • (…) без уголовщины. Кодекс мы должны чтить. (ros.)

• Biuro pisze.
  • Контора пишет. (ros.)
  • Znaczenie: „Trwa, pracuje dalej”

• Bunt na pokładzie?
  • Бунт на корабле? (ros.)

• Chciałbyś może jeszcze dostać klucz do mieszkania, w którym leżą pieniądze?
  • Может быть, тебе дать ещё ключ от квартиры, где деньги лежат? (ros.)

• Chociaż może to i nie Paryż ale prosimy łaskawie do naszego szałasu.
  • У нас хотя и не Париж, но милости просим к нашему шалашу. (ros.)

• Dlaczego aż tak dużo. Czyżby owies podrożał?
  • Это почему ж так много? Овес нынче дорог? (ros.)

• Czas, który mamy to pieniądze, których nie posiadamy.
  • Время которое у нас есть, это деньги которых у нас нет. (ros.)

• Czyżbyś wątpił w to, że mamy pieniądze?
  • Сомневаться в наших деньгах?! (ros.)

• Chciałbym się szalenie nażreć po tej wdowinej [cienkiej] herbatce.
  • Я безумно хочу жрать после этого вдовушкиного чая. (ros.)

• Ech ty, ofiaro losu!
  • Ну ты, жертва аборта! (ros.)
  • Opis: dosłownie „ofiaro aborcji”.

• Gorąca kobieta, marzenie poety.
  • Знойная женщина, мечта поэта. (ros.)

• I rozpłynęły się jak statki na morzu!
  • И разошлись, как в море корабли! (ros.)

• Ja dam panu parabellum.
  • Я дам вам парабеллум. (ros.)

• Jakie pieniądze? Pan, zdaje się, pytał się o jakieś pieniądze?
  • Какие деньги? Вы, кажется, спросили про какие-то деньги? (ros.)

• Jesteś wulgarnym człowiekiem, Kisa!
  • Вы пошлый человек, Киса! (ros.)

• Jesteśmy tylko gośćmi na tym święcie życia.
  • Мы чужие на этом празднике жизни. (ros.)

• Jeśli ktoś twierdzi, że to dziewczyna [kobieta], niech pierwszy rzuci we mnie kamień!
  • Кто скажет, что это девочка, пусть первый бросит в меня камень! (ros.)

• Kim, według pana, jest ten oto krzepki staruszek? Niech pan mi nie mówi, że pan go nie zna. To gigant myśli, ojciec rosyjskiej demokracji i osoba zbliżona do imperatora.
  • Кто, по-вашему, этот мощный старик? Не говорите, вы не можете этого знать. Это – гигант мысли, отец русской демократии и особа, приближенная к императору. (ros.)

• Kochałem i cierpiałem. Kochałem pieniądze i cierpiałem z powodu ich braku.
  • Он любил и страдал. Он любил деньги и страдал от их недостатка. (ros.)

• Kontynuujemy obrady, panowie sędziowie przysięgli.
  • Заседание продолжается, господа присяжные заседатели. (ros.)

• Lody ruszyły, panowie sędziowie przysięgli!
  • Лёд тронулся, господа присяжные заседатели! (ros.)

• – Nie jesteście w cerkwi, nie oszukają was.
  • – Вы не в церкви, вас не обманут! (ros.)

• Niech pan nie udaje świętej krowy.
  • Не будьте божьей коровой. (ros.)

• Niech pan trzyma binokle, Kisa! Zaraz się zacznie!
  • Берегите пенсне, Киса! Сейчас начнется! (ros.)

• – Nigdy ale to przenigdy Worobianinow nie wyciągał ręki!
  – W takim razie wyciągniesz kopyta, stary durniu!
  • – Никогда, никогда Воробьянинов не протягивал руку!
    – Так протянете ноги, старый дуралей! (ros.)

• Nikt nas nie lubi, jeśli nie brać pod uwagę organów ścigania, które także nas nie lubią.
  • Нас никто не любит, если не считать Уголовного розыска, который тоже нас не любит. (ros.)

