Iris

Iris, film biograficzny produkcji amerykańsko-brytyjskiej z 2001 roku; reż. Richard Eyre.

Iris Murdoch

• Edukacja nieuszczęśliwia. Podobnie jak wolność. Sama wolność nie daje pełni szczęścia, tak samo jak wykształcenie. Lecz edukacja pozwala nam zrozumieć nasze szczęście. Otwiera oczy i uszy. Podpowiada gdzie kryją się rozkosze. Przekonuje nas, że istnieje tylko jedna prawdziwa wolność. Wolność umysłu. Daje nam pewność, by dumnie kroczyć ścieżką naszego rozumu.

• Nie jest łatwo opisywać ludzkie uczucia. Chcesz być dokładny, ale gdy zaczynasz opisywać, braknie słów.

• Prawdy nie odda się słowami.

• Wszystko poza stwierdzeniem podaj sos jest, na swój sposób kłamstwem i dlatego zamilknę. Podaj sos!

• Zawiedziona miłość przyjmowana jest ze zrozumieniem. Jednak prawdziwe uczucie jest niezłomne.

• Jest proste rozwiązanie. Niektórzy je znajdują, nie myśląc o nim. Myśląc nigdy nie znajdziesz.

• Ludzie się kochają. W seksie, w przyjażni i w miłości. Troszczą się o inne stworzenia. O ludzi, zwierzęta, rośliny, nawet kamienie. Pogoń za szczęściem i jego popieranie tkwi w tym wszystkim, oraz w potędze wyobrażni.

• Każdą ludzką duszę, jeszcze przed narodzeniem, wypełniają czyste formy, jak sprawiedliwość, umiar, piękno i wszystkie szlachetne postawy. Przyciąga nas dobro, przez mglistą pamięć tych form. Prostych, cichych i błogosławionych, które niegdyś ujrzeliśmy będąc jeszcze bez skazy.

• Każdy boi się zwariować. Skąd mamy wiedzieć co skrywają nasze umysły. Inni nam powiedzą.

• Ludzie są skryci, jednak z wielu powodów chcą być postrzegani zwyczajnie.

• Każdy z nas coś w sobie ukrywa.

• Niektóre leki pomagają, lecz krótko działają. A kiedy przestają, jawi się pustka, prawda?

• Potrzebujemy wiary w boskość, niekoniecznie w Boga.

John Bayley

• Współcześni ludzie rozumieją tylko obrazki.

• Słowa to wspaniała rzecz, ale nie jedyna potrzebna do zrozumienia. Jest spojrzenie, zapach, no i dotyk.

• Zrobiło się tak cicho... gdy odeszła.

Dialogi

Iris Murdoch: Wszyscy rozumiemy język miłości.

John Bailey: Umiem w nim czytać, ale mówić nie.

Obsada

• Judi Dench jako Iris Murdoch

• Kate Winslet jako młoda Iris Murdoch

• Jim Broadbent jako John Bayley