Aleksander Świętochowski

Aleksander Świętochowski (1849–1938) – polski pisarz, aforysta, krytyk, publicysta.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Aleksander Świętochowski

B

• Bezwzględnie logiczną w czynie jest tylko maszyna.
  • Zobacz też: logika

C

• Chrystus ciągle się odradza w wybranych ludziach i ciągle bywa w nich męczony.

• Człowiek głupi jest bliskim krewnym zwierzęcia, bo równie jak ono nie ma żadnych wątpliwości.
  • Zobacz tez: człowiek

D

• Daleko bardziej trzeba się strzec małych wad ludzkich niż wielkich, podobnie jak więcej trzeba strzec się wszy niż lwów.

• Despota jest najpłodniejszym ojcem i najtroskliwszym wychowawcą łotrów.

• Do znamion człowieka małego należy niezdolność rozumienia cudzych myśli.

G

• Gdy człowiek rozumny zacznie mówić jakieś zdanie, nie domyślamy się, jak je skończy. Gdy zacznie głupi – wiemy na pewno.

• Gdy kobieta spostrzeże, że nie podoba się nikomu, zostaje dewotką w nadziei, że podoba się Bogu i wszystkim świętym.
  • Zobacz też: kobieta

• Gdyby Bóg zapytał kobiety, czego ona sobie życzy, odpowiedziałaby, ażeby wszystkie inne były od niej brzydsze i skromniej ubrane.

• Głównym zajęciem płatnych służalców w polityce jest przerabianie głupoty swych panów na mądrość, podłości – na uczciwość, tchórzostwa – na odwagę i cuchnących słów na pachnidła.

• Grzeczność w rozmowie polega na tym, ażeby mówiącemu pozwolić dokończyć zaczęte zdanie, którego dalszy ciąg znamy. Najgłupszy bowiem paplacz mniema, że mu służy ten sam przywilej co artyście śpiewającemu w operze arię, którą słyszeliśmy wiele razy.

H

• Historia kanalizuje życie przeszłości i wiele sławionych czynów spuszcza do ścieków.
  • Zobacz też: historia

• Historia mierząc wielkość bohaterów, nie zalicza im wysokości szczudeł.

I

• Im człowiek bardziej staje się podobnym do Boga, tym jest szczęśliwszym. A podobniejszym do Niego jest ten, który ukochał jedną mrówkę, niż ten, który znienawidził cały świat.
  • Zobacz też: Bóg

• Im mniejszy krytyk, tym większych napastuje autorów, bo zdaje, mu się, że gdy wejdzie na wysoką górę i szczyt jej opluje, będzie od niej wyższy.
  • Zobacz też: krytyk

J

• Jeśli tyran powie, że trójkąt jest kołem, natychmiast zbierze się tłum dobrowolnych niewolników, którzy zażądają odpowiedniej zmiany w prawidłach geometrii.

K

• Każda kobieta jest dla mężczyzny bogiem, który może dokonać w nim cudu.
  • Zobacz też: mężczyzna

• Każdą kobietę prędzej posiądzie tłusty baran niźli chudy filozof lub smętny poeta.

• Każde dziecko otrzymuje od rodziców dyplom geniusza, od szkoły – świadectwo niedojrzałej dojrzałości, od uniwersytetu – patent mistrza, od życia – najczęściej – tytuł zdolnego robigrosza.
  • Zobacz też: dziecko

• Kobieta czarująca mężczyznę działa nie tylko na jego wrażliwość miłosną, ale pobudza i ożywia w ogóle jego ducha. Nie jest to wcale jej dziełem i zasługą, lecz popędu najbardziej twórczego ze wszystkich.

• Kobieta jak wiewiórka: gryzie najtwardszy orzech pochlebstwa, wyłuskuje sobie przyjemne ziarno, a łupinę odrzuca.
  • Zobacz też: wiewiórka

• Kobieta naśladująca mężczyznę wygląda tak, jak gdyby goliła brzytwą urojone włosy na swej gołej twarzy.

• Kobieta nieukształcona cierpi nie dlatego, że nie posiada wiedzy, ale dlatego, że nie może więcej mówić.

