Alienacja

Alienacja (wyobcowanie) – poczucie izolacji od społeczeństwa, nieutożsamianie się ze społecznością lokalną i ponadlokalną, utrata tożsamości jednostki charakterystyczna dla dużych ośrodków miejskich w społeczeństwach przemysłowych i poprzemysłowych (postindustrialnych).

• Alienacja wynika z wiedzy, że to, co się robi, nie służy ani temu, kto robi, ani nawet celom, które ceni się i szanuje – robi się to po prostu dla innych, na ich żądanie. Takie położenie zwykło się postrzegać jako cechę definiującą proletariat. Prekariusze doświadczają jeszcze kilku innych, specjalnych elementów. Jednym z nich jest poczucie bycia oszukanym: gdy słyszą, że powinni być wdzięczni i szczęśliwi, bo mają pracę, a nade wszystko, że powinni być „pozytywnie nastawieni”. Mają być szczęśliwi, chociaż nie widzą powodu. (…) Ludzie w takich okolicznościach często doświadczają społecznej dezaprobaty i głębokiego poczucia bezcelowości. Natomiast brak zajęcia tworzy rodzaj moralnej pustki.
  • Autor: Guy Standing, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, tłum. Krzysztof Czarnecki, Paweł Kaczmarski, Mateusz Karolak, PWN, Warszawa 2014, s. 67.
  • Zobacz też: prekariat

• Człowieka charakteryzuje używanie rozumu i dlatego jest on w stanie z tego, co jest środkiem, uczynić cel, i to jest właśnie alienacja. To jest alienacja ludzkiej natury, na którą zwrócił uwagę papież Jan Paweł II. Podstawą wszelkich typów alienacji jest zamiana środków na cel, a celu na środek. To jest największy błąd we współczesnej kulturze.
  • Autor: Mieczysław Albert Krąpiec, ks. Jan Sochoń, Porzucić świat absurdów, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2002, s. 25.