Pandemia COVID-19: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
m nieaktualne
+17
Linia 1: Linia 1:
'''[[w:Pandemia COVID-19|Pandemia COVID-19]]''' – światowa pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Epidemia rozpoczęła się w listopadzie 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię.
'''[[w:Pandemia COVID-19|Pandemia COVID-19]]''' – światowa pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Epidemia rozpoczęła się w listopadzie 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię.
* Alergicy mają mniejsze ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 i jest wśród nich niższa śmiertelność. Wynika to z ich defektu odporności typu pierwszego, która sprawia, że te osoby mają alergię. Ale ten defekt jest ich błogosławieństwem, bo ta odporność – jeśli jest na wysokim poziomie – w przypadku ciężkiego zakażenia powoduje, że organizm próbuje z nim walczyć, zabijając zawirusowane komórki, a przy okazji uśmiercając gospodarza. (…) Nawet wśród osób, które mają ciężką astmę, śmiertelność jest niższa niż wśród osób zdrowych.
* Na naszych oczach rozwiewa się jak dym paradygmat cywilizacyjny, który nas kształtował przez ostatnie dwieście lat: że jesteśmy panami stworzenia, możemy wszystko i świat należy do nas. Nadchodzą nowe czasy.
** Autorka: [[Olga Tokarczuk]]
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.
** Źródło: [https://kultura.onet.pl/ksiazki/esej-olgi-tokarczuk-w-the-new-yorker-pisze-o-pandemii/146efg5 kultura.onet.pl, ''Esej Tokarczuk o pandemii w "The New Yorker": "nadchodzą nowe czasy"'', 9 kwietnia 2020]

* Dziś największym problemem jest dla nas bardzo szybkie przemieszczanie się ludzi. Kiedy koronawirus pojawił się w Chinach, zbyt długo zwlekano z zawieszeniem lotów. Nie pierwszy raz, gdyż wirus SARS, ten z 2002 r., też się w ten sposób rozprzestrzenił po świecie, tyle że był o wiele mniej zakaźny. I teraz przeżywamy szok spowodowany bezradnością.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Jeśli osoby zaszczepione [przeciwko COVID-19] ponownie się zakażą, to przebieg infekcji będzie lżejszy. Jednak nadal będą roznosić chorobę, staną się wektorem i to o tyle kłopotliwym, że mają poczucie własnej odporności, dodatkowo czasem nie mając objawów zakażenia. Ale nie jest tak, że się łatwiej zakażają, raczej trudniej. Natomiast niektóre warianty wirusa unikają neutralizacji przez przeciwciała wytworzone po szczepieniu.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Każde powikłanie poszczepienne to porażka – bo ktoś, komu chcieliśmy pomóc, traci zdrowie. Lecz patrząc z punktu widzenia epidemiologii, to jedna osoba zaszczepiona komuś uratuje życie, bo go nie zakazi albo sama się nie zakazi lub nie będzie miała ciężkich powikłań czy zgonu. Ale szczepienia muszą być superbezpieczne, żeby zostały zaakceptowane. Myślę, że jeśli uznaje się szczepionki mRNA za bardziej bezpieczne, to należy dążyć do tego, żeby nie szczepić tymi wektorowymi.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.


* Koronawirus pokazał, że król jest nagi – państwo po dekadach demontażu sfery usług społecznych, wycofywania się z misji gwaranta solidarności społecznej, ale także na skutek przemian społecznych i strukturalnych niezależnych od państwa straciło zdolność do skutecznego działania.
* Koronawirus pokazał, że król jest nagi – państwo po dekadach demontażu sfery usług społecznych, wycofywania się z misji gwaranta solidarności społecznej, ale także na skutek przemian społecznych i strukturalnych niezależnych od państwa straciło zdolność do skutecznego działania.
** Autor: [[Edwin Bendyk]]
** Autor: [[Edwin Bendyk]]
** Źródło: [https://krytykapolityczna.pl/swiat/sutowski-bendyk-kryzys-cywilizacji-energia-klimat-pandemia-wywiad/ krytykapolityczna.pl, 4 kwietnia 2020]
** Źródło: [https://krytykapolityczna.pl/swiat/sutowski-bendyk-kryzys-cywilizacji-energia-klimat-pandemia-wywiad/ krytykapolityczna.pl, 4 kwietnia 2020]

