Theodor Adorno: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 465597
Często przypisywany mu cytat o rzeźniach jest nieprawdziwy (bit.ly/2ujKfJl)
Linia 30: Linia 30:


==Inne==
==Inne==
* Auschwitz zaczyna się wszędzie tam, gdzie ktoś patrzy na rzeźnię i myśli: to tylko zwierzęta.


* Pisanie wierszy po Oświęcimiu jest barbarzyństwem.
* Pisanie wierszy po Oświęcimiu jest barbarzyństwem.

Wersja z 12:46, 10 lip 2018

Theodor Adorno po prawej

Theodor Adorno (1903–1969) – niemiecki filozof, socjolog i muzykolog, jeden z założycieli szkoły frankfurckiej.

Minima Moralia, Refleksje z poharatanego życia

(WL, Kraków 1999, tłum. Małgorzata Łukasiewicz)

  • Całość jest nieprawdą.
  • Od czasów Homera zwyczaj splata pojęcia dobra i bogactwa. Jest to idea moralna, która wywodzi się wprost z egzystencji ciemiężycieli. (…) Chrześcijaństwo zanegowało tę tezę, ale szczególna premia teologiczna za dobrowolne ubóstwo świadczy o tym, jak głęboko powszechna świadomość uformowana jest moralnością posiadania.
  • To, co naziści zrobili Żydom, było nie do wypowiedzenia, ale przecież trzeba znaleźć wyraz, jeżeli ofiar, których i tak jest za dużo, by wspominać ich imiona, nie chce się wydać na przekleństwo zapomnienia. Toteż w angielszczyźnie ukuto pojęcie genocide. Ale przez kodyfikację, zapisaną w międzynarodowej deklaracji praw człowieka, to, co nie do wypowiedzenia, zostało zarazem – w imię protestu – uwspółmiernione. Przez podniesienie do rangi pojęcia uznana zostaje niejako możliwość: instytucja, którą się obkłada zakazem, odrzuca, dyskutuje.

Teoria estetyczna

(PWN, Warszawa 1994, tłum. Krystyna Krzemieniowa)

  • (…) czas w muzyce jest wyraźnie rozpoznawalny, ale od empirycznego tak odległy, że przy skoncentrowanym słuchaniu wydarzenia zachodzące w czasie poza kontinuum muzycznym pozostają wobec niego zewnętrzne, niemal go nie dotykają (…).
    • Źródło: s. 251
  • Dezintegracja mieści się w głębi integracji i prześwieca przez nią. Całość wszakże, im więcej aprobuje z detalu, tym bardziej staje się ze swej strony niejako detalem, momentem pośród wielu innych, szczegółem. Pragnienia zagłady w detalu przenosi się na całość.
    • Źródło: s. 551
  • Doświadczenie artystyczne jest autonomiczne jedynie tam, gdzie odrzuca delektujący się smak.
    • Źródło: s. 25, 625
  • Niewątpliwie od szkolnych reguł do sądu estetycznego nie prowadzi żadna linia ciągła, ale nawet nieciągłość drogi podlega pewnemu przymusowi: najwyższe pytania o prawdę dzieła można przełożyć na kategorie jego koherencji.
    • Źródło: s. 513
  • (…) to realność powinna naśladować dzieła sztuki. To wszakże, iż dzieła sztuki są, wskazuje, że to, co nieistniejące, mogłoby być (…). To, ku czemu zmierza tęsknota w dziełach sztuki – rzeczywistość tego, czego nie ma – zmienia się w jej przypomnienie.
    • Źródło: s. 242

Inne

  • Pisanie wierszy po Oświęcimiu jest barbarzyństwem.
  • Subiektywna świadomość, dla której sprzeczność jest czymś nieznośnym, musi dokonać rozpaczliwego wyboru. Musi albo sprzeczny z nią bieg świata wystylizować na harmonię i, wbrew lepszemu jego rozumieniu, być mu heteronomicznie posłuszną; albo też, w zaciętej wierności własnemu określeniu, zachowywać się tak, jak gdyby nie było żadnego biegu świata, i tym samym ginąć.
    • Źródło: Dialektyka negatywna, PWN, Warszawa 1986, tłum. Krystyna Krzemieniowa.
  • Z każdej wyprawy do kina, mimo całej czujności, wracam głupszy i gorszy.