Leonardo da Vinci: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne - to nie jest błąd tylko starodawna mowa, proszę tego nie poprawiać
merytoryczne
Linia 257: Linia 257:
==U==
==U==
* Upewnij się, że znasz budowę wszystkiego, co chcesz przedstawić.
* Upewnij się, że znasz budowę wszystkiego, co chcesz przedstawić.
* Ujrzyjmy stworzenia na ziemi, które będą wiecznie walczyć z sobą nawzajem, z wielkimi stratami i częstymi zgonami po każdej stronie. Ale te straty i śmierć nie będą stanowić zapór dla ich złośliwości; wielka liczba drzew w olbrzymich borach świata zostanie zwalona na ziemię przez ich wściekłe ręce; a kiedy już napchają się jedzeniem, zaspokoją swoją żądzę zadawania śmierci, klęski, zmuszania do ciężkich robót, stosowania terroru oraz wygnania wobec każdej żywej istoty, i z racji swojej bezgranicznej pychy zapragną się wznieść ku niebiosom, nadmierny ciężar ich członków przytrzyma ich na dole. Nic nie zostanie na ziemi ani pod ziemią, ani w wodach, czego by nie ścigano, nie niepokojono i nie niszczono. A to, co się znajduje w jednym kraju, zostanie zabrane do innego; a z własnych ich ciał zostanie utworzony grobowiec i droga, którą będą przechodzić wszystkie żywe ciała przez nich zabite. O Ziemio! Cóż cię wstrzymuje, abyś rozwarła głębokie szczeliny twoich ogromnych przepaści i pieczar i cisnęła ich głową w dół w te otchłanie, aby już w obliczu niebios dłużej nie ukazywać takiego dzikiego i bezlitosnego potwora?"


==W==
==W==

Wersja z 19:46, 9 cze 2008

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Prawdopodobny Autoportret
Człowiek witruwiański
Dama z gronostajem
Embrion w łonie matki
Jan Chrzciciel
La Belle Ferronière
Leda klęcząca
Madonna Benois
Plik:Leonardo da Vinci - Madonata v peshterata.jpg
Madonna w grocie - I wersja
Madonna z Dzieciątkiem i kotkiem
Madonna z goździkiem
Mona Lisa
Ostatnia Wieczerza
Pokłon Trzech Króli
Portret Ginevry Benci
Portret Isabelli d'Este
Plik:Franchino Gaffurio.jpg
Portret muzyka
Studium lilii
Studium szkieletu
Święta Anna Samotrzecia
Święty Hieronim na pustyni
Zwiastowanie

Leonardo da Vinci (1452–1519), włoski malarz, architekt, filozof, muzyk, poeta, odkrywca, matematyk, mechanik, anatom, geolog.

A

  • Aby sporządzić pachnidło, weź świeżej wody różanej i zwilż nią ręce, po czym weź kwiat lawendy i rozetrzyj go w dłoniach, a osiągniesz udany efekt.
  • Akt płciowy i wszystko, co się z nim łączy, jest tak ohydny, że ludzie wymarliby szybko, gdyby nie był on uświęconym zwyczajem i gdyby nie istniały ładne twarze i zmysłowe dyspozycje.
  • Albowiem bardzo niechętnie opuszcza dusza ciało i wierzaj mi, że płacz jej i boleść nie są bez przyczyny.
  • Albowiem wielka miłość rodzi się z wielkiej wiedzy o ukochanym przedmiocie.
  • Artysta nie osiąga nic wybitnego, jeśli nie wątpi w siebie i czasem się nie zawaha.