• – No jak tam dziadku, są w waszym mieście jakieś kobiety?
  – Niektórym to i kobyła jak kobieta.
  – Więcej pytań nie mam!
  • – Ну что, дядя, невесты в вашем городе есть?
    – Кому и кобыла невеста.
    – Больше вопросов не имею! (ros.)

• No to na razie! Wyślij [czasem] jakąś kartkę!…
  • Ну, пока! Пишите письма!… (ros.)

• Obiłbym ci mordę, tylko nie pozwala mi na to Zaratustra.
  • Набил бы я тебе рыло, только Заратустра не позволяет. (ros.)

• Od martwego osła uszy. Dostaniesz u Puszkina…
  • От мёртвого осла уши. Получишь у Пушкина… (ros.)
  • Opis: w znaczeniu polskiego powiedzenia: „dostaniesz figę z makiem”.

• Oddaj kiełbasę, durniu! A wszystko przebaczę!
  • Отдай колбасу, дурак! Я все прощу! (ros.)

• Ostap grał w szachy drugi raz w [swoim] życiu.
  • Остап играл в шахматы второй раз в жизни. (ros.)

• Ostap od wczoraj jeszcze niczego nie jadł. Dlatego też jego elokwencja była nadzwyczajna.
  • Остап со вчерашнего дня еще ничего не ел. Поэтому красноречие его было необыкновенно. (ros.)

• Ostapa poniosło…
  • Остапа понесло… (ros.)

• Oszukano panią. Dano pani o wiele lepsze futro. To szanghajskie lamparty.
  • Вас обманули. Вам дали гораздо лучший мех. Это шанхайские барсы. (ros.)

• Pięćset rubli może uratować giganta myśli.
  • Пятьсот рублей могут спасти гиганта мысли. (ros.)

• Płomienna kobieta (…) marzenie poety. Prowincjonalna bezpośredniość. W dużych miastach takiego podzwrotnikowego temperamentu już dawno się nie spotyka, ale na peryferiach, w terenie jeszcze można czasem znaleźć.
  • Źródło: lubimyczytac.pl

• Po ile [chodzi] opium dla ludu?
  • Почем опиум для народа? (ros.)

• Przedmiotem mojego wykładu jest płodna idea debiutu. Co to takiego, proszę państwa, jest debiut i co to takiego, proszę państwa jest idea? Debiut, proszę państwa, to „Quasi una fantasia”. A co co takiego, proszę państwa, znaczy idea? Idea, proszę państwa, – to myśl ludzka, obleczona w logiczną formę szachową.
  • Предмет моей лекции – плодотворная дебютная идея. Что такое, товарищи, дебют и что такое, товарищи, идея? Дебют, товарищи, – это „Quasi una fantasia”. А что такое, товарищи, значит идея? Идея, товарищи, – это человеческая мысль, облеченная в логическую шахматную форму. (ros.)
  • Zobacz też: debiut

• Rosja o was [nigdy] nie zapomni!
  • Россия вас не забудет! (ros.)

• Są jeszcze rękawy od bezrękawnika, wnętrze [koło od] obwarzanka i martwego osła uszy.
  • Есть ещё от жилетки рукава, круг от бублика и мёртвого осла уши. (ros.)

• Słusznie prawi, bydlę. Uczcie się.
  • Хорошо излагает, собака. Учитесь. (ros.)

• Szybko tylko kotki potrafią się rodzić.
  • Скоро только кошки родятся. (ros.)

• Tajny związek miecza i pługa!
  • Тайный союз меча и орала! (ros.)

• Teraz wszystko zależy od hemoglobiny.
  • Теперь вся сила в гемоглобине. (ros.)

• To typowe zachowanie fircyka: okraść biedną wdowę.
  • Это типичное пижонство: грабить бедную вдову. (ros.)

• Tobie trzeba postawić pomnik nie stworzony rękami (człowieka).
  • Вам памятник нужно нерукотворный воздвигнуть. (ros.)

• Trzymajcie się! Rosja o was nie zapomni! Zachód nam pomoże!
  • Крепитесь! Россия вас не забудет! Запад нам поможет! (ros.)

• Umie pan jeździć na gapę?
  • Вы умеете ездить зайцем? (ros.)

• W końcu nie jesteś ani moją matką ani siostrą ani kochanką.
  • Вы мне в конце концов не мать, не сестра и не любовница. (ros.)