* Ktoś, kto przechorował [COVID-19], wytworzył tyle przeciwciał, co osoba, która została zaszczepiona pierwszy raz. Druga dawka, przypominająca, wzmacnia odpowiedź układu immunologicznego. Jeśli po pierwszym zetknięciu z wirusem powstały komórki zdolne do produkcji przeciwciał, to po drugim ich liczba znacznie rośnie, mnożą się w węzłach chłonnych i będą produkować bardzo dużo przeciwciał.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Ludzie różnią się poziomem przeciwciał [anty-SARS-CoV-2] – zarówno po zakażeniu, jak i po szczepieniu. Generalnie – im kto młodszy, ten ma ich więcej, co niekoniecznie koreluje z objawami przebytej choroby czy z objawami poszczepiennymi. Ciężkość choroby zależy od tego, czy wirus przedarł się przez barierę układu oddechowego, rozsiał się do komórek układu odpornościowego i spowodował katastrofę immunologiczną – bo tak można nazwać stan, kiedy nagle płuca przestają pracować, pojawią się zakrzepy, przestają działać nerki.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Na naszych oczach rozwiewa się jak dym paradygmat cywilizacyjny, który nas kształtował przez ostatnie dwieście lat: że jesteśmy panami stworzenia, możemy wszystko i świat należy do nas. Nadchodzą nowe czasy.
** Autorka: [[Olga Tokarczuk]]
** Źródło: [https://kultura.onet.pl/ksiazki/esej-olgi-tokarczuk-w-the-new-yorker-pisze-o-pandemii/146efg5 kultura.onet.pl, ''Esej Tokarczuk o pandemii w "The New Yorker": "nadchodzą nowe czasy"'', 9 kwietnia 2020]

* Najbardziej obawiamy się tych odmian SARS-CoV-2, których jeszcze nie poznaliśmy. A odmian jest (…) już bodaj 250. Naprawdę istotnych jest kilka: brytyjska, kalifornijska, brazylijska, indyjska i południowoafrykańska – bo zwiększyły o 25 proc., nawet 50 proc., zakaźność. Wirus zmienia się, aby zwiększyć możliwość zakażania następnych osób. A przy okazji staje się oporny na cząsteczki przeciwciał, które nabyliśmy, przechorowując infekcję wywołaną nim lub którymś z pięciu mu podobnych.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Nie widzę powodu, żeby poszczepienne przeciwciała utrzymywały się dłużej niż te nasze pojawiające się po chorobie. Cząsteczka przeciwciała żyje średnio cztery do sześciu tygodni. Więc ich poziom musi z czasem spadać. Nie ma uzasadnienia medycznego, biologicznego, by akurat szczepionka dawała taki cudowny efekt, by poziom przeciwciał utrzymywał się bardzo długo. Zapewne opada do takiego, który jeszcze chroni – z tysiąca do dwudziestu po roku, niezależnie od tego, jakim preparatem się zaszczepiliśmy.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.


* Nikt zdaje się nie zauważać, że nic z tego wszystkiego by się nie zdarzyło, gdyby Chiny Ludowe były krajem wolnym i demokratycznym, a nie dyktaturą. (…) Przynajmniej jeden wybitny lekarz, a być może kilku, wykryło tego wirusa z dużym zapasem czasu, lecz zamiast podjąć odpowiednie środki, rząd [chiński] usiłował ukryć informacje i uciszyć ten głos lub te głosy rozsądku i stłumić informację, jak to wszystkie dyktatury czynią.
* Nikt zdaje się nie zauważać, że nic z tego wszystkiego by się nie zdarzyło, gdyby Chiny Ludowe były krajem wolnym i demokratycznym, a nie dyktaturą. (…) Przynajmniej jeden wybitny lekarz, a być może kilku, wykryło tego wirusa z dużym zapasem czasu, lecz zamiast podjąć odpowiednie środki, rząd [chiński] usiłował ukryć informacje i uciszyć ten głos lub te głosy rozsądku i stłumić informację, jak to wszystkie dyktatury czynią.
Linia 12: Linia 44:
** Źródło: Dawid Warszawski, [https://wyborcza.pl/7,75968,25801813,jak-epidemia-zmieni-nas-i-nasz-swiat-prognoza-pogody.html ''Demokracja chroni przed koronawirusem? To raczej ją trzeba chronić''], wyborcza.pl, 19 marca 2020.
** Źródło: Dawid Warszawski, [https://wyborcza.pl/7,75968,25801813,jak-epidemia-zmieni-nas-i-nasz-swiat-prognoza-pogody.html ''Demokracja chroni przed koronawirusem? To raczej ją trzeba chronić''], wyborcza.pl, 19 marca 2020.
** Zobacz też: [[Chiny]], [[dyktatura]]
** Zobacz też: [[Chiny]], [[dyktatura]]

