Rozum: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
red., format. dr Zmiana, -
Linia 1: Linia 1:
'''[[w:Rozum|Rozum]]''' – zdolność myślenia, analizowania, wyciągania wniosków, uczenia się; w potocznej mowie także [[mózg]].
'''[[w:Rozum|Rozum]]''' – zdolność myślenia, analizowania, wyciągania wniosków, uczenia się; w potocznej mowie także [[mózg]].
{{indeksPL}}
{{indeksPL}}
[[Plik:Cerebral lobes.png|mały|<center>Mózg</center>]]
[[Plik:Cerebral lobes.png|mały|Mózg]]
==B==
==B==
* Bieda temu, kto zadowolony jest z siebie: taki człowiek nigdy nie nabędzie rozumu.
* Bieda temu, kto zadowolony jest z siebie: taki człowiek nigdy nie nabędzie rozumu.
Linia 19: Linia 19:
* Co jest rozumne, jest rzeczywiste; a co jest rzeczywiste, jest rozumne.
* Co jest rozumne, jest rzeczywiste; a co jest rzeczywiste, jest rozumne.
** Autor: [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel]]
** Autor: [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel]]
** Źródło: ''Mała księga cytatów'', Halina Lipiec (red.), Oficyna Wydawnicza STON I, Radom 1994, ISBN 8390113228, s. 146.
** Źródło: ''Mała księga cytatów'', Halina Lipiec (red.), Oficyna Wydawnicza STON I, Radom 1994, ISBN 8390113228, s. 146.


* Czyż nie wiesz, mój synu, jako mało trzeba rozumu do rządzenia światem?
* Czyż nie wiesz, mój synu, jako mało trzeba rozumu do rządzenia światem?
Linia 87: Linia 87:


==N==
==N==
* Na niedolę ateisty<br />
Zmysły i rozum dałeś mu, Boże,<br />
A on Cię nijak – pojąć nie może!<br />
** Autor: [[Leszek Wierzchowski]], ''Dziwne stany świadomości. Fraszki'', Kraków 2003

* Najpiękniejszym skarbem jest rozum oprawiony w pokorę.
* Najpiękniejszym skarbem jest rozum oprawiony w pokorę.
** Autor: [[Apolinary Despinoix]]
** Autor: [[Apolinary Despinoix]]
Linia 127: Linia 122:


==R==
==R==
* Rozum, honor i sumienie naszej epoki.
* Partia – rozum, honor i sumienie naszej epoki.
** ''Um, czest' i sowiest' naszej epochi.'' (ros.)
** ''Партия – ум, честь и совесть нашей эпохи'' (ros.)
** Autor: [[Władimir Lenin|Włodzimierz Lenin]], ''Polityczny szantaż'' w: ''Proletarij'', 1917
** Autor: [[Władimir Lenin|Włodzimierz Lenin]], ''Polityczny szantaż'' w: ''Proletarij'', 1917
** Opis: o partii bolszewickiej.
** Opis: o partii bolszewickiej.
Linia 154: Linia 149:


* Serce ma swoje racje, ktrych rozum nie zna.
* Serce ma swoje racje, ktrych rozum nie zna.
** Autor: [[Blaise Pascal]], [[s:Myśli_(Blaise_Pascal)/całość|''Myśli'']], tłum. [[Tadeusz Boy-Żeleński]], 277.
** Autor: [[Blaise Pascal]], [[s:Myśli (Blaise Pascal)/całość|''Myśli'']], tłum. [[Tadeusz Boy-Żeleński]], 277.


* (…) sklepu z rozumem nie założysz, bo go na sprzedanie nie posiadasz (…)
* (…) sklepu z rozumem nie założysz, bo go na sprzedanie nie posiadasz (…)
Linia 177: Linia 172:
==Z==
==Z==
* Zdrowy rozum jest to rzecz ze wszystkich na świecie najlepiej podzielona, każdy bowiem sądzi, iż jest w nią tak dobrze zaopatrzony, iż nawet ci, których we wszystkim innym najtrudniej jest zadowolić, nie zwykli pragnąć go więcej niźli posiadają.
* Zdrowy rozum jest to rzecz ze wszystkich na świecie najlepiej podzielona, każdy bowiem sądzi, iż jest w nią tak dobrze zaopatrzony, iż nawet ci, których we wszystkim innym najtrudniej jest zadowolić, nie zwykli pragnąć go więcej niźli posiadają.
** Autor: [[Kartezjusz]], [[s:Z_„Rozprawy_o_metodzie“|''Rozprawa o metodzie'']], tłum. [[Tadeusz Boy-Żeleński]]
** Autor: [[Kartezjusz]], [[s:Z „Rozprawy_o_metodzie“|''Rozprawa o metodzie'']], tłum. [[Tadeusz Boy-Żeleński]]


==Zobacz też==
==Zobacz też==
{{commons|Category:Intelligence}}
{{wikisłownik}}
* [[mądrość]]
* [[mądrość]]
* ''[[Po rozum do głowy]]''
* ''[[Po rozum do głowy]]''

Wersja z 23:33, 14 mar 2020

Rozum – zdolność myślenia, analizowania, wyciągania wniosków, uczenia się; w potocznej mowie także mózg.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Mózg

B

  • Bieda temu, kto zadowolony jest z siebie: taki człowiek nigdy nie nabędzie rozumu.
  • Bóg, dając niektórym rozum, powinien do niego dołączyć instrukcję obsługi.
  • By rozum był przy młodości.