• W którym pułku pan służył?
  • Вы в каком полку служили? (ros.)

• W Wasiukach trzeba zorganizować międzynarodowy turniej szachowy.
  • В Васюках надо устроить международный шахматный турнир. (ros.)

• Wino, kobiety i karty mamy zapewnione.
  • Вино, женщины и карты нам обеспечены. (ros.)

• Wszystkie podróbki robią w Odessie, na ulicy Małej Arnautskiej.
  • Всю контрабанду делают в Одессе, на Малой Арнаутской улице. (ros.)

• – [Jakie jest] Wyznanie polityczne pana?
  – Zawsze!
  • – Ваше политическое кредо?
    – Всегда! (ros.)

• Z Wasiuków polecą sygnały na Marsa, Jowisza i Neptuna.
  • Из Васюков полетят сигналы на Марс, Юпитер и Нептун. (ros.)

• Życie – rzecz skomplikowana.
  • Жизнь – сложная штука. (ros.)

Złoty cielec

• A może właśnie chcemy się hej-przejechać?
  • Может быть, мы именно хотим эх-прокатиться? (ros.)

• A nam chamstwa nie potrzeba. Z nas samych [niezłe] chamy. Jedziemy.
  • А нам грубиянов не надо. Мы сами грубияны. Едем. (ros.)

• A przewodzić paradzie będę ja!
  • Командовать парадом буду я! (ros.)

• A to szafka typu „Hej, [Bracia -] Słowianie!” Tutaj się nie obłowisz.
  • А шкафчик-то типа „Гей, славяне!” Тут много не возьмешь. (ros.)

• Ach tak, więc Pan myślał? Pan, znaczy się, czasami myśli? Z Pana jest myśliciel. Jakie jest pańskie nazwisko, myślicielu? Spinoza? Jean-Jacques Rousseau? Marek Aureliusz?
  • Ах, вы думали? Вы, значит, иногда думаете? Вы мыслитель. Как ваша фамилия, мыслитель? Спиноза? Жан-Жак Руссо? Марк Аврелий? (ros.)

• Cerkiew przerobiona na skład kartofli.
  • Храм спаса на картошке. (ros.)
  • Opis: tradycyjnie cerkwie w Rosji określano wezwaniem i nazwą dzielnicy, w której ją wybudowano, połączonych spójnikiem „na” lub „w”. Powyższą nazwą określano ironicznie petersburską Cerkiew Spasa „na Krowi”

• Chcę stąd wyjechać. Między mną a władzą radziecką, w ciągu ubiegłego roku, pojawiła się poważna różnica stanowisk. Ona chce budować socjalizm a ja nie chcę.
  • Я хочу отсюда уехать. У меня с советской властью возникли за последний год серьезнейшие разногласия. Она хочет строить социализм, а я не хочу. (ros.)

• Nie jestem chirurgiem, jestem neurologiem, jestem psychiatrą. Badam dusze moich pacjentów. I z jakiegoś powodu to zawsze są bardzo głupie dusze.
  • Я не хирург, я невропатолог, я психиатр. Я изучаю души своих пациентов. И мне почему-то всегда попадаются очень глупые души. (ros.)

• Co wy tam robiliście na podłodze? Dzieliliście pieniądze?
  • Вы что-то делали там на полу? Делили деньги? (ros.)

• – Czego pan chce ode mnie, do stu diabłów?
  – Tego, czego chciał mój przyjaciel z lat dziecięcych Kola Osten-Baken od mojej przyjaciółki z lat dziecięcych, uroczej Polki, Inki Zając. Mianowicie: miłości. Ja także chcę miłości. Chcę, obywatelu Korejko, żeby mnie pan pokochał i ofiarował mi w dowód tej miłości milion rubli.
  • – Чего вы, черт возьми, хотите от меня добиться?
    – Того, чего хотел добиться друг моего детства Коля Остен-Бакен от подруги моего же детства, польской красавицы Инги Зайонц. Он добивался любви. И я добиваюсь любви. Я хочу, чтобы вы, гражданин Корейко, меня полюбили и в знак своего расположения выдали мне один миллион рублей. (ros.)