* Od wielu lat koncerny farmaceutyczne pracowały nad lekiem działającym na pierwszego wirusa SARS. Ale zarzuciły prace już na poziomie badań na zwierzętach, bo zachorowało raptem 12 tys. osób, a wprowadzenie nowego leku to koszt setek milionów dolarów. Dziś odgrzebuje się stare projekty leków, ale okazuje się, że albo za krótko działają i trzeba by je podawać co trzy godziny, albo mają niepożądane działania, albo źle się wchłaniają. Są mało perspektywiczne, w dodatku, żeby je móc wprowadzić na rynek, musiałyby z powodzeniem przejść trzy fazy badań klinicznych.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Osoby zaszczepione [przeciwko COVID-19] nie powinny być traktowane jako bezpieczne. One są zabezpieczone przed wylądowaniem w szpitalu z zapaleniem płuc, natomiast mogą stanowić zagrożenie dla innych.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Pacjenci [z COVID-19] leżący pod respiratorami, choć zakazili się tym samym dominującym w danej populacji wirusem, po pewnym czasie – choroba trwa dość długo – mają w sobie jego wersję już nieco zmienioną. Patogen staje się sprytniejszy, łatwiej atakuje komórki naszego układu odpornościowego, jest bardziej zjadliwy. Te mutacje się nie rozprzestrzeniają, choć pewnie by tak było, gdyby ludzie umierali na ulicy. Ale u osób z najcięższym przebiegiem choroby, także tych, które na nią zmarły, zsekwencjonowano nowe mutacje wirusa – i nie była to ta sama wersja, którą się zakazili. Po prostu – miał tyle czasu, żeby się w ich organizmach zmienić w taki sposób, że stał się zabójczy.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.


* Pandemia koronawirusa może zakończyć się na trzy możliwe sposoby – nabycie odporności przez populację, opracowanie szczepionki lub mutacja wirusa, podczas której straci swoją moc.
* Pandemia koronawirusa może zakończyć się na trzy możliwe sposoby – nabycie odporności przez populację, opracowanie szczepionki lub mutacja wirusa, podczas której straci swoją moc.
** Autor: Mehmet Ceyhan, profesor Uniwersytetu Hacettepe w Ankarze
** Autor: Mehmet Ceyhan, profesor Uniwersytetu Hacettepe w Ankarze
** Źródło: Magda Ważna, [https://www.medonet.pl/koronawirus/to-musisz-wiedziec,kiedy-zakonczy-sie-pandemia-koronawirusa-sars-cov-2--sprawdzamy--co-mowia-naukowcy,artykul,49208922.html ''Kiedy zakończy się pandemia koronawirusa SARS-CoV-2? Sprawdzamy, co mówią naukowcy''], medonet.pl, 24 marca 2020.
** Źródło: Magda Ważna, [https://www.medonet.pl/koronawirus/to-musisz-wiedziec,kiedy-zakonczy-sie-pandemia-koronawirusa-sars-cov-2--sprawdzamy--co-mowia-naukowcy,artykul,49208922.html ''Kiedy zakończy się pandemia koronawirusa SARS-CoV-2? Sprawdzamy, co mówią naukowcy''], medonet.pl, 24 marca 2020.

* Potrafimy w medycynie robić rzeczy, o których się nam nie śniło dwadzieścia lat temu, a jesteśmy bezsilni. Rok pandemii to zbyt mało czasu, żeby wynaleźć lek, który skutecznie zwalczałby COVID-19. Nasze metody obrony przed nim niewiele się różnią od tych, jakie stosowano w przeszłości – zarządzamy kordony sanitarne czy izolację.