B

C

  • Chcąc poznać, jaka dusza zamieszkuje w czyimś ciele, obserwujemy, w jakim to ciało lubuje się otoczeniu, bo jeśli panują w nim nieporządek i pomieszanie, taki sam nieporządek i pomieszanie panują w jego duszy.
  • Ciężar, który nie znajduje oporu, spadnie w dół najkrótszą drogą, a najdolniejszym miejscem jest centrum świata.
  • Ci, którzy uprawiają praktykę bez pilności lub – by rzec lepiej – bez nauki, są jak żeglarze wypływający na morze statkiem bez steru i busoli, nie mając nigdy pewności, dokąd się skierują.
  • Człowiek jest naprawdę królem dzikich bestii, gdyż jego brutalność przewyższa ich brutalność. Żyjemy ze śmierci innych. Jesteśmy cmentarzyskami!
  • Człowiek nie różni się od zwierząt, jeśli pominąć cechy przygodne.
  • Człowiek zasługuje na pochwałę lub naganę tylko za takie czyny, których podjęcie lub odrzucenie leży w jego mocy.
  • Czuła i łagodna matka dla niektórych z twoich dzieci, jednocześnie okrutna i nieprzejednana macocha dla innych... Widzę waszych synów oddanych w niewolę, przez całe życie służących ciemiężcy.
  • Czy podobna, by w tak małej przestrzeni pomieściły się wizerunki całego wszechświata?
  • Czyż nie widzisz, jak liczne są postawy i czynności ludzkie? Czy nie widzisz, jak rozmaite są zwierzęta, a także drzewa, zioła i kwiaty? Czy nie widzisz różnorodności okolic górzystych i równinnych, źródeł, rzek, miast, budowli publicznych i prywatnych, narzędzi potrzebnych do użytku ludzkiego, szat rozmaitych, strojów i rzemiosł?

E

  • Eksperyment ze zmysłem dotyku. Jeśli założysz palec wskazujący na środkowy tak, by widoczny był cały paznokieć, wszystko, czego dotkniesz tymi dwoma palcami, wyda się podwojone, pod warunkiem że dotykany przedmiot jest gładki.

D

  • Dobre uczynki wznoszą się i sięgają Nieba, ponieważ cnota znajduje uznanie w oczach Boga. Złe uczynki natomiast przeciwnie, ponieważ są sprzeczne z wolą Boga – strącane są w otchłanie piekła.... O ty, który podziwiasz naszą cielesną powłokę – nie bądź smutny, że wraz z innymi dosięgnie ciebie śmierć, lecz raduj się, że nasz Stwórca obdarzył nas tak wyjątkowym narzędziem jak intelekt.
  • Dobry malarz musi namalować dwie rzeczy: człowieka oraz istotę jego duszy.
  • Dobrze jest często wstać i zająć się jakąś rozrywką, bowiem gdy wrócisz, będziesz łatwiej osądzał. Jeśli zaś będziesz ciągle tkwił przy swoim dziele, możesz ulec wielkim pomyłkom.
  • Dobrze jest również oddalać się tak, aby obraz wydawał się mniejszy i dać się objąć jednym rzutem oka. Lepiej niż z bliska rozpoznać można wówczas brak proporcji członów i dysharmonię kolorów.
  • Doktorzy, którzy zajmują się chorymi, powinni koniecznie zrozumieć, czym jest człowiek, czym jest życie i czym jest zdrowie, i w jaki sposób równowaga i harmonia tych elementów je podtrzymuje.
  • Doświadczenie nie zwodzi nigdy, błądzą jeno nasze sądy, obiecując sobie po nim wynik taki, jaki nie może mieć uzasadnienia w naszych doświadczeniach.

G

  • Gdzie więcej uczucia, tam większe męczeństwo.

J

  • Ja jednak mniemam, że płonne i błędne są te nauki, które nie zrodziły się z doświadczenia, macierzy wszelkiej pewności, i które nie prowadzą do znanych już doświadczeń, to znaczy takie, które ani w swym początku, ani w środku, ani na końcu nie przeszły przez żaden z pięciu zmysłów.
  • Jak dzień dobrze przeżyty daje dobry sen, tak życie dobrze spędzone daje dobrą śmierć.
  • Jak żelazo z bezczynności rdzewieje, a woda gnije lub marznie od zimna, tak umysł psuje się bez ćwiczenia.
  • Jedna dusza rządzi oboma ciałami, dzieląc swoje pragnienia, obawy i smutki z tą istotą i ogółem zwierzęcych organów.
  • Jeśli pojmiesz, że starość ma mądrość za pokarm, pracuj w ten sposób w młodości, by starości twej nie brakło pożywienia.
  • Jeśli zaprawdę nie posiadam wiedzy, by cytować autorów, jak robią to inni, to i tak o wiele lepszą i bardziej wartościową rzeczą jest odczytywanie znaczeń za pomocą osobistego doświadczenia, które służy nauką własnym mistrzom. Uczeni przechodzą obok dumni, nadęci i pompatyczni, przyozdobieni w owoce pracy nie swojej, lecz innych, mnie nie pozwalając zebrać owoców nawet mej własnej.