C

  • Co głowa to rozum, co rozum to głowa,
    I woda sodowa, i woda sodowa.
  • Co jest rozumne, jest rzeczywiste; a co jest rzeczywiste, jest rozumne.
  • Czyż nie wiesz, mój synu, jako mało trzeba rozumu do rządzenia światem?

D

  • Dwie przesady: wykluczyć rozum, przyjmować tylko rozum.

E

  • Emocje wyzwalają nowe emocje i wtedy trudniej trafić po rozum do głowy.

G

  • Gdy rozum śpi, budzą się potwory.
    • El sueño de la razón produce monstruos. (hiszp.)
    • Autor: Francisco Goya, podpis pod ryciną z cyklu Kaprysy, 1796–1798
  • Gdy serce raz zostało zdobyte, rozum wyrzucono za drzwi.

I

  • Im bardziej w postępowaniu naszym kierujemy się rozumem, tym bardziej jesteśmy wolni – i zniewoleni, im bardziej ulegamy namiętnościom.

J

  • Jakkolwiek ograniczony byłby ludzki rozum, człowiek zawsze będzie zdolniejszy od istot irracjonalnych.
  • Jedna kropla miłości jest więcej warta niż ocean dobrych chęci i rozumu.

K

  • Kogo bogowie mają zniszczyć, temu najpierw odbierają rozum.
  • Kogo Bóg chce zgubić, temu wpierw rozum odbiera.
  • Kto rozprawia, powołując się na autorytet, nie posługuje się rozumem, lecz raczej pamięcią.

L

M

  • Motywem każdej doktryny potępiającej rozum jest zawładnięcie rozumem.

N

  • Niech wam będzie na szczęście, ludzie kamienni, co nie miłujecie pieśni, śmiejecie się z poezji, wyszydzacie uczucie i wierzycie w rozum tylko; nikt z tych, co cierpią sercem, na waszą prozę się nie pomienia. A jeśli świat ma się przerobić wedle waszej formy i programu, błogo nam będzie umierać, abyśmy go nie widzieli.
  • Nieszczęście człowieka polega na tym, że otrzymuje rozum tylko po to, aby utracić niewinność swej duszy.

O

  • O kołach, o sprężynach rozum nas naucza;
    Lecz nie widzicie ręki i klucza.
  • Odwaga staniała, rozum podrożał.
    • Autor: Artur Sandauer, fragment wystąpienia na otwartym zebraniu organizacji partyjnej przy Związku Literatów Polskich w kwietniu 1957
  • Ogień od ognia się roznieca, rozum – od rozumu.
    • Opis: przysłowie karaimskie
    • Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967, oprac. części karaimskiej: Edward Tryjarski, s. 80.
    • Zobacz też: ogień

P

  • Przeciw prawdzie rozumu nie.
  • Prawdziwa wartość człowieka nie polega na rozumie, lecz na silnej woli. Komu jej brak, tego wielkie zdolności umysłowe czynią jeszcze słabszym i nie ma na świecie nieszczęśliwszego a nawet nieraz nędzniejszego stworzenia, jak wielki rozum, któremu nie odpowiada dzielny charakter.

R

  • Partia – rozum, honor i sumienie naszej epoki.
    • Партия – ум, честь и совесть нашей эпохи (ros.)
    • Autor: Włodzimierz Lenin, Polityczny szantaż w: Proletarij, 1917
    • Opis: o partii bolszewickiej.
  • Rozum na koniu.
  • Rozumem lub siłą.
    • Por la razón o la fuerza (hiszp.)
    • Źródło: oficjalna dewiza państwowa Chile
    • Zobacz też: siła, Chile
  • Rozumowi więc ludzkiemu nie trzeba dodawać skrzydeł, lecz raczej ołowiu i ciężarów, ażeby hamowały wszelkie wyskoki.

S

T

  • Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga;
    Łam czego rozum nie złamie:
    Młodości! – Orla twych lotów potęga,
    Jako piorun twoje ramię.

W

  • W ciszy twoje serce znajdzie odpowiedzi, których rozum znaleźć nie potrafi.
  • Więcej znaczy rozum niż siła.
    • Plus ratio quam vis. (łac.)
    • Opis: dewiza Uniwersytetu Jagiellońskiego wprowadzona ok. 1964 przez Karola Estreichera.

Z

  • Zdrowy rozum jest to rzecz ze wszystkich na świecie najlepiej podzielona, każdy bowiem sądzi, iż jest w nią tak dobrze zaopatrzony, iż nawet ci, których we wszystkim innym najtrudniej jest zadowolić, nie zwykli pragnąć go więcej niźli posiadają.

Zobacz też