Wespazjan Kochowski: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
+ 3 cytaty, źródło |
sortowanie, lit., drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, drobne techniczne, formatowanie, int., źródło |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Wespazjan.jpg|mały|Wespazjan Kochowski]] |
[[Plik:Wespazjan.jpg|mały|<center>Wespazjan Kochowski</center>]] |
||
'''[[w:Wespazjan Kochowski|Wespazjan Kochowski]]''' (1633–1700) – polski historyk i poeta epoki baroku, najbardziej typowy przedstawiciel filozofii i literatury sarmackiej. |
'''[[w:Wespazjan Kochowski|Wespazjan Kochowski]]''' (1633–1700) – polski historyk i poeta epoki baroku, najbardziej typowy przedstawiciel filozofii i literatury sarmackiej. |
||
* Barziej dbamy o włości, a niż o wolności;<br />Słobody, nie swobody głowę nam mozolą,<br />Niż złotą wolność, barziej samo złoto wolą. |
* Barziej dbamy o włości, a niż o wolności;<br />Słobody, nie swobody głowę nam mozolą,<br />Niż złotą wolność, barziej samo złoto wolą. |
||
** Źródło: ''O wolności polskiej''. |
** Źródło: ''O wolności polskiej''. |
||
* Bóg człeka z gliny stworzył – piszą historyje – jakoż on nie rozmoknie, gdy ustawnie pije? |
* Bóg człeka z gliny stworzył – piszą historyje –<br />jakoż on nie rozmoknie, gdy ustawnie pije? |
||
** Źródło: ''Księga toastów i humoru biesiadnego'', wybór i oprac. Leszek Bubel, |
** Źródło: ''Księga toastów i humoru biesiadnego'', wybór i oprac. Leszek Bubel, Zamek, Warszawa 1995, s. 148. |
||
* Ciało domownik zły, wala się w błocie nieprawości, jako wieprz tyjąc młótem rozkoszy. |
* Ciało domownik zły, wala się w błocie nieprawości, jako wieprz tyjąc młótem rozkoszy. |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
* Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku. |
* Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku. |
||
** Źródło: Wespazjan Kochowski, ''[[s:Psalmodia polska/Psalm III|Psalm III.]]'' w ''[[s:Psalmodia polska|Psalmodya polska]]'', Kraków 1859. |
** Źródło: Wespazjan Kochowski, ''[[s:Psalmodia polska/Psalm III|Psalm III.]]'' w ''[[s:Psalmodia polska|Psalmodya polska]]'', Kraków 1859. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
** Zobacz też: [[hipokryzja]], [[kałuża]], [[lód]], [[pobożność]] |
|||
* Często niewinne żony małżonkowie winią,<br />Iże im rogi na łbie jak satyrom czynią.<br />Lecz każdy niech swej spyta; wiem, tak mu odpowie:<br />„Niech będzie róg, gdzie trzeba, nie będzie na głowie”. |
* Często niewinne żony małżonkowie winią,<br />Iże im rogi na łbie jak satyrom czynią.<br />Lecz każdy niech swej spyta; wiem, tak mu odpowie:<br />„Niech będzie róg, gdzie trzeba, nie będzie na głowie”. |
||
** Źródło: ''O kornutach za żonami'' |
** Źródło: ''O kornutach za żonami'' |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* Fortunę wiedz być płochą,<br />dziś matką jutro może być macochą. |
* Fortunę wiedz być płochą,<br />dziś matką jutro może być macochą. |
||
Linia 26: | Linia 27: | ||
** Źródło: ''O Francuzie cyruliku'' |
** Źródło: ''O Francuzie cyruliku'' |
||
* Już tym rzeczom nazad się trudno wrócić znowu:<br> |
* Już tym rzeczom nazad się trudno wrócić znowu:<br>młodości i czasowi, panieństwu i słowu. |
||
** Źródło: ''Myślę, więc |
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', op. cit., s. 189. |
||
** Zobacz też: [[czas]], [[młodość]], [[panna]], [[słowo]] |
|||
* Kto by chciał dobrze |
* Kto by chciał dobrze umrzeć, niech często umiera;<br>kto nie być w piekle, niech tam za życia zaziera. |
||
** Źródło: ''Myślę, więc |
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', op. cit., s. 189. |
||
** Zobacz też: [[piekło]], [[śmierć]] |
|||
* Kunszt to natury w małych rzeczach pokazać misterstwo, a wewnętrzną cnotą nagradzać, komu z wierzchu barwy albo wzrostu ujęła. |