* Szczepionka na koronawirusa nie pojawi się wcześniej, niż za rok.
* Szczepionka na koronawirusa nie pojawi się wcześniej, niż za rok.
** Autor: [[Marcin Drąg]]
** Autor: [[Marcin Drąg]]
** Źródło: Magda Wrzos, [https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/koronawirus-w-polsce-lek-i-szczepionka-nowe-badania-prof-marcin-drag/5tezyvq ''Znalazł „klucz do zabicia koronawirusa”. Teraz zapowiada przełom w testach i leczeniu''], onet.pl, 21 marca 2020.
** Źródło: Magda Wrzos, [https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/koronawirus-w-polsce-lek-i-szczepionka-nowe-badania-prof-marcin-drag/5tezyvq ''Znalazł „klucz do zabicia koronawirusa”. Teraz zapowiada przełom w testach i leczeniu''], onet.pl, 21 marca 2020.

* [U osób, które przeszły COVID-19] zdarzają się depresje, ludzie mają lęki, boją się zasnąć, mają, jak to określają, mgłę mózgową, trudności z koncentracją, przypominaniem. Część objawów można by wytłumaczyć upośledzonym ukrwieniem w wyższych strukturach mózgowych, a część przewlekłym stresem i lękiem przed śmiercią. Chorzy na COVID-19, odizolowani od bliskich, podłączeni do aparatury, spotykający się tylko z personelem medycznym w „kosmicznych” strojach ochronnych – są zagubieni i zalęknieni. Dlatego część z nich ma zespół stresu pourazowego, tak jak osoby, które doświadczyły wojny.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Wiremia [SARS-CoV-2] jest subtelna, nie tak jak w eboli, gdzie każda tkanka, próbka krwi jest zakaźna. I bardzo krótka, bo koronawirus, kiedy już przedostanie się do układu odpornościowego i komórek śródbłonka naczyń krwionośnych, przestaje się mnożyć. Niestety, aktywuje je tak, że komórki zaczynają się zachowywać, jak gdyby było ciężkie zakażenie bakteryjne. Wytwarzają wiele różnych substancji, gasząc niejako pożar benzyną – i nasze organizmy nie wytrzymują tego.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Wirus [SARS-CoV-2] się zmienia, wygrywa wariant oporny na przeciwciała.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.

* Wszystko wskazuje na to, że ostatnią pandemię podobnym koronawirusem mieliśmy w 1889 r. Trwała dwa lata, była nazywana rosyjską grypą, szalała po Europie, zabijając wielu ludzi. Ten wirus wciąż tkwi w naszej populacji, choć teraz powoduje zwykłe katary. Znamy przynajmniej cztery podobne w swoich cząsteczkach budulcowych do SARS-CoV-2 patogeny. To podobieństwo nie pozwala na reakcję krzyżową przeciwciał, ale odporność komórkowa działa na innej zasadzie: ona rozpoznaje kawałki sekwencji białek wirusa – po osiem czy po dziesięć aminokwasów. Jak rozpoznaje wrogi kawałek, to limfocyty ruszają do akcji. Więc jeśli ktoś przeszedł zakażenie takim wirusem powodującym katar, być może jest chroniony.
** Autor: [[Marek Sanak]]
** Źródło: [https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/8148020,czy-pojawi-sie-mutacja-ktora-bedzie-od-razu-zabijac-byc-moze-wywiad.html ''Czy pojawi się mutacja koronawirusa, która będzie od razu zabijać? Być może''], wywiad Miry Suchodolskiej, „Dziennik Gazeta Prawna”, 23 kwietnia 2021.


'''Zobacz też:'''
'''Zobacz też:'''

Wersja z 23:23, 29 kwi 2021

Pandemia COVID-19 – światowa pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Epidemia rozpoczęła się w listopadzie 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię.