• Kobieta, którą mąż zaniedbuje, zaczyna siebie również zaniedbywać albo sprawiać sobie wspaniałe kapelusze za pieniądze męża innej kobiety.

• Kobiety godne miłości są tak rzadkie jak geniusze. Dla takich kobiet warto stawiać świątynie, dla zwykłych wystarczą szałasy z lustrem, kuchnią i jednym łóżkiem.

• Kobiety są daleko mniej warte niż ich cena podawana w kursach giełdowych opinii świata. Ale w szacowaniu ich popełniamy błąd i niesprawiedliwość, mierząc ich wartość skalą mężczyzn. Postępujemy tak, jak gdybyśmy oceniali pawia miarą indyka dlatego, że również podnosi w górę ogon i rozpościera jego pióra wachlarzowo. Mężczyzna i kobieta są to istoty zupełnie różne.

• Konserwatyści są to barany przyrządzone w kuchni a la sarna.

L

• Licha przyjaźń jak szkodliwa książka – warto ją kupić i zniszczyć.
  • Zobacz też: przyjaźń

• Los zamknął wszystkie nasze życzenia i nadzieje w pracy cywilizacyjnej.

• Ludzie mali biorą zwykle swój duży cień za miarę swej wielkości.

• Ludzie powinni się mierzyć duszami, a nie kieszeniami.

• Ludzie są jak góry: wielcy wydają się z bliska mniejsi, a mali więksi.

Ł

• Łatwiej mi zrozumieć kogoś, kto nie chciałby być królem, niż tego, kto nie chciałby być ogrodnikiem.

M

• Mądrość jest morzem płytkim, ale burzliwym, a głupota bezdennym, ale martwym.
  • Zobacz też: głupota, mądrość

• Mądrość jest to wspaniały pałac bez ścian, wystawiony na wszystkie wiatry, burze, mrozy i skwary; głupota jest to duszna i ciemna chatka o grubych, szczelnie ułożonych ścianach, nie dopuszczająca żadnych zmian atmosfery. Nie dziw, że większość ludzi woli mieszkać w takiej chatce niż w takim pałacu.

• Mężczyzna kocha kobietę tylko zmysłami.

• Mężczyzna lubi inteligencję w kobiecie, którą kocha, ale niższą od jego własnej. Równa bowiem lub większa nie pozwoliłaby mu wykonywać oszustwa, którym zwykle zaprawiona jest prawie każda miłość.

• Mężczyzna tak dalece nie znosi jednostajności, że nie przywiąże się mocno ani do pięknej, ani do rozumnej, ani do dobrej, tylko do takiej, która jest co dzień inna.

• Mężczyzna wchodzi do świątyni nauki jako jej czciciel, kobieta jak mniszka do klasztoru. On nie potrzebuje się wyrzekać niczego, ona bardzo wiele. On pozostaje ciągle mężczyzną, ona zamienia się w półkobietę. Jemu każdy warunek życia pomaga, z nią każdy walczy.

• Mężczyzna wobec lwa potrafi być lwem, ale wobec kobiety jest zawsze lisem.

• Mężczyzna zakrywa swoje pochodzenie od małpy rozumem, kobieta strojem.

• Mężczyzna – fanatyk, jak zwierzę, uważa wszystko za truciznę, czego nie może spożyć i strawić.

• Mężczyznę można nauczyć mądrości, kobieta musi się z nią urodzić.

• Mężczyźni i kobiety znają o jeden język więcej, o którym nie wiedzą – mowę płci przeciwnej. Dlatego się porozumiewają.

• Mężczyźni zrobili już wiele buntów i stoczyli wiele walk, ale dotychczas nie podjęli rewolucji bardzo potrzebnej – przeciwko kobietom.

• Milczący kochankowie tak nie mogą się ukryć wśród obojętnych ludzi, jak rośliny pachnące wśród bezwonnych.

• Miłość jest progiem świata i kto tego progu nie przestąpi, nie wejdzie do krainy życia wiecznego.