* Kunszt to natury w małych rzeczach pokazać misterstwo, a wewnętrzną cnotą nagradzać, komu z wierzchu barwy albo wzrostu ujęła. |
||
Linia 39: | Linia 42: | ||
* Lękliwego śmierć bardziej goni. |
* Lękliwego śmierć bardziej goni. |
||
* Prawa są polskie jako pajęczyna: pan się przebije, uwięźnie chudzina. |
* Prawa są polskie jako pajęczyna:<br />pan się przebije, uwięźnie chudzina. |
||
** Źródło: ''Myślę, więc |
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', op. cit., s. 189. |
||
** Zobacz też: [[pajęczyna]], [[prawo]] |
|||
* Szczęście z nieszczęściem chodzi na przemiany |
* Szczęście z nieszczęściem chodzi na przemiany<br />jak wieniec różnymi ziołami przeplatany. |
||
** Źródło: ''Myślę, więc |
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', op. cit., s. 189. |
||
** Zobacz też: [[nieszczęście]], [[szczęście]] |
|||
⚫ | |||
* Te oczy płaczą, któremi gdy rzuci<br />Łaskawie, żaden z grzesznych się nie smuci;<br />Te oczy płaczą, któremi gdy kinie<br />Na człeka, żaden na wiek i nie zginie.<br /><br />Te oczy płaczą, twarz łzami skrapiają,<br />Które na Polskę łaskawie wzglądają,<br />Te oczy płaczą Matki naszej drogi<br />Dla napomnienia nam i dla przestrogi. |
* Te oczy płaczą, któremi gdy rzuci<br />Łaskawie, żaden z grzesznych się nie smuci;<br />Te oczy płaczą, któremi gdy kinie<br />Na człeka, żaden na wiek i nie zginie.<br /><br />Te oczy płaczą, twarz łzami skrapiają,<br />Które na Polskę łaskawie wzglądają,<br />Te oczy płaczą Matki naszej drogi<br />Dla napomnienia nam i dla przestrogi. |
||
** Opis: o [[Maria z Nazaretu|Marii z Nazaretu]] |
** Opis: o [[Maria z Nazaretu|Marii z Nazaretu]] |
||
** Źródło: [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Collectanea_Theologica/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2-s41-49/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2-s41-49.pdf Jacek Salij, ''Płaczące obrazy Matki Bożej w okresie konfrontacji z protestantyzmem'', Collectanea Theologica 54/2, 41-49], bazhum.muzhp.pl |
** Źródło: [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Collectanea_Theologica/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2-s41-49/Collectanea_Theologica-r1984-t54-n2-s41-49.pdf Jacek Salij, ''Płaczące obrazy Matki Bożej w okresie konfrontacji z protestantyzmem'', Collectanea Theologica 54/2, 41-49], bazhum.muzhp.pl |
||
⚫ | |||
* Teraz dopiero postrzegam, że życie ludzkie nie jest żywotem, ale pojazdem do śmierci, i męczeństwem jednem, którego z nas ze samych przyczyna. |
* Teraz dopiero postrzegam, że życie ludzkie nie jest żywotem, ale pojazdem do śmierci, i męczeństwem jednem, którego z nas ze samych przyczyna. |
||
Linia 55: | Linia 60: | ||
* W kościele bądź nabożny a pokorny w szkole,<br />W polu bitny, w grze wesół, żartowny przy stole. |
* W kościele bądź nabożny a pokorny w szkole,<br />W polu bitny, w grze wesół, żartowny przy stole. |
||
** Źródło: ''Księga aforyzmów, myśli, zdań, uwag i |
** Źródło: [http://zbc.uz.zgora.pl/dlibra/doccontent?id=16594 ''Księga aforyzmów, myśli, zdań, uwag i sentencyi ze stu pisarzy polskich wybranych''], oprac. [[Władysław Bełza]], Księgarnia H. Altenberga, Lwów 1888, s. 18. |
||
* Wolność nie miłość, nago nie zwycięża. |
* Wolność nie miłość, nago nie zwycięża. |
||
Linia 75: | Linia 80: | ||
{{ |
{{SORTUJ:Kochowski, Wespazjan}} |
||
[[Kategoria:Polscy historycy]] |
[[Kategoria:Polscy historycy]] |
||
[[Kategoria:Polscy poeci barokowi]] |
[[Kategoria:Polscy poeci barokowi]] |
Aktualna wersja na dzień 14:04, 9 lip 2019
Wespazjan Kochowski (1633–1700) – polski historyk i poeta epoki baroku, najbardziej typowy przedstawiciel filozofii i literatury sarmackiej.
- Barziej dbamy o włości, a niż o wolności;
Słobody, nie swobody głowę nam mozolą,
Niż złotą wolność, barziej samo złoto wolą.- Źródło: O wolności polskiej.