• … Dobrze [mówię], Szura?
  • …Верно, Шура? (ros.)

• Jestem synem porucznika Szmidta.
  • Я сын лейтенанта Шмидта. (ros.)

• Kiedyś w kraju wędrują środki płatnicze, to muszą być ludzie, którzy mają ich bardzo dużo.
  • Раз в стране бродят денежные знаки, то должны же быть люди, у которых их очень много. (ros.)

• Jeśli chodzi o [moje] dzieciństwo. W dzieciństwie, takich jak wy, zabijałem na miejscu. Z procy.
  • Кстати, о детстве. В детстве таких, как вы, я убивал на месте. Из рогатки. (ros.)

• Kim jest ten Studebekker? To jakiś Pana kuzyn, ten Studebekker? Pana ojciec Studebekker? Czegoś się do mnie przyczepił, człowieku?
  • Кто такой Студебеккер? Это ваш родственник Студебеккер? Папа ваш Студебеккер? Чего вы прилипли к человеку? (ros.)

• Ładujcie pomarańcze w beczkach. Bracia Karamazow. (telegram)
  • Грузите апельсины бочками. Братья Карамазовы. (ros.)

• My im tego nie puścimy płazem! Zapamiętamy to sobie!
  • Мы им этого не простим! Мы им это запомним! (ros.)

• (…) na półmiseczku z niebieską obwódką.
  • (…) на блюдечке с голубой каёмочкой. (ros.)

• Naprawdę mnie pan nie poznaje? Prawdę mówiąc wielu uważa, że jestem uderzająco podobny do mojego ojca.
  • Неужели не узнаете? А между тем многие находят, что я поразительно похож на своего отца. (ros.)

• Nie jest już dla mnie tajemnicą, że nie ma pan do mnie sentymentu. Nigdy nie dojdę z panem do tego, do czego doszedł Kola Osten-Baken z moją przyjaciółką z lat dziecięcych Inką Zając.
  • Уже не секрет, что вы меня не любите. Никогда я не добьюсь того, чего Коля Остен-Бакен добился от Инги Зайонц, подруги моего детства. (ros.)

• – Nie jestem, oczywiście, aniołem. Nie mam skrzydeł, ale czczę Kodeks karny. To moja słabość.
  • – Я, конечно, не херувим. У меня нет крыльев, но я чту Уголовный кодекс. Это моя слабость. (ros.)

• Nie, nie będę dusił go poduszką ani bił po głowie kolbą nagana…
  • Нет, я не буду душить его подушкой или бить по голове воронёным наганом… (ros.)

• Nie czyńcie z jedzenia kultu.
  • Не делайте из еды культа. (ros.)

• Nie potrzeba owacji! Hrabiego Monte-Christo nie udało się ze mnie zrobić. Trzeba się będzie przekwalifikować na administratora domu.
  • Не надо оваций! Графа Монте-Кристо из меня не получилось. Придётся переквалифицироваться в управдомы. (ros.)

• Nie wyciągam swojej łapy po śmierdzący municypalny rubel.
  • Я не протягиваю лапу за кислым исполкомовским рублём. (ros.)

• Nie, to nie Rio de Janerio, to coś znacznie gorszego.
  • Нет, это не Рио-де-Жанейро, это гораздо хуже. (ros.)

• O co chodzi, czy ja jestem podobny do człowieka, który może mieć krewnych?
  • А что, разве я похож на человека, у которого могут быть родственники? (ros.)

• Oryginalna konstrukcja, jutrzenka motoryzacji. Widzi pan, panie Bałaganow, co można zrobić z prostej maszyny do szycia Singera? Niewielka przeróbka – i mamy całkiem udany model kołchozowej snopowiązałki.
  • Оригинальная конструкция, заря автомобилизма. Видите, Балаганов, что можно сделать из простой швейной машины Зингера? Небольшое приспособление – и получилась прелестная колхозная сноповязалка. (ros.)

• Pan pochodzi nie od małpy, jak wszyscy pozostali obywatele, pan pochodzi od krowy. Zbyt długo pan myśli!
  • Вы произошли не от обезьяны, как все остальные граждане, вы произошли от коровы. Слишком долго соображаете! (ros.)