K

  • Każdy człowiek pragnie zebrać majątek, by dać go lekarzom, niszczycielom zdrowia. Więc ci muszą być bogaci.
  • Kto chce się wzbogacić w ciągu jednego dnia, zostanie w ciągu roku powieszony.
  • Kto rozprawia, powołując się na autorytet, nie posługuje się rozumem, lecz raczej pamięcią.
  • Kto życia nie ceni, nie wart go.

L

  • Leczenie jest przywracaniem do równowagi zaburzonych żywiołów... w żywym ludzkim ciele.
  • Lepiej umrzeć niż żyć bez wolności.
  • Ludzie wyższych talentów pracują, mimo że pozornie nic nie robią.
  • Ludzka mowa zmienia się w kontemplację boskości.

Ł

  • Łatwiej powiedzieć „nie” na początku, niż na końcu.

M

  • Malarz, który nie ma wątpliwości osiągnie niewiele.
  • Medyceusze stworzyli mnie i zniszczyli.
  • Miłość każdej rzeczy jest owocem naszej wiedzy o tej rzeczy i wzrasta wraz z pogłębianiem tej wiedzy.
  • Moje rysunki ludzkiego ciała będą dla ciebie równie zrozumiałe, jak gdybyś miała przed sobą prawdziwego człowieka; uczyniłem tak dlatego, że skoro chcesz poznać anatomię części ludzkiego ciała, ty, a raczej twoje oko, musi ujrzeć każdą z nich z różnych stron, przyglądając się im z dołu, z góry i z boków, obracając je i poszukując punktów zaczepienia każdego z członków... Tak więc na podstawie moich rysunków będziesz mógł poznać wszystkie części ciała, a każdą – dzięki wykorzystaniu wszystkich środków przekazu – z trzech punktów widzenia.
  • Muzyka nie może być zwana inaczej niż młodszą siostrą malarstwa, zważywszy, że jest przedmiotem słuchu, zmysłu pośledniejszego niż oko... malarstwo jest doskonalsze i przewyższa muzykę, gdyż nie umiera ono bezpośrednio po swym powstaniu...
  • Myślałem, że uczę się, jak żyć, a uczyłem się jak umierać.
  • Myśli zwracają się ku nadziei.

N

  • Najbardziej ci do twarzy z uśmiechem.
  • Nasze ciało zależy od nieba.
  • Natura nie łamie swych praw.
  • Nawet najmniejszy kotek to żywe arcydzieło.
  • Nie cofa się ten, kto związał się z gwiazdami.
  • Nie odchodzę od swojej koleiny.
  • Nigdy nie znuży mnie użyteczność.
  • Nikt nie powinien naśladować innych, gdyż wtedy zasługuje na tytuł wnuka, a nie syna natury, Sądząc według obfitości naturalnych form ważne jest, by kierować się prosto ku przyrodzie.
  • Nic nie zwodzi nas bardziej niż sąd własny.
  • Nieużywane żelazo rdzewieje, stojąca woda traci swoją czystość i gdy jest zimno zamarza – podobnie bezczynność nadwątla żywotność umysłu.

