Henryk Sienkiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 467030, - wandalizm
Havoc Crow (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 90: Linia 90:


* Zmarli opuszczają nas, ale i my ich opuszczamy.
* Zmarli opuszczają nas, ale i my ich opuszczamy.

==''W pustyni i w puszczy''==
{{osobne|W pustyni i w puszczy}}

* Jeśli ktoś Kalemu zabrać krowy (...) to jest zły uczynek (...). Dobry, to jak Kali zabrać komu krowy.

* — Nie, Stasiu... ja nie chcę płakać... tylko mi się tak... oczy pocą...


==Inne==
==Inne==

Wersja z 17:09, 24 kwi 2017

Henryk Sienkiewicz

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz (1846–1916) – polski pisarz, laureat Nagrody Nobla za całokształt twórczości.

Bez dogmatu

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Bez dogmatu.
  • Częstokroć mąż i żona przystają do siebie, jak dwie spaczone deski, a jednak jakoś to idzie…
    • Źródło: 9 czerwca, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1906, s. 205.
  • Gdy na zamężną kobietę pada podejrzenie, że należy do kogo innego, cały świat urządza na nią jedną wielką obławę, często pełną bezmyślnego okrucieństwa.
    • Źródło: 20 kwietnia, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1906, s. 162.
  • Nie może być nic bardziej gnębiącego dla człowieka, który prawdziwie kocha, jak to poczucie, że przynosi zło i szkodzi istocie kochanej.
    • Źródło: 12 lipca, tom III, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1906, s. 74.
  • Wola ludzka kończy się tam – gdzie zaczyna się miłość (…).
    • Źródło: 28 maja, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1906, s. 184.

Janko Muzykant

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Janko Muzykant.
  • (…) promień słońca wchodził przez szybę i oblewał jasnością złotą, rozczochraną główkę dziecka i twarz, w której nie zostało kropli krwi.
    • Opis: śmierć Janka.
    • Źródło: Nowele, tom IV, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1931, s. 219.
  • W polu grała mu bylica, w sadku pod chałupą ćwirkotały wróble, aż się wiśnie trzęsły! Wieczorami słuchiwał wszystkich głosów, jakie są na wsi, i pewno myślał sobie, że cała wieś gra. Jak posłali go do roboty, żeby gnój rozrzucał, to mu nawet wiatr grał w widłach.
    • Źródło: Nowele, tom IV, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1931, s. 213.

Krzyżacy

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Krzyżacy (powieść).
  • Lecz był to człowiek mający nie tylko ciało, lecz i duszę z żelaza. Umiał łamać innych, umiał i siebie.
  • Mieczów ci u nas dostatek, ale i te przyjmuję jako wróżbę zwycięstwa, którą mi sam Bóg przez wasze ręce zsyła.
    • Źródło: rozdział 51

Na polu chwały

  • (…) lecz najokazalej przedstawiał się regiment kaszubski, w błękitnych koletach z żołtymi ładownicami, złożony z tęgich na schwał chłopów, rosłych i tak dobranych, że jeden wydawał się być drugiemu bratem.
  • Nie blednieje, nie zgrzyta zębami, nie gryzie pięści z bólu i nie szarpie sobie duszy ten, kto wcale nie kocha…

Ogniem i mieczem

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Ogniem i mieczem.
  • Bar… wzięty!
    • Źródło: tom I, rozdział XXXIII
  • Dziwne materii pomieszanie.
    • Źródło: tom I, rozdział III

Pan Wołodyjowski

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Pan Wołodyjowski.
  • Ale jak sobie co baby wbiją w głowę, obcęgami nie wyciągniesz.
    • Źródło: rozdział XXXIV
  • Cóż bowiem są smutki, jeśli nie myszy, które gryzą ziarna wesołości złożone w naszych sercach?
    • Źródło: rozdział VI
  • Kochanie jak i śmierć nikogo nie minie.
  • Jak nie ma ginąć ta Rzeczpospolita, skoro w niej białogłowy rządzą?

Potop

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Potop (powieść).
  • Ale gdy pożyjesz dłużej, poznasz, że gdy ktoś chce czegoś na świecie dokazać, temu nie wolno ni własnej, ni cudzej słabości folgować, nie wolno większych spraw dla mniejszych poświęcać.
    • Postać: Janusz Radziwiłł
    • Źródło: tom I, rozdział XXI
  • Głupich nigdzie na świcie nie brak, a szczególnie w tym kraju!
    • Postać: Bogusław Radziwiłł
    • Źródło: tom II, rozdział XXV

Quo vadis

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Quo vadis.
  • Bogowie i ludzie szukają miłości.
  • Głupota (…) w niczym nie jest gorsza od mądrości i w niczym się od niej nie różni.