- Bóg człeka z gliny stworzył – piszą historyje –
jakoż on nie rozmoknie, gdy ustawnie pije?- Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, Zamek, Warszawa 1995, s. 148.
- Ciało domownik zły, wala się w błocie nieprawości, jako wieprz tyjąc młótem rozkoszy.
- Źródło: Wespazjan Kochowski, Psalm II. w Psalmodya polska, Kraków 1859.
- Co to jest świat? Nic inszego jeno błaznów klatka!
- Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku.
- Źródło: Wespazjan Kochowski, Psalm III. w Psalmodya polska, Kraków 1859.
- Często lód przezroczysty kałużę przykrywa,
pod płaszczem nabożeństwa hypokrysis bywa.- Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, wybór i oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, s. 189.
- Zobacz też: hipokryzja, kałuża, lód, pobożność
- Często niewinne żony małżonkowie winią,
Iże im rogi na łbie jak satyrom czynią.
Lecz każdy niech swej spyta; wiem, tak mu odpowie:
„Niech będzie róg, gdzie trzeba, nie będzie na głowie”.- Źródło: O kornutach za żonami
- Fortunę wiedz być płochą,
dziś matką jutro może być macochą.
- I choroba, i doktor z jednej są nacyjej.
Doktor Francuz i franca rodem ze Francyjej.
Toć nie dziw, że się Nohel zna na tej chorobie,
Gdyż się społem rodzili i ziomkami sobie.- Źródło: O Francuzie cyruliku
- Już tym rzeczom nazad się trudno wrócić znowu:
młodości i czasowi, panieństwu i słowu.
- Kto by chciał dobrze umrzeć, niech często umiera;
kto nie być w piekle, niech tam za życia zaziera.
- Kunszt to natury w małych rzeczach pokazać misterstwo, a wewnętrzną cnotą nagradzać, komu z wierzchu barwy albo wzrostu ujęła.
- Źródło: Wespazjan Kochowski, Psalm XIII. w Psalmodya polska, Kraków 1859.
- Lada komu powierzać zdrowia błąd niemały,
Bo cyrulik niedoszły jest kat doskonały.
- Lękliwego śmierć bardziej goni.
- Prawa są polskie jako pajęczyna:
pan się przebije, uwięźnie chudzina.
- Szczęście z nieszczęściem chodzi na przemiany
jak wieniec różnymi ziołami przeplatany.- Źródło: Myślę, więc jestem…, op. cit., s. 189.
- Zobacz też: nieszczęście, szczęście
- Te oczy płaczą, któremi gdy rzuci
Łaskawie, żaden z grzesznych się nie smuci;
Te oczy płaczą, któremi gdy kinie
Na człeka, żaden na wiek i nie zginie.
Te oczy płaczą, twarz łzami skrapiają,
Które na Polskę łaskawie wzglądają,
Te oczy płaczą Matki naszej drogi
Dla napomnienia nam i dla przestrogi.- Opis: o Marii z Nazaretu
- Źródło: Jacek Salij, Płaczące obrazy Matki Bożej w okresie konfrontacji z protestantyzmem, Collectanea Theologica 54/2, 41-49, bazhum.muzhp.pl
- Ten żyje – kto pije.
- Teraz dopiero postrzegam, że życie ludzkie nie jest żywotem, ale pojazdem do śmierci, i męczeństwem jednem, którego z nas ze samych przyczyna.
- Źródło: Wespazjan Kochowski, Psalm XVII. w Psalmodya polska, Kraków 1859.
- W kościele bądź nabożny a pokorny w szkole,
W polu bitny, w grze wesół, żartowny przy stole.- Źródło: Księga aforyzmów, myśli, zdań, uwag i sentencyi ze stu pisarzy polskich wybranych, oprac. Władysław Bełza, Księgarnia H. Altenberga, Lwów 1888, s. 18.
- Wolność nie miłość, nago nie zwycięża.
- Z dobrym [prawym] będziesz dobry.
- Cum bono bonus eris. (łac.)
- Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1988, s. 59.
- Zda się żyjąc, że przyrasta wieku, a codzień go znacznie ubywa; bo im dalej w lata idziemy, tem się coraz bliżej śmierci przymykamy.
- Źródło: Wespazjan Kochowski, Psalm XVII, w Psalmodya polska, Kraków 1859.
O Wespazjanie Kochowskim[edytuj]
- Po przeczytaniu skierowanych do Matki Boskiej wierszy Kochowskiego odnosi się wrażenie, jakby Polacy uczynili łaskę Maryi, ogłaszając ją swoją królową.
- Autor: Stefan Nieznanowski
- Źródło: Janusz Tazbir, Szlachta i teologowie, Warszawa 1987.
- Zobacz też: Polacy, sarmatyzm