O

  • Obraz nie płodzi niezliczonego potomstwa jak drukowana książka. Tylko on jest niepowtarzalny i nie rodzi dzieci kropla w kroplę podobnych do siebie. Dzięki tej wyjątkowości jest doskonalszy od powielanych wszędzie.
  • Od wczesnych lat życia wyrzekłem się jadania mięsa. Przyjdzie czas, gdy ludzie tacy jak ja będą patrzeć na mordercę zwierząt tak samo jak teraz patrzą na mordercę ludzi.
  • O głupoto ludzka! Czyż nie widzisz, że żyłaś z sobą przez całe życie, a nie znasz jeszcze rzeczy, którą w najwyższym stopniu posiadasz, to jest swego szaleństwa?
  • Oko ogarnia piękno całego świata.
  • O radę pytaj tego, kto sam sobie radzi.
  • Oto patrz: nadzieja i pragnienie powrotu do swej ojczyzny i stanu pierwotnego czyni podobnie, jak ćma ze światłem, i człowiek, który zawsze wśród pragnień ustawicznych oczekuje świątecznie nowej wiosny i zawsze nowego lata, ... i któremu się zdaje, że rzeczy upragnione skoro nadejdą, są zbyt spóźnione, nie widzi, że żąda własnego rozkładu! Lecz pragnienie to jest kwintesencją, duchem żywiołów, który czując, że jest zamknięty w ciele ludzkim, pragnie ciągle wrócić do tego, który go wysłał. I winieneś wiedzieć, że to pragnienie jest ową kwintesencją, objawem towarzyszącym naturze...

P

  • Pięć zmysłów – to pięć sług duszy.
  • Poprzez naszą sztukę zwać się możemy wnukami Boga.
  • Posiąść wszelką wiedzę leży w zasięgu możliwości człowieka.
  • Powróci czas Heroda, a niewinne dzieci zostaną wyszarpnięte karmiącym matkom i umrą od ran zadanych przez okrutnych ludzi.
  • Prostota jest szczytem wyrafinowania.
  • Przemierzam kraj, pragnąc wyjaśnić sprawy, których nie rozumiem. Skąd na szczytach gór biorą się muszle, odciski korali, roślin i wodorostów zwykle występujących w morzu. Dlaczego grzmot trwa dłużej od swej przyczyny i czemu błyskawica jawi się oczom z chwilą powstania, a grzmot, by się przemieścić wymaga czasu. W jaki sposób różne koła powstają na wodzie wokół miejsca uderzonego przez kamień i jak ptak utrzymuje się w powietrzu. Te pytania i inne niezwykłe zjawiska całe życie angażują moje myśli.
  • Przez pijaka wypite wino mści się na nim.

R

  • Rzecz wyobrażona porusza zmysły, zatem wyobraźnię, jako pojęcie lub zdolność, można przyrównać się do steru lub wędzidła.

S

  • Serce jest jak orzech, z którego wyrasta drzewo tętnic i żył.
  • Siła rodzi się z przymusu, a umiera z wolności.

T

  • Tak ci, co otwierają usta i nie strzegą tajemnicy, są łupem słuchacza zdradnego.
  • Tam, gdzie linię a – m przecina linia c – b, zbiegają się wszystkie zmysły.
  • Ten, kto ma dostęp do źródła, nie czerpie z kałuży.
  • Trzeba kontemplować i dużo myśleć. Kto mało myśli ten dużo traci.
  • Ty, dobry Boże, zsyłasz na nas wszystkie dobra za cenę naszej pracy.

U

  • Upewnij się, że znasz budowę wszystkiego, co chcesz przedstawić.

