Ramón Mercader

Jaume Ramon Mercader del Rio Hernández (1913/1914-1978) - hiszpański komunista, agent NKWD, który 20 sierpnia 1940 zamordował Lwa Trockiego, za co w 1961 został odznaczony Orderem Lenina i tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

• Zmusili mnie do tego, mają moją matkę.
  • Opis: kiedy chwilę po dokonaniu zamachu był bity przez jednego z ochroniarzy
  • Źródło: Andrzej Krawczyk, Długie ręce Kremla, "Polityka", nr 11 (3000), 11-17 marca 2015, s. 65.

O Ramónie Mercaderze

• Mercader był fanatykiem. Wiedział, że podjął się misji samobójczej. Trocki miał uzbrojoną ochronę i było niemal pewne, że zabójca zginie z jej rąk. Stało się co prawda inaczej - został oddany w ręce policji i przesiedział dwadzieścia lat w więzieniu - ale on był przekonany, że idzie na pewną śmierć. Postanowił się poświęcić dla komunizmu. Co ciekawe, gdy w 1960 roku przyjechał do Związku Sowieckiego, a było to już za rządów Chruszczowa, był fetowany jak bohater narodowy. Nadano mu najwyższe odznaczenia państwowe. Na koniec jeden ciekawy szczegół - Mercader mógł Trockiego zastrzelić, miał zresztą przy sobie pistolet. Znacznie łatwiej również zabić człowieka z broni palnej. Po prostu naciska się język spustowy i robota wykonana. Rozłupanie komuś czaszki czekanem wymaga zaś żelaznych nerwów. To rzecz bardzo nieprzyjemna, nawet dla komunisty. Moim zdaniem to nie Mercader wybrał więc sposób egzekucji Trockiego. Zrobił to Stalin.
  • Autor: Wiktor Suworow, Alfabet Suworowa, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2014, ISBN 978-83-7818-642-7, s. 232

• Nie zabijać go! Musi powiedzieć, kto go przysłał.
  • Autor: Lew Trocki (po odniesieniu śmiertelnej rany w zamachu Mercadera)
  • Źródło: Włodzimierz Kalicki, 20 sierpnia 1940. Wykończ go, synku!, [udostępniony 22 sierpnia 2006] - gazetawyborcza.pl