  • Alergicy mają mniejsze ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 i jest wśród nich niższa śmiertelność. Wynika to z ich defektu odporności typu pierwszego, która sprawia, że te osoby mają alergię. Ale ten defekt jest ich błogosławieństwem, bo ta odporność – jeśli jest na wysokim poziomie – w przypadku ciężkiego zakażenia powoduje, że organizm próbuje z nim walczyć, zabijając zawirusowane komórki, a przy okazji uśmiercając gospodarza. (…) Nawet wśród osób, które mają ciężką astmę, śmiertelność jest niższa niż wśród osób zdrowych.
  • Dziś największym problemem jest dla nas bardzo szybkie przemieszczanie się ludzi. Kiedy koronawirus pojawił się w Chinach, zbyt długo zwlekano z zawieszeniem lotów. Nie pierwszy raz, gdyż wirus SARS, ten z 2002 r., też się w ten sposób rozprzestrzenił po świecie, tyle że był o wiele mniej zakaźny. I teraz przeżywamy szok spowodowany bezradnością.
  • Jeśli osoby zaszczepione [przeciwko COVID-19] ponownie się zakażą, to przebieg infekcji będzie lżejszy. Jednak nadal będą roznosić chorobę, staną się wektorem i to o tyle kłopotliwym, że mają poczucie własnej odporności, dodatkowo czasem nie mając objawów zakażenia. Ale nie jest tak, że się łatwiej zakażają, raczej trudniej. Natomiast niektóre warianty wirusa unikają neutralizacji przez przeciwciała wytworzone po szczepieniu.
  • Każde powikłanie poszczepienne to porażka – bo ktoś, komu chcieliśmy pomóc, traci zdrowie. Lecz patrząc z punktu widzenia epidemiologii, to jedna osoba zaszczepiona komuś uratuje życie, bo go nie zakazi albo sama się nie zakazi lub nie będzie miała ciężkich powikłań czy zgonu. Ale szczepienia muszą być superbezpieczne, żeby zostały zaakceptowane. Myślę, że jeśli uznaje się szczepionki mRNA za bardziej bezpieczne, to należy dążyć do tego, żeby nie szczepić tymi wektorowymi.
  • Koronawirus pokazał, że król jest nagi – państwo po dekadach demontażu sfery usług społecznych, wycofywania się z misji gwaranta solidarności społecznej, ale także na skutek przemian społecznych i strukturalnych niezależnych od państwa straciło zdolność do skutecznego działania.
  • Ktoś, kto przechorował [COVID-19], wytworzył tyle przeciwciał, co osoba, która została zaszczepiona pierwszy raz. Druga dawka, przypominająca, wzmacnia odpowiedź układu immunologicznego. Jeśli po pierwszym zetknięciu z wirusem powstały komórki zdolne do produkcji przeciwciał, to po drugim ich liczba znacznie rośnie, mnożą się w węzłach chłonnych i będą produkować bardzo dużo przeciwciał.
  • Ludzie różnią się poziomem przeciwciał [anty-SARS-CoV-2] – zarówno po zakażeniu, jak i po szczepieniu. Generalnie – im kto młodszy, ten ma ich więcej, co niekoniecznie koreluje z objawami przebytej choroby czy z objawami poszczepiennymi. Ciężkość choroby zależy od tego, czy wirus przedarł się przez barierę układu oddechowego, rozsiał się do komórek układu odpornościowego i spowodował katastrofę immunologiczną – bo tak można nazwać stan, kiedy nagle płuca przestają pracować, pojawią się zakrzepy, przestają działać nerki.
  • Najbardziej obawiamy się tych odmian SARS-CoV-2, których jeszcze nie poznaliśmy. A odmian jest (…) już bodaj 250. Naprawdę istotnych jest kilka: brytyjska, kalifornijska, brazylijska, indyjska i południowoafrykańska – bo zwiększyły o 25 proc., nawet 50 proc., zakaźność. Wirus zmienia się, aby zwiększyć możliwość zakażania następnych osób. A przy okazji staje się oporny na cząsteczki przeciwciał, które nabyliśmy, przechorowując infekcję wywołaną nim lub którymś z pięciu mu podobnych.
  • Nie widzę powodu, żeby poszczepienne przeciwciała utrzymywały się dłużej niż te nasze pojawiające się po chorobie. Cząsteczka przeciwciała żyje średnio cztery do sześciu tygodni. Więc ich poziom musi z czasem spadać. Nie ma uzasadnienia medycznego, biologicznego, by akurat szczepionka dawała taki cudowny efekt, by poziom przeciwciał utrzymywał się bardzo długo. Zapewne opada do takiego, który jeszcze chroni – z tysiąca do dwudziestu po roku, niezależnie od tego, jakim preparatem się zaszczepiliśmy.