W

  • Wiadomo, że rozpoznajemy wady raczej w dziełach cudzych niż własnych,... gdy malujesz, powinieneś mieć pod ręką płaskie zwierciadło i często oglądać w nim swe dzieło. Jeśli je bowiem ujrzysz w odwróconym odbiciu wyda się jakoby wykonane ręką cudzą i lepiej osądzisz swe błędy.
  • Wiele dzieci zostanie wyrwanych z ramion matek bezlitosnym szarpnięciem, następnie zostaną one rzucone na ziemię i okaleczone.
  • Wielu kupowało i sprzedawało omamy i fałszywe cuda, oszukując głupią tłuszczę.
  • Wielu uzna za słuszne ganić mnie, wykazując, że twierdzenia, że twierdzenia moje sprzeciwiają się autorytetowi pewnych ludzi, którym wielka cześć się należy mimo ich niedoświadczone sądy; nie zważają, że dzieło moje zrodziło się z prostego i czystego doświadczenia, które jest prawdziwą mistrzynią.
  • W pierwszych godzinach dnia atmosferę na południu, w pobliżu horyzontu, okrywa mgiełka zabarwionych na różowo chmur, ciemniejąca ku zachodowi; natomiast bliżej wschodu wilgotne opary na horyzoncie wydają się jaśniejsze od samego horyzontu; biel domów na wschodzie zaledwie wyróżnia się z tła, na południu zaś im dalej się znajdują, tym bardziej ciemnoróżowego odcienia nabierają, a jeszcze bardziej na zachodzie; z cieniami zaś jest odwrotnie, gdyż te rzucane przez białe domy, znikają.
  • Wszelka nasza wiedza ma początek w naszych zmysłach.
  • Wszystko jest powiązane ze wszystkim innym.
  • Wszystko pochodzi ze wszystkiego, wszystko jest ze wszystkiego zrobione i wszystko powraca do wszystkiego.
  • Wypróbowałem również, że jest wielce pożyteczne, jeśli spoczywając w ciemności w swym łóżku, powtarzać sobie będziesz zarysy powierzchni kształtów uprzednio studiowanych lub inne rzeczy godne subtelnych rozważań. Jest to czynność chwalebna i pożyteczna dla utwierdzenia rzeczy w pamięci.
  • Wystarczy, że raz doznasz lotu, a będziesz zawsze chodził z oczami zwróconymi w stronę nieba, gdzie byłeś i gdzie pragniesz powrócić.
    • Zobacz też: lot

Z

  • Zaledwo zrodzi się cnota, rodzi przeciwko sobie zawiść; i prędzej spotkasz ciało bez cienia niż cnotę bez zawiści.
  • Zaślepia nas ignorancja i wiedzie na manowce. O! przeklęci śmiertelnicy, otwórzcie wreszcie oczy!
  • Zawiść przedstawia się z figą, zwrócona ku niebu, gdyż gdyby mogła użyłaby swych sił przeciw Bogu.
  • Zawiść rani fałszywymi oskarżeniami.
  • Zdobądź w młodości twej to, co wynagrodzi szkodę twej starości.
  • Zgłębiaj naukę, którą jest sztuka i sztukę, którą jest nauka.
  • Ziemia nie znajduje się w środku koła słonecznego, ani w środku świata.
  • Złe towarzystwo wciąga dobrych w zgubę.
  • Zły to uczeń, który nie przewyższa swego mistrza.
  • Zobaczymy, że matki i ojcowie lepiej opiekują się przybranymi dziećmi, niż swoim własnym synem.
  • Zostawiajmy po sobie dobre imię i trwałą pamięć wśród śmiertelnych, aby życie nasze nie przeszło nadaremnie.