• (…) – Pomyliłem się, niestety. (…)
  – Tak jest, pomylił się pan. Trafiła kosa na kamień – jak powiedziała urocza Polka, Inka Zając, w miesiąc po ślubie z moim przyjacielem z lat dziecięcych Kolą Osten-Baken.
  • (…) К сожалению, я ошибся. (…)
    – Да, вы ошиблись. И на старуху бывает проруха, как сказала польская красавица Инга Зайонц через месяц после свадьбы с другом моего детства Колей Остен-Бакеном. (ros.)

• Prochy nieboszczyka były wynoszone na rękach osób bliskich i przyjaciół.
  • Прах покойного был вынесен на руках близкими и друзьями. (ros.)

• Proszę już iść, rozdaję [jałmużnę] tylko w soboty.
  • Идите, идите, я подаю только по субботам. (ros.)

• (…) proszę na mnie mówić nie monsieur a citoyen…
  • (…) называйте меня не мосье, а ситуайен… (ros.)
  • Opis: monsieur (fr.) – pan, citoyen (fr.) – obywatel.

• Rajdem samochodowym uderzymy w manowce i bezhołowie.
  • Ударим автопробегом по бездорожью и разгильдяйству! (ros.)

• Samochód to nie luksus, to tylko środek transportu.
  • Автомобиль – не роскошь, а средство передвижения. (ros.)

• Szerokie masy miliarderów zapoznają się z warunkami życia nowej, radzieckiej wsi.
  • Широкие массы миллиардеров знакомятся с бытом новой, советской деревни. (ros.)

• Szura, gołąbeczku, pokaż (Panu) kto tu rządzi!
  • Шура, голубчик, восстановите статус-кво! (ros.)

• Często byłem niesprawiedliwy wobec zmarłego. Ale czy był zmarły osobą moralną? Nie, nie był osobą moralną. To był były ślepiec, samozwaniec i złodziej gęsi. Wszystkie swoje siły skierował on na to aby żyć na koszt społeczeństwa. Ale społeczeństwo nie chciało aby żył on na jego koszt. A ścierpieć tej sprzeczności w poglądach Michaił Samuelewicz nie mógł, dlatego, że miał porywczy charakter. I dlatego umarł. To wszystko!
  • Я часто был несправедлив к покойному. Но был ли покойный нравственным человеком? Нет, он не был нравственным человеком. Это был бывший слепой, самозванец и гусекрад. Все свои силы он положил на то, чтобы жить за счет общества. Но общество не хотело, чтобы он жил за его счет. А вынести этого противоречия во взглядах Михаил Самуэлевич не мог, потому что имел вспыльчивый характер. И поэтому он умер. Всё! (ros.)

• Mam trzydzieści trzy lata, to wiek Jezusa Chrystusa. I co ja zrobiłem do tej pory? Nie stworzyłem doktryny, roztrwoniłem uczniów, nie wzbudziłem zmarłego Panikowskiego.
  • Мне тридцать три года – возраст Иисуса Христа. А что я сделал до сих пор? Учения не создал, учеников разбазарил, мертвого Паниковского не воскресил. (ros.)

• To gubernator wyspy Borneo?
  • Это губернатор острова Борнео? (ros.)

• Tylko nie strzelajcie w żyrandol, to zbyteczne.
  • Только не надо стрелять в люстру, это лишнее. (ros.)

• W tym marynarskim barszczu pływają szczątki statku pochodzące z katastrofy morskiej.
  • В этом флотском борще плавают обломки кораблекрушения. (ros.)

• Wszyscy do „Awtodoru”, towarzysze!
  • Все в „Автодор”, товарищи! (ros.) (Awtodor – Stowarzyszenie do Rozwoju Motoryzacji w ZSRR, 1927–1935)

• Wytrzyjcie oczka, obywatelko. Każda Pani łezka – to molekuła w kosmosie.
  • Утрите Ваши глазки, гражданка. Каждая ваша слезинка – это молекула в космосе. (ros.)

• Zdejmijcie czapki, obnażcie głowy. Teraz wynoszą ciało.
  • Снимите шляпы, обнажите головы. Сейчас состоится вынос тела. (ros.)