  • Nikt zdaje się nie zauważać, że nic z tego wszystkiego by się nie zdarzyło, gdyby Chiny Ludowe były krajem wolnym i demokratycznym, a nie dyktaturą. (…) Przynajmniej jeden wybitny lekarz, a być może kilku, wykryło tego wirusa z dużym zapasem czasu, lecz zamiast podjąć odpowiednie środki, rząd [chiński] usiłował ukryć informacje i uciszyć ten głos lub te głosy rozsądku i stłumić informację, jak to wszystkie dyktatury czynią.
  • Od wielu lat koncerny farmaceutyczne pracowały nad lekiem działającym na pierwszego wirusa SARS. Ale zarzuciły prace już na poziomie badań na zwierzętach, bo zachorowało raptem 12 tys. osób, a wprowadzenie nowego leku to koszt setek milionów dolarów. Dziś odgrzebuje się stare projekty leków, ale okazuje się, że albo za krótko działają i trzeba by je podawać co trzy godziny, albo mają niepożądane działania, albo źle się wchłaniają. Są mało perspektywiczne, w dodatku, żeby je móc wprowadzić na rynek, musiałyby z powodzeniem przejść trzy fazy badań klinicznych.
  • Pacjenci [z COVID-19] leżący pod respiratorami, choć zakazili się tym samym dominującym w danej populacji wirusem, po pewnym czasie – choroba trwa dość długo – mają w sobie jego wersję już nieco zmienioną. Patogen staje się sprytniejszy, łatwiej atakuje komórki naszego układu odpornościowego, jest bardziej zjadliwy. Te mutacje się nie rozprzestrzeniają, choć pewnie by tak było, gdyby ludzie umierali na ulicy. Ale u osób z najcięższym przebiegiem choroby, także tych, które na nią zmarły, zsekwencjonowano nowe mutacje wirusa – i nie była to ta sama wersja, którą się zakazili. Po prostu – miał tyle czasu, żeby się w ich organizmach zmienić w taki sposób, że stał się zabójczy.
  • Potrafimy w medycynie robić rzeczy, o których się nam nie śniło dwadzieścia lat temu, a jesteśmy bezsilni. Rok pandemii to zbyt mało czasu, żeby wynaleźć lek, który skutecznie zwalczałby COVID-19. Nasze metody obrony przed nim niewiele się różnią od tych, jakie stosowano w przeszłości – zarządzamy kordony sanitarne czy izolację.
  • [U osób, które przeszły COVID-19] zdarzają się depresje, ludzie mają lęki, boją się zasnąć, mają, jak to określają, mgłę mózgową, trudności z koncentracją, przypominaniem. Część objawów można by wytłumaczyć upośledzonym ukrwieniem w wyższych strukturach mózgowych, a część przewlekłym stresem i lękiem przed śmiercią. Chorzy na COVID-19, odizolowani od bliskich, podłączeni do aparatury, spotykający się tylko z personelem medycznym w „kosmicznych” strojach ochronnych – są zagubieni i zalęknieni. Dlatego część z nich ma zespół stresu pourazowego, tak jak osoby, które doświadczyły wojny.
  • Wiremia [SARS-CoV-2] jest subtelna, nie tak jak w eboli, gdzie każda tkanka, próbka krwi jest zakaźna. I bardzo krótka, bo koronawirus, kiedy już przedostanie się do układu odpornościowego i komórek śródbłonka naczyń krwionośnych, przestaje się mnożyć. Niestety, aktywuje je tak, że komórki zaczynają się zachowywać, jak gdyby było ciężkie zakażenie bakteryjne. Wytwarzają wiele różnych substancji, gasząc niejako pożar benzyną – i nasze organizmy nie wytrzymują tego.
  • Wszystko wskazuje na to, że ostatnią pandemię podobnym koronawirusem mieliśmy w 1889 r. Trwała dwa lata, była nazywana rosyjską grypą, szalała po Europie, zabijając wielu ludzi. Ten wirus wciąż tkwi w naszej populacji, choć teraz powoduje zwykłe katary. Znamy przynajmniej cztery podobne w swoich cząsteczkach budulcowych do SARS-CoV-2 patogeny. To podobieństwo nie pozwala na reakcję krzyżową przeciwciał, ale odporność komórkowa działa na innej zasadzie: ona rozpoznaje kawałki sekwencji białek wirusa – po osiem czy po dziesięć aminokwasów. Jak rozpoznaje wrogi kawałek, to limfocyty ruszają do akcji. Więc jeśli ktoś przeszedł zakażenie takim wirusem powodującym katar, być może jest chroniony.

Zobacz też: