Ramón Mercader

Ramón Mercader

Jaume Ramón Mercader del Rio Hernández (1913/1914–1978) – hiszpański komunista, agent NKWD, który 20 sierpnia 1940 zamordował Lwa Trockiego, za co w 1961 został odznaczony Orderem Lenina i tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

• Odczytywanie zeznania wymusili na mnie policjanci, kiedy leżałem ranny i półprzytomny w policyjnej celi.
  • Opis: napisane przez Mercadera na kartce, którą ten przesłał reporterom podczas końcowego odczytywania zeznań na swym procesie.
  • Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, tłum. Jarosław Mikos, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8372270570, s. 236.

• Zmusili mnie do tego, mają moją matkę.
  • Opis: kiedy chwilę po dokonaniu zamachu był bity przez jednego z ochroniarzy.
  • Źródło: Andrzej Krawczyk, Długie ręce Kremla, „Polityka” nr 11 (3000), 11–17 marca 2015, s. 65.

O Ramónie Mercaderze

• Bohater Związku Radzieckiego.
  • Opis: napis na grobie.
  • Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, op. cit., s. 237.

• Mercader był fanatykiem. Wiedział, że podjął się misji samobójczej. Trocki miał uzbrojoną ochronę i było niemal pewne, że zabójca zginie z jej rąk. Stało się co prawda inaczej – został oddany w ręce policji i przesiedział dwadzieścia lat w więzieniu – ale on był przekonany, że idzie na pewną śmierć. Postanowił się poświęcić dla komunizmu. Co ciekawe, gdy w 1960 roku przyjechał do Związku Sowieckiego, a było to już za rządów Chruszczowa, był fetowany jak bohater narodowy. Nadano mu najwyższe odznaczenia państwowe. Na koniec jeden ciekawy szczegół – Mercader mógł Trockiego zastrzelić, miał zresztą przy sobie pistolet. Znacznie łatwiej również zabić człowieka z broni palnej. Po prostu naciska się język spustowy i robota wykonana. Rozłupanie komuś czaszki czekanem wymaga zaś żelaznych nerwów. To rzecz bardzo nieprzyjemna, nawet dla komunisty. Moim zdaniem to nie Mercader wybrał więc sposób egzekucji Trockiego. Zrobił to Stalin.
  • Autor: Wiktor Suworow, Alfabet Suworowa, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, ISBN 9788378186427, s. 232.

• Nasz podopieczny (…) uważa, że osiągnął szlachetny cel, popełniając morderstwo; wierzy, że mimo popełnienia zabójstwa pozostał człowiekiem moralnym.
  • Autor: dr Alfonso Quiroz Cuaron (jeden z dwu biegłych psychologów badających oskarżonego)
  • Opis: napisane w opinii dotyczącej prośby Mercadera o zwolnienie.
  • Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, op. cit., s. 236.

• Nie zabijać go! Musi powiedzieć, kto go przysłał.
  • Autor: Lew Trocki, po odniesieniu śmiertelnej rany w zamachu Mercadera
  • Źródło: Włodzimierz Kalicki, 20 sierpnia 1940. Wykończ go, synku!, wyborcza.pl