Rodzina Połanieckich

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Rodzina Połanieckich.
  • Często nawet inne małżeństwa są gorsze, bo gdy na przykład kobieta woli latać, a mężczyzna pełzać lub odwrotnie – to nie ma widoków na porozumienie.
  • (…) miłość nie jest całkowicie ślepą, ale cierpi na daltonizm.
  • (…) można kobietę kochać nie taką jaka jest, ale taką jak by być mogła.
  • Najenergiczniejszy człowiek potrzebuje, by go ktoś kochał. Inaczej czuje w sobie śmierć i jego energia zwraca się przeciw życiu.
  • Zmarli opuszczają nas, ale i my ich opuszczamy.

W pustyni i w puszczy

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle W pustyni i w puszczy.
  • Jeśli ktoś Kalemu zabrać krowy (...) to jest zły uczynek (...). Dobry, to jak Kali zabrać komu krowy.
  • — Nie, Stasiu... ja nie chcę płakać... tylko mi się tak... oczy pocą...

Inne

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

B

  • Biada narodom, które kochają więcej wolność niż ojczyznę!
    • Źródło: Wiry, 1910
  • Boć przecież, zaiste, pisma nie na to istnieją, byśmy ich szpaltami łatali nasze miłości własne.

D

  • Dla pokrzepienia serc.
    • Opis: cel napisania Trylogii.
    • Źródło: Alina Ładyka, Henryk Sienkiewicz, Wiedza Powszechna, 1971, s. 197.
  • Dobroć serca jest tym, czym ciepło słońca: ona daje życie.
    • Źródło: Baśnie i legendy

G

  • (…) gdy się czasem Polka Panu Bogu uda, to już, mówiąc po prostu, klękajcie narody!
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 46.
  • Gdy się ktoś zaczyta, zawsze albo się czegoś nauczy, albo zapomni o tym, co mu dolega, albo zaśnie – w każdym razie wygra.
    • Źródło: „Poradnik Bibliotekarza”, tom 43, wyd. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1991, s. 29.
  • Gdyby cnota opalała płeć jak słońce, kobiety zasłaniałyby się i od cnoty parasolkami.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 75.
  • Gdybym miał określić, czym miłość być powinna, gdybym od niej czegoś chciał, to bym chciał… żeby się składała w równej części: z żądzy i z czci!
  • Gdzie indziej szewc zazdrości szewcowi, a malarz malarzowi. U nas szewc zazdrości malarzowi.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 74.
  • Głowa mędrca, śpiąca na piersiach kobiety, to największy tryumf miłości.
    • Źródło: Na marne, rozdz. IX, wyd. S. Demby, Warszawa 1901, s. 131–132.
  • Gwiazdka nadziei niknie ostatnia.

H

  • Hej, łzy się kręcą…
    • Opis: zakończenie noweli.
    • Źródło: Stary sługa (1875)
  • Herod to był wielki król.
    • Opis: do krzyczących za oknem dzieci, które przeszkadzały mu w pracy.
  • Higiena i miłość nigdy nie będą w zgodzie, albowiem pierwsza poleca owoce dojrzałe, a druga ich nie znosi.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 64.

J

  • Jesteśmy narodem zdemoralizowanym do gruntu i upadłym. Cudzoziemcowi, który by tak twierdził, wybiłbym zęby, ale między nami mówiąc: tak jest (…).
    • Źródło: Tadeusz Bujnicki, Sienkiewicz, ale który?, „Polityka”, 45/2006, s. 74.

K

  • Kłamstwo jest chyba bardziej nagie niż prawda, albowiem stale od niej szat pożycza.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 66.
  • Kobieta w bieliźnie to pornografia. Naga kobieta to piękno.
  • Kochać a kochać to różnica.
    • Źródło: Na marne, rozdz. XII, wyd. S. Demby, Warszawa 1901, s. 172.
  • Kto kocha – ten wierzy.
  • Kto się kocha, temu się zwykle zdaje, że każdy sięga po przedmiot jego miłości.
    • Źródło: Dzieła, tom 36, PIW, Warszawa 1951, s. 14.

