Rewolucja francuska: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m format |
nowe cytaty |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Day-of-the-tiles 2.jpg|mały|<center>Rewolucja francuska</center>]] |
[[Plik:Day-of-the-tiles 2.jpg|mały|<center>Rewolucja francuska</center>]] |
||
'''[[w:Rewolucja francuska|Rewolucja francuska]]''' – okres w historii [[Francja|Francji]] w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów. |
'''[[w:Rewolucja francuska|Rewolucja francuska]]''' – okres w historii [[Francja|Francji]] w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów. |
||
* Definiuję rewolucję: przyjście Prawa, zmartwychwstanie Racji, odpowiedź Sprawiedliwości. |
|||
** Autor: [[Jules Michelet]], ''Histoire de la Révolution française'' (1847) |
|||
** Zobacz też: [[prawo]], [[racja]], [[sprawiedliwość]] |
|||
* Demokracja jest najradykalniejszym zaprzeczeniem lokalnych i stanowych różnic i przywilejów, które stoją na przeszkodzie potędze narodowego państwa, potrzebnego dla normalnego rozwoju kapitalizmu. Dlatego to hasła patriotyzmu tak ściśle zespalają się z demokracją, że np. za rewolucji francuskiej i w epoce pozostającej pod jej wpływem oba wyrazy znaczą jedno i to samo. |
|||
** Autor: [[Kazimierz Kelles-Krauz]], [http://lewicowo.pl/niepodleglosc-polski-a-materialistyczne-pojmowanie-dziejow/ ''Niepodległość Polski a materialistyczne pojmowanie dziejów'', „Krytyka” nr 4–5, 1905]. |
|||
** Zobacz też: [[demokracja]], [[państwo narodowe]], [[patriotyzm]] |
|||
* (…) dziwoląg wymyślony przez paru filozofów, którzy chcieli uczynić ten świat znośniejszym miejscem do życia. Wymyślili oni sobie, że wszyscy Francuzi powinni być wolni, równi i szczęśliwi, i usiłowali wdrożyć ten ambitny plan, gilotynując tylu z nich, ilu tylko zdołali. |
* (…) dziwoląg wymyślony przez paru filozofów, którzy chcieli uczynić ten świat znośniejszym miejscem do życia. Wymyślili oni sobie, że wszyscy Francuzi powinni być wolni, równi i szczęśliwi, i usiłowali wdrożyć ten ambitny plan, gilotynując tylu z nich, ilu tylko zdołali. |
||
** Autor: Will Cuppy, ''Życie i upadek prawie wszystkich'', tłum. i wstęp Wojciech Tyszka, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2005, ISBN 8371634099, s. 164. |
** Autor: Will Cuppy, satyryk amerykański |
||
** Źródło: ''Życie i upadek prawie wszystkich'', tłum. i wstęp Wojciech Tyszka, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2005, ISBN 8371634099, s. 164. |
|||
* Hasła rewolucji francuskiej przejęły inne rewolucje, poczynając od bolszewickiej, a na rewolcie studenckiej, która miała miejsce w Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku, kończąc. Wykrzykiwali je manifestujący na ulicach zachodnich miast studenci. Podobnie jak rewolucjoniści osiemnastowieczni, oni wołali podobnie: Precz ze wszystkim, co nas niszczy, a więc precz z państwem, policją, szkołą, uniwersytetem, religią, chrześcijańską moralnością i z wszystkimi autorytetami. |
* Hasła rewolucji francuskiej przejęły inne rewolucje, poczynając od bolszewickiej, a na rewolcie studenckiej, która miała miejsce w Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku, kończąc. Wykrzykiwali je manifestujący na ulicach zachodnich miast studenci. Podobnie jak rewolucjoniści osiemnastowieczni, oni wołali podobnie: Precz ze wszystkim, co nas niszczy, a więc precz z państwem, policją, szkołą, uniwersytetem, religią, chrześcijańską moralnością i z wszystkimi autorytetami. |
||
** Autor: [[Stanisław Wielgus]], ''Ku odnowie'', w: „Człowiek w Kulturze” nr 14, 2002. |
** Autor: [[Stanisław Wielgus]], ''Ku odnowie'', w: „Człowiek w Kulturze” nr 14, 2002. |
||
** Opis: kazanie wygłoszone w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie, na otwarcie Tygodnia Społecznego, podczas uroczystości jubileuszowych metropolii warszawskiej, 18 maja 2000. |
** Opis: kazanie wygłoszone w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie, na otwarcie Tygodnia Społecznego, podczas uroczystości jubileuszowych metropolii warszawskiej, 18 maja 2000. |
||
* Nie można twierdzić, że ruch narodowy jest od początku do końca dziełem rewolucji francuskiej, ale zarówno ideologia nacjonalistyczna, jak i świadomość narodowa ogromnie się umocniły w tych krajach, gdzie obalono dawny porządek. |
|||
** Autor: [[Norman Davies]], ''Europa'', przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 766. |
|||
** Zobacz też: [[nacjonalizm]], [[naród]] |
|||
* Patrząc na rewolucjonistów francuskich, widzę bolszewików. Patrząc na Robespierre’a, widzę Lenina. Patrząc na Dantona, widzę Trockiego. Współczuję Francuzom, że ich również dotknęło to nieszczęście. |
* Patrząc na rewolucjonistów francuskich, widzę bolszewików. Patrząc na Robespierre’a, widzę Lenina. Patrząc na Dantona, widzę Trockiego. Współczuję Francuzom, że ich również dotknęło to nieszczęście. |
||