• Miłość jest wtedy wielka, kiedy gra nie na jednej, ale na wszystkich strunach serca.
  • Zobacz też: miłość, serce

• Miłość serc małych i płytkich rodzi się od razu, dojrzała i roztropna jak dzikie kaczę, które z jajka wypływa na wodę, miłość serc wielkich i głębokich rodzi się jak bezradne i niedołężne niemowlę, które musi być pielęgnowane i karmione.

• Miłość stworzyła wiele cudów, nienawiść ani jednego dobrego czynu.
  • Zobacz też: nienawiść

• Mostem między przekonaniami oddzielonymi największą przepaścią jest szlachetność.

N

• Na sumieniu Polski ciąży wiele grzechów przeciwko sobie, ale ani jeden przeciwko innym narodom.
  • Zobacz też: Polska

• Na szczęście słońce rozlewając światło nie pyta ludzi, czy sobie go życzą, bo rozdzieliliby się na stronnictwa, a niektóre z nich żądałyby, ażeby zgasło.
  • Zobacz też: słońce

• Na wszystkich dyktatorach, despotach i tyranach odbywa się za ich życia gwałtowne dodawanie urojonych zasług aż do olbrzymich sum, a po śmierci równie gwałtowne odejmowanie aż do zera.

• Najcenniejszym przysmakiem dla wybrednych moralistów jest piękne i wonne ciało głupiej kobiety. Rozum, według nich, to gorycz w tym najsłodszym z owoców ziemi.

• Najrozumniejszym kochankiem był Don Kichot, który z prostej dziewki wyidealizował sobie najwznioślejszą istotę i nie znał jej.

• Najsprawiedliwsza opinia o większości kobiet jest obrazą dla ich wyjątków.

• Największa miłość też wymaga potwierdzenia.

• Natura jest zwykle okrutna, ale niekiedy miłosierna: starcom nie mogącym używać życia, obrzydza je.
  • Zobacz też: natura

• Nauczyliśmy się wspaniale ginąć, ale nigdy nie umieliśmy rozumnie żyć.

• Najniemoralniejszą działalnością człowieka jest polityka, składa się bowiem z występków największych, najbezczelniejszych, bezkarnych i sławionych.
  • Zobacz też: polityka

• Nie ma tak nikczemnego władcy, który nie znalazłby genealogów wyprowadzających jego pochodzenie w prostej lub bocznej linii od bóstwa.

• Nie przywłaszczaj sobie żadnego prawa względem ludzi, którego oni sami ci nie dali, i nie przyznawaj żadnego względem siebie, którego im nie dałeś.
  • Zobacz też: prawo

• Niecnotą w zmianie przekonań nie jest ich różnica, ale nieszczerość.

• Niektórym autorom zdaje się, że gdy w swych utworach otworzyli czytelnikowi sypialnię, klozet i łazienkę bohaterów – otworzyli w literaturze nową epokę.

• Nierozerwalność małżeństwa jest pomysłem dobrym, szkoda tylko, że nie daje się zastosować do ludzi.
  • Zobacz też: małżeństwo

• Nieszczęśliwszym jest ten, kto w sercu nie ma żadnej miłości, niż ten, kto ma w nim wszystkie cierpienia.

• Niewiele jest obrazów równie komicznych, jak widok silnego mężczyzny, którego kobieta związała nićmi pajęczyny, a on czuje się skrępowany żelaznymi łańcuchami, których nawet nie próbuje rozerwać.

• Nikt nie kocha istoty rzeczywistej, tylko przez siebie stworzoną.

• Normalna kobieta nie wierzy w zbawienie swej duszy, gdyby była włożona do trumny ubrana niemodnie.

O

• Oczy ukochanej kobiety były zawsze dla mężczyzny okularami, przez które patrzył na świat. Nawet najbardziej samodzielny widzi pewną liczbę zjawisk przez te soczewki.
  • Zobacz też: oczy

• Omiń raczej świątynię niż nędzarza.

P

• Po odpowiedzi na pytanie: kto to jest kobieta – można określić wiek każdego mężczyzny.

• Polacy są z żelaza. Trzeba ich uderzyć młotem, aby się rozgrzali.
  • Zobacz też: Polacy

• Pomiędzy paradoksem a prawdą zachodzi ta różnica, że pierwszy rozjaśnia przedmiot silnym światłem z jednej strony, a druga słabym światłem z wielu.
  • Zobacz też: prawda

• Poszukiwacz prawdy, jak poszukiwacz złota, mieszka w namiocie głodny i obdarty, musi przekopać góry piasku, zanim znajdzie grudkę cennego kruszcu, a często nie znajdzie go wcale.