L

  • Ludzie w różny sposób zdążają do celu, jaki każdy ma przed sobą, to jest do sławy i bogactwa, jeden oględnie, inny gwałtownie, jeden przemocą, inny podstępem, jeden cierpliwie, inny niecierpliwie – a każdy tymi różnymi sposobami może tam dojść. Widzi się także, że z dwóch ludzi, postępujących umiarkowanie, jeden osiąga cel, a drugi nie, a również, że poszczęściło się jednakowo dwóm innym, używającym różnych sposobów, gdyż jeden jest oględny, a drugi gwałtowny. Zależy to nie od czego innego, jak tylko od ducha czasów, którym odpowiada lub nie odpowiada ich postępowanie. Stąd pochodzi to, co powiedziałem, że dwu ludzi, różnie postępując, osiąga ten sam wynik, a z dwóch postępujących jednakowo, jeden osiąga, a drugi nie osiąga celu.

M

  • Mężczyzna nie znosi u innych przede wszystkim wad własnych.
  • Miłość jest mgłą, która wytwarza się w głowie. Jeśli owa mgła opada na dół – na serce – następuje pogoda życia; jeśli pozostaje w głowie – pada deszcz łez.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 59.
  • Miłość potrzebuje gniazda jak ptak.
    • Źródło: Dzieła, tom 36, PIW, Warszawa 1951, s. 5.
  • (…) miłość uszlachetnia wprawdzie wszystko, ale tylko wówczas, gdy jest wielką, gdy jest jedna na całe życie.
    • Źródło: Dzieła, tom 36, PIW, Warszawa 1951, s. 125.
  • Można kochać a nie lubić…; w takim właśnie razie miłość gorzknieje do tego stopnia, że może stać się wiekuistym nieszczęściem.
  • Muzyka balowa sprawia, że matki słyszą gorzej niż zwykle, a córki lepiej.
    • Źródło: Wielka księga gier, łamigłówek i humoru 2002, Wydawnictwo Reader’s Digest, red. naczelna: Adelsa Atelier Tourisme, Paryż 2000; red. naczelny polskiej wersji: Jacek Fronczak, Warszawa 2001, tłum. Magdalena Rodak.

N

  • Nagość artystyczna jest plamą barwną, nagość pornograficzna jest plamą etyczną.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 68.
  • Nie rzeczywistość sama, ale serce, z jakiem ku niej przystępujemy, daje rzeczom kształty i kolory.
    • Źródło: Na marne, rozdz. IV, wyd. S. Demby, Warszawa 1901, s. 68–69.
  • Niepodobna przyjąć, aby zanikła nasza wolna wola, więc sądzę, że może być prawdą, iż los w połowie jest panem naszych czynności, lecz jeszcze pozostawia nam kierowanie drugą ich połową lub nie o wiele mniejszą ich częścią. Widzę w nim podobieństwo do rwącej rzeki, która gdy wyleje, zatapia równiny, przewraca drzewa i domy, zabiera grunt w jednym miejscu, układa w innym, każdy przed nią ucieka, każdy ustępuje przed jej wściekłością, nie mogąc jej się oprzeć. Lecz chociaż taką jest rzeka, nie znaczy, że ludzie, gdy spokój powróci nie mogli zabezpieczyć się groblami i tamami w taki sposób, żeby ona, przybierając później, albo popłynęła kanałem, albo żeby jej impet nie był tak nieokiełznany ani tak szkodliwy.
  • (…) nieszczęście ma to do siebie, iż stoi, a człowiek, czy chce, czy nie chce, musi iść w przyszłość, więc odchodzi od niego coraz dalej.
    • Źródło: Dzieła, tom 34, Warszawa 1949, s. 233.

P

  • Polak – sierota świata.
  • Prawdziwy mędrzec zawsze jest ze swego losu zadowolony.
  • Przyjaźń jest jak nieśmiertelnik: to blady kwiatek, ale niewiędnący nigdy.
    • Źródło: Nic, co ludzkie… Aforyzmy, sentencje i przysłowia, oprac. Henryk Jurand, LSW, 1982, s. 41.
  • Przyjaźń z kobietą zawsze kończy się miłością.

R

  • Ruja i porubstwo.
    • Opis: w odpowiedzi na ankietę „Kuriera Teatralnego” w 1903 roku dotyczącej oceny repertuaru modernistycznego
    • Źródło: Zbigniew Przybyła, Henryk Sienkiewicz i jego twórczość, wyd. WSP, 1996, s. 212.

T

  • Tylko bardzo małe świeczki gasną od westchnień.
    • Źródło: Żądło i miód mądrości. Antologia aforyzmu polskiego, wyb. Kazimierz Orzechowski, Ossolineum, 1977, s. 42.

W

  • W wielkim i szczerym kochaniu powinna się mieścić także przyjaźń.
  • (…) walory pokonanego wroga powiększają rozmiary własnego sukcesu.
  • Wolność jest to prawo do robienia tego, co się chce i przeszkadzania innym w robieniu tego, czego chcą.
    • Źródło: Żądło i miód mądrości, op. cit., s. 44.
  • Wyrachowanie na tym polega, aby nie żałować wydatku na to, co warte wydatku.

