Mikołaj Kopernik

Mikołaj Kopernik

Mikołaj Kopernik (właśc. Niclas Koppernigk; 1473–1543) – polski astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, ksiądz, strateg i lekarz.

• A cóż piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko co piękne?...
  A zatem, jeżeli godność nauk mamy oceniać według ich przedmiotu, to bez porównania najprzedniejszą z nich będzie ta, którą... nazywają astronomią...
  • Zobacz też: astronomia

• Chociaż niezliczone są klęski, wskutek których zazwyczaj podupadają królestwa, księstwa i rzeczpospolite, to jednak najgroźniejsze są – moim zdaniem – cztery: niezgoda, śmiertelność, nieurodzajność ziemi oraz spadek wartości monety. Trzy pierwsze są tak oczywiste, że nie ma nikogo, kto by o tym nie wiedział, jednakże czwarta, która dotyczy monety, dostrzegana jest przez niewielu i to jedynie przez najgłębiej myślących, ponieważ nie powoduje natychmiastowego i gwałtownego upadku państw, ale doprowadza je do tego stanu stopniowo i jakby niewidocznie.
  • Źródło: Błędnie przyjmowana za rok ostatniej wersji traktatu monetarnego 1526, w rzeczywistości był to 1528 rok. Nazwa łacińska traktatu to Monetae cudendae ratio (czasami Monete cudende ratio), tłumaczony w większości przypadków jako Sposób bicia monety. Zbiór tekstów łacińskich i tłumaczeń znajduje się [w:] J. Dmochowski [red.], Mikołaja Kopernika rozprawy o monecie i inne pisma ekonomiczne, Warszawa 1923, s. 3–19. Ostatnie tłumaczenie tego traktatu na język polski jest w przekładzie J. Drewnowskiego, [w:] Lech Szczucki [red.], Filozofia i myśl społeczna XVI wieku. 700 lat myśli polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, s. 527–537 na podstawie tekstu łacińskiego Monetae cudendae ratio, [w:] J. Dmochowski [red.], Mikołaja Kopernika rozprawy o monecie i inne pisma ekonomiczne, Warszawa 1923, s. 3–19. Właśnie z tłumaczenia Jerzego Drewnowskiego pochodzi ten cytat.

• Gorsza lepszą monetę z obiegu wypędziła.
  • Źródło: Rozprawa o urządzeniu monety, powst. 1526, wyd. 1816
  • Zobacz też: moneta

• Nic piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko, co piękne.
  • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

• Nie ma obowiązków większych nad obowiązek względem ojczyzny, dla której nawet życie należy poświęcić.
  • Źródło: Leksykon złotych myśli, op. cit.

Zobacz też:

• De revolutionibus orbium coelestium