• Potwarz stara się głównie o to, ażeby aniołom odłamać skrzydła i przyprawić ogony.

• Prawda jest śpiącą królewną, której strzeże smok pożerający tych, co się do niej zbliżają.

• Prawdziwa miłość bywa w trwodze nie tylko czułą, ale i okrutną.

• Prawo chce, ażeby małżeństwo było ścisłym związkiem chemicznym, a rzeczywiście czyni je zwykle luźną mieszaniną.

• Próżność człowieka jest tak niewyczerpana w pomysłach, że gdy nie umie on niczym lepszym zadziwić, nie obcina sobie u jednego palca paznokcia.

• Przestępca jest rewolucjonistą burzącym porządek społeczny, ale rewolucjonistą jest również człowiek uczciwy, burzący ogólną nieuczciwość.

• Przezorny kupiec stara się mieć w swym magazynie bodaj jedną piękną sklepową, spodziewając się, że przy nabywaniu jej cnoty mężczyźni kupią coś z jego towarów.

R

• Rozumem kobiety jest miłość.
  • Zobacz też: rozum

S

• Są ludzie, w których żyje nie jakiś osobliwy gatunek zwierzęcia ale cały zwierzyniec.

Ś

• Śmiech jest wyłączną własnością człowieka i dlatego głupcy ciągle się śmieją, aby pokazać, że są ludźmi.
  • Zobacz też: śmiech

• Świat jest obciągnięty całunem nocy, skołowany burzą i odmętem zwaśnionych żywiołów; jeżeli kto w nim ocali siebie lub kogoś – to tylko przez miłość.

T

• Tak trudno wyobrazić sobie kobietę sprawiedliwą, jak kukułkę karmiącą młode skowronki.

• Teoretycznie królem zwierząt jest lew, ale praktycznie robak.

• Tron w sercu kobiety jest elekcyjny i zawsze wakujący.

• Tylko głupcy mogą rościć sobie prawo do monopolu względem dróg i kobiet.

W

• W miłości jest również artyzm i partactwo.

• W najdrobniejszej cząstce wszechświata mieści się potęga, która go zakodowała. I kto by rozwiązał wszystkie zagadki ziarnka piasku, przeniknąłby całą naturę.

• W oczach kobiety wronie gniazdo zamienia się na monarszą koronę, gdy zostanie zalecone do ubrania głowy przez modę.

• W porównaniu z marnotrawstwem ofiar kobiety dla mężczyzny jest on względem niej bezwstydnym skąpcem.

• Więcej mądrości nauczy cię jedna żona niż tysiąc kochanek.

• Wszyscy ludzie przechodzą przez życie jak aktorzy na scenie, mniej lub więcej ucharakteryzowani przez reżyserię społeczną.

• Wszyscy ludzie są o tyle piękni, o ile mniej poznani.

• Wszyscy mężczyźni przechodzą przez życie jak aktorzy na scenie, mniej lub więcej ucharakteryzowani przez reżyserię społeczną.

• Wtedy kochasz lub czcisz kogoś, kiedy czujesz, że mógłbyś być jego sługą; wtedy gardzisz lub nienawidzisz kogoś, kiedy chciałbyś być jego panem.

• Wzorowy policjant spisując protokół ze swego aresztowanego ojca przede wszystkim go zapyta, jak się nazywa.

Z

• Zasuszony w klasztorze mnich, fanatyczny apostoł odrazy do ciała, surowy patriarcha rodziny, najwierniejszy mąż, najbardziej rozmiłowany kochanek, każdy świadomie lub bezwiednie odczuwa przebiegający mu po nerwach prąd zmysłowy na widok urodziwej kobiety.

• Ze wszystkich gier najhazardowniejsza, ze wszystkich loterii najmniej ma wygranych małżeństwo.

• Złodziej porozumiałby się łatwo z policjantem, gdyby mu nie przeszkadzał okradziony.