Z

  • Zaszczytniej jest dla kobiety mieć u swych stóp lwa niż mopsa.
    • Źródło: Dzieła, tom 39, PIW, Warszawa 1951, s. 63.

O Henryku Sienkiewiczu

  • Czytam Sienkiewicza. Dręcząca lektura. Mówimy: to dosyć kiepskie, i czytamy dalej. Powiadamy: ależ to taniocha – i nie możemy się oderwać. Wykrzykujemy: nieznośna opera! i czytamy w dalszym ciągu, urzeczeni. Potężny geniusz! – i nigdy chyba nie było tak pierwszorzędnego pisarza drugorzędnego. To Homer drugiej kategorii, to Dumas Ojciec pierwszej klasy.
  • Dziś po prostu trudno uwierzyć, że światek Połanieckich nie jest satyrą, lecz apologią i drogowskazem. A przecież tak było. „Nie zdarzyło nam się spotkać powieści współczesnej… rozumniejszej, zdrowszej, lepszej, jak Rodzina Połanieckich – pisał ówczesny koryfeusz krytyki, Stanisław Tarnowski. A obdarzył Sienkiewicz burżuazyjną Warszawkę tą ewangelią rozumu, zdrowia i moralności w dziesięć lat po Ogniem i mieczem. Bo wbrew temu, czego się później próbowano w Trylogii doszukać, co może nawet istotnie, niezależnie od intencji autora, znaleziono, była ona pisana dla tychże Połanieckich. Konterfekty rycerskich przodków wielce tu były potrzebne, aby robieniu w perkalikach i spekulacjom giełdowym nadać godność posłannictwa narodowego, w odróżnieniu od takich samych spekulacji i perkalików niemieckich czy żydowskich. Połanieccy istnieją wszędzie, w każdym narodzie, w każdej klasie, w każdym czasie, jako „obszar gnuśności zalany odmętem”. Rozpaczliwa nizina upadku i marazmu zaczyna się tam, gdzie połaniecczyzna przoduje narodowi jako arbiter jego kultury – pojęć i ideałów, wzór cnót obywatelskich i patriotycznej zasługi. W tym specyficznym środowisku trucizną być musi wszelki pogodny optymizm w stylu Sienkiewicza.
  • Gdyby historia literatury przyjęła jako kryterium wpływ sztuki na ludzi, Sienkiewicz (ten demon, ta katastrofa naszego rozumu, ten szkodnik) powinien by zajmować w niej pięć razy więcej miejsca niż Mickiewicz.
    • Autor: Witold Gombrowicz, Dzienniki. 1953–1958, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 490.
  • Henryk Sienkiewicz jest jednym z najgenialniejszych twórców powieści historycznych na całym świecie. Na krawędzi XIX i XX wieku powieść tego Polaka, Quo vadis, pobiła rekordy nakładów wszelkich powieści, co wzbudziło uzasadniony żal i zazdrość ze strony wielu pisarzy francuskich.
  • (…) Sienkiewicz jest geniuszem, który wywarł ogromny wpływ na Polaków mojego i bodaj nie tylko mojego pokolenia. W czasie potrzeby bolszewickiej, w 1920 roku, miałem ze sobą na froncie Pana Wołodyjowskiego. Czytaliśmy go przy blasku ognisk obozowych na Ukrainie. Jestem do dziś pod wrażeniem fascynacji z jaką moi koledzy ułani, chłopcy wiejscy, słuchali sienkiewiczowej sagi. Sienkiewicz stworzył nie tylko polską kawalerię, wywarł on znaczny wpływ na całość polskiej kultury i, między innymi, na polską religijność.
    • Autor: o. Józef Maria Bocheński, Religia w Trylogii, Wydawnictwo Antyk – Marcin Dybowski, Komorów 2009, s. 6, 7
  • Sienkiewicz rozszerzał miłość wspaniałej Polski na warstwy dotychczas w sprawach polskich indyferentne. Sienkiewicz był propagandą polskości, jego działanie widoczne było na kresach ludu polskiego, jeśli wolno się tak wyrazić.
  • Sienkiewicz uratował duszę polską — i takoż stał się potężnym Tyrteuszem, który zbudził ją wiekową surmą z błogiego snu duchowego zdrętwienia, umysłowej tępoty i zdechlizny, stał się jej wybawicielem z grzęzawiska starczego marazmu i materyalistycznego kretynizmu.

Zobacz też

Wikisource