Cytaty o Leonardzie da Vinci

  • Często mówi się, że Leonardo rysował tak dobrze, bo tak wiele wiedział; prawdziwsze byłoby stwierdzenie, że tyle wiedział, bo tak dobrze rysował.
  • Dla niego zwykłe tak nie było odpowiedzią.
  • Jest jego wielką zasługą to, iż własnym przykładem pokazał nam, że poszukiwanie piękna i dążenie do prawdy nie wykluczają się wzajemnie.
  • Leonardo miał umysł o nastawieniu tak heretyckim, że nie zgadzał się z żadną religią, będąc znacznie bardziej filozofem niż chrześcijaninem.
  • Leonardo szedł przez Santa Trinita z P. da Gavine. Gdy mijali Pancaccia degli Spini, grupa obywateli, którzy spierali się tam o ustęp z Danta, zwróciła się do niego z prośbą o wyjaśnienie im tego fragmentu. Akurat przechodził tamtędy przypadkiem Michele Agnolo i Leonardo odpowiedział im: "Jest tu Michele Agnolo, on wam rzecz wyłoży". Na co Michele Agnolo, biorąc to za despekt, odparł gniewnie: "Sam im ją wyłóż, ty, któryś obmyślił konia do odlania w brązie, a nie mogąc go odlać, ze wstydu goś porzucił". To rzekłszy, pokazał im plecy i odszedł. A wrośnięty w ziemię Leonardo pokraśniał na te słowa.
    • Autor: naoczny świadek, anonim
  • Leonardo wiedzie życie nadzwyczaj nieuporządkowane i bezładne, zdaje się żyć z dnia na dzień.
    • Autor: anonim z Florencji
  • Leonardowi naukowcowi i Leonardowi malarzowi zwykle poświęca się osobne prace. Jeśli wziąć pod uwagę jego trudności w prześledzeniu badań mechanicznych lub naukowych, jest to ostrożny sposób postępowania. Niemniej metoda ta nie może zadowolić w pełni, ponieważ ostatecznie historii sztuki nie sposób właściwie zrozumieć, nie odnosząc się do historii nauki. Obydwie dziedziny zajmują się badaniem symboli, poprzez które człowiek wyraża swoje schematy myślenia i które – czy to symbole graficzne czy matematyczne, opowieści czy formuły – są odbiciem tych samych przemian.
  • Nauczył się grać na lutni tak doskonale jak ci, co z natury obdarzeni słuchem.
  • Nie ulega wątpliwości, którą z zasad określa prawdziwy kierunek koleiny, którą chciał żłobić Leonardo: ta, którą nazywał doświadczeniem.
  • Nie zadowalał się obserwacją, jak dana rzecz działa; pragnął odkryć dlaczego tak się dzieje. Ta dociekliwość zmieniła go z technika w naukowca.
  • Nigdy nie było na świecie człowieka, który wiedziałby tyle co Leonardo i to nie tylko w dziedzinie rzeźbiarstwa, malarstwa czy architektury, gdyż był on też wielkim filozofem.
  • Okazujemy mu szacunek, gdy uczymy się od niego.
  • Podobnie jak sportowcy wzmacniają mięśnie, tak Leonardo ćwiczył zmysły, kształcąc swoją zdolność obserwacji. Z jego notatników znamy gimnastykę umysłową, jakiej się poddawał.
  • Pokochaliśmy go, zanim poznaliśmy osobiście, a teraz, gdy mamy go przy sobie i z doświadczenia możemy mówić o jego rozlicznych talentach, zaprawdę widzimy, że imię Leonarda, choć już słynne dzięki malarstwu, nie otrzymało należnej pochwały z racji wielu innych posiadanych przezeń przebogatych darów.
  • Poza tym, że był niezwykłej urody, posiadał zdolności w każdej dziedzinie.
  • Przemienił on... namiętność w dążenie do wiedzy...
  • Siłą, jaką posiadał, powstrzymywał każdą wściekłość. W prawej ręce giął klamry murarskie lub podkowy, jak gdyby były z ołowiu.
  • .. tracił dużo czasu, rysując regularne węzły sznurów, w których można było śledzić wątek bięgnąc z jednego końca do drugiego, aż zamykało się koło. Trudny i piękny tego rodzaju rysunek został odbity w miedziorycie, a w jego środku czyta się słowa: Leonardus Vinci Academia.
  • W ciągu paru miesięcy tak się nauczył arytmetyki i takie na tym polu zrobił postępy, że zadziwił swych mistrzów pytaniami i zagadnieniami.
  • ... wprowadził do nauki spojrzenie artysty. Rozumiał, że nauka tak jak malarstwo musi dojrzeć strukturę natury w detalach... dał nauce to, co najpotrzebniejsze: przeczucie artysty, że szczegóły przyrody mają istotne znaczenie – jak szybko spadają dwa ciała o niejednakowej masie lub czy orbity planet są koliste czy eliptyczne.
  • W przeciwieństwie do Dantego nie żywił namiętnych uczuć do kobiety. W odróżnieniu od Giotta, Dantego lub Brunelleschiego nie był raczej lojalny wobec państwa; nie był też oddany Kościołowi ani Chrystusowi. Chętnie też przyjmował zamówienia od Medyceuszy, Sforzów i królów Francji, od papieży i od ich wrogów. Nie miał w sobie zmysłowego zamiłowania do spraw doczesnych jak Boccaccio czy Chaucer, zuchwałości Rabelaise'go, pobożności Dantego ani religijnej pasji Michała Anioła.
  • Zwykł był studiować wszystkie dostępne wypowiedzi klasycznych i starożytnych autorytetów na interesujące go tematy.

Zobacz też