Narodowa Demokracja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
nowy cytat
+
Linia 17: Linia 17:
* Narodowa Demokracja nigdy nie była formacją z mojej bajki. Ale pewnych autentycznych zasług tego ruchu nie można zakwestionować.
* Narodowa Demokracja nigdy nie była formacją z mojej bajki. Ale pewnych autentycznych zasług tego ruchu nie można zakwestionować.
** Autor: [[Andrzej Friszke]], [http://pamiec.pl/pa/tylko-u-nas/13014,Z-cyklu-Spory-historykowquot-GRZECHY-ENDECJI-tekst-prof-dr-hab-Andrzeja-Friszke.html ''Z cyklu „Spory historyków”: GRZECHY ENDECJI - tekst prof. dr. hab. Andrzeja Friszke''], pamiec.pl, wrzesień 2012.
** Autor: [[Andrzej Friszke]], [http://pamiec.pl/pa/tylko-u-nas/13014,Z-cyklu-Spory-historykowquot-GRZECHY-ENDECJI-tekst-prof-dr-hab-Andrzeja-Friszke.html ''Z cyklu „Spory historyków”: GRZECHY ENDECJI - tekst prof. dr. hab. Andrzeja Friszke''], pamiec.pl, wrzesień 2012.

* Narodowa Demokracja nie nawoływała jednak nigdy do pogromów. Akcji bojkotowej nie utożsamiano z aktem fizycznej przemocy. Odwołanie się do stosunków panujących w innych państwach miało przedstawić bojkot jako uznaną, współczesną formę walki narodów o byt.
** Autor: [[Mieczysław Sobczak]], ''Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową'', Wrocław 2007, s. 225.


* Narodowcem jest ten, kto płaci tu podatki, wychowuje dzieci w kulturze polskiej, w chrześcijańskich warunkach. Większość Polaków to narodowcy, tylko o tym nie wiedzą.
* Narodowcem jest ten, kto płaci tu podatki, wychowuje dzieci w kulturze polskiej, w chrześcijańskich warunkach. Większość Polaków to narodowcy, tylko o tym nie wiedzą.
Linia 54: Linia 57:
** Autor: [[Mirosław Tryczyk]]
** Autor: [[Mirosław Tryczyk]]
** Źródło: rozmowa Marcina Kąckiego, ''Nie słuchaj ojca swego'', „Duży Format”, 12 listopada 2015.
** Źródło: rozmowa Marcina Kąckiego, ''Nie słuchaj ojca swego'', „Duży Format”, 12 listopada 2015.

** Zobacz też: [[pogrom w Jedwabnem]]
* Załamanie się procesu asymilacji i pojawienie się prądu narodowego wśród Żydów w postaci syjonizmu, podnoszącego sprawę Palestyny i nacjonalizmu oraz żądającego praw narodowych na ziemiach polskich, sprzyjały rozwojowi endeckiego antysemityzmu.
** Autor: [[Mieczysław Sobczak]], ''Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową'', Wrocław 2007, s. 225.


[[Kategoria:Doktryny polityczne]]
[[Kategoria:Doktryny polityczne]]

Wersja z 17:45, 18 lip 2019

Narodowa Demokracja – też: ruch narodowy lub obóz narodowy (popularna nazwa: endecja, od skrótu ND) – polski ruch polityczny o ideologii nacjonalistycznej, powstały pod koniec XIX wieku. Głównym ideologiem i współzałożycielem Narodowej Demokracji był Roman Dmowski.

  • Antyżydowskie stanowisko polskiego ruchu nacjonalistycznego w Królestwie Polskim zostało określone przez wiele czynników. Składały się nań m.in.: bieżąca polityka i przeobrażenia polityczno-społeczne obejmujące obie społeczności, kształtowanie się nowoczesnej świadomości narodowej wśród Polaków oraz pojawienie się syjonizmu i rozwój narodowego ruchu żydowskiego. Istotna jednak okazała się sama ideologia polskiego nacjonalizmu, stawiająca w centrum ideę spójnego, zintegrowanego narodu oraz polskiego interesu narodowego. Żydzi nie mieścili się w ramach endeckiego pojęcia narodu. Podobnie zresztą, jak ludność ukraińska i białoruska.
    • Autorka: Ilona Zaleska, Endecki antysemityzm w Królestwie Polskim (w okresie do wybuchu I wojny światowej), [w:] Wiek nienawiści, Warszawa 2014, s. 404.
  • Był cień, który biegł koło mnie – to wyprzedzał mnie, to zostawał w tyle. Cieniów takich było mnóstwo, cienie te otaczały mnie zawsze, cienie nieodstępne, chodzące krok w krok, śledzące mnie i przedrzeźniające. Czy na polu bitew, czy w spokojnej pracy w Belwederze, czy w pieszczotach dziecka – cień ten nieodstępny koło mnie ścigał mnie i prześladował. Zapluty, potworny karzeł na krzywych nóżkach, wypluwający swoją brudną duszę, opluwający mnie zewsząd, nie szczędzący niczego, co szczędzić trzeba – rodziny, stosunków, bliskich mi ludzi, śledzący moje kroki, robiący małpie grymasy, przekształcający każdą myśl odwrotnie – ten potworny karzeł pełzał za mną jak nieodłączny druh, ubrany w chorągiewki różnych typów i kolorów – to obcego, to swego państwa, krzyczący frazesy, wykrzywiający potworną gębę, wymyślający jakieś niesłychane historie, (…). Potworny karzeł, wylęgły z bagien rodzimych. Bity po pysku przez każdego z zaborców, sprzedawany z rąk do rąk, płatny. Oto ci, którzy chcą obniżyć do swego poziomu to, co zostało wzniesione wysoko.
    • Autor: Józef Piłsudski
    • Źródło: Przemówienie w Sali Malinowej hotelu Bristol, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006, s. 265.
  • Komuniści po wojnie prawie całkowicie spełnili wyśniony od dawna sen endeków, odcięli wschód i przesuwając nas na zachód uczynili ten kraj niemal monoetnicznym i monoreligijnym. Korzenie naszej kultury, a zatem i kuchni, tkwią jednak w I Rzeczypospolitej, która była krajem wielokulturowym, wieloreligijnym, wieloetnicznym, krajem, który do czasu Konstytucji 3 maja był unią dwupaństwową.
  • Narodowa Demokracja nie nawoływała jednak nigdy do pogromów. Akcji bojkotowej nie utożsamiano z aktem fizycznej przemocy. Odwołanie się do stosunków panujących w innych państwach miało przedstawić bojkot jako uznaną, współczesną formę walki narodów o byt.
    • Autor: Mieczysław Sobczak, Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową, Wrocław 2007, s. 225.
  • Piśmiennictwo endeckie było pozbawione skłonności do odrealnienia rzeczywistości narodowej i idealizacji narodu polskiego, jego charakteru i właściwości. Jego autorzy twierdzili, że brak megalomanii narodowej stawał się wyróżnikiem postaw i poglądów endeckich. Wprawdzie ustalali losy świata przez pryzmat spraw narodów, opowiadali się za etnocentrycznym ujęciem historii, byli jednak odlegli od megalomanii narodowej i polonocentryzmu.
    • Autorka: Ewa Maj, Komunikowanie polityczne narodowej demokracji 1918–1939, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, s. 187.
  • Przypomnijmy, że lider endecji z Królestwa, Roman Dmowski (…) w przeciwieństwie do piłsudczyków nigdy nie twierdził, że celem narodowców jest pełna niepodległość. Warszawscy endecy mówili jedynie o połączeniu ziem zaborów w jedno państwo pod berłem cara. Miała powstać Polska – z Warszawą, Poznaniem, Krakowem, być może Gdańskiem, ale już raczej nie ze Lwowem ani z Wilnem, bo te miasta Rosjanie uważali za swoje. Granica oparłaby się zapewne na Bugu. W przypadku zwycięstwa ententy powstałoby 20-milionowe państwo zależne od Rosji, z którymś z Romanowów na tronie. Jaką miałoby podmiotowość polityczną? Nie wiadomo, bo endecy nie wchodzili w szczegóły.
  • Skoro nie uczy się o współodpowiedzialności idei rasistowskich i nacjonalistycznych za Holocaust, nie uczy się o odpowiedzialności idei nacjonalistycznych za pogromy, nie uczy się tych wszystkich faktów, które historycznie powinny tradycję narodowo-endecką raz na zawsze zdelegitymizować, to takie mamy efekty. Bojówkarska aktywność jawi się jako „prawdziwy patriotyzm”.
  • Szczerze przepraszam za wprowadzenie „narodowców” do Sejmu. Na swoje usprawiedliwienie – przed wyborami wiele środowisk domagało się sojuszu wszystkich sił antysystemowych – JOWowców, Wolnościowców, Narodowców. Niestety, „narodowcy” w obecnym kształcie okazują się być niebezpieczniejszymi dla Polski niż System. Na szczęście (w nieszczęściu) nie ma ich już dzisiaj w K'15. Mimo to jeszcze raz przepraszam. Hasło „zdejmij jarmułkę-podpisz ustawę” to retoryka przedwojennych bojówek skrajnej prawicy nie mająca niczego wspólnego z ideą Dmowskiego z czasów Konferencji Paryskiej. Żenada.
  • Ta szajka, ta banda, która czepiała się mego honoru, tu zechciała szukać krwi. Prezydent nasz zamordowany został po burdach ulicznych obniżających wartości pracy reprezentacyjnej, przez tych samych ludzi, którzy ongiś w stosunku do pierwszego reprezentanta, wolnym aktem wybranego, tyle brudu, tyle potwornej, niskiej nienawiści wykazali. Teraz spełnili zbrodnię.
  • Zaczyna się od międzywojennych ruchów Narodowej Demokracji i ONR. Krzewią ideę „totalizmu katolickiego”, państwa opartego na Kościele katolickim. Te ruchy na Podlasiu są bardzo silne. Głównymi ich wrogami są Żydzi. (…) Księża są liderami endeckimi, jak proboszcz Marian Szumowski z Jedwabnego, animator miejscowej partyzantki, która walczy z NKWD. W kazaniach nawołuje do tępienia Żydów (aż upominają go za to jego zwierzchnicy), pochwala przemoc, głosi, że w Niemczech jest lepiej, bo tam potrafią sobie z Żydami poradzić.
    • Autor: Mirosław Tryczyk
    • Źródło: rozmowa Marcina Kąckiego, Nie słuchaj ojca swego, „Duży Format”, 12 listopada 2015.
  • Załamanie się procesu asymilacji i pojawienie się prądu narodowego wśród Żydów w postaci syjonizmu, podnoszącego sprawę Palestyny i nacjonalizmu oraz żądającego praw narodowych na ziemiach polskich, sprzyjały rozwojowi endeckiego antysemityzmu.
    • Autor: Mieczysław Sobczak, Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej na ziemiach polskich przed I wojną światową, Wrocław 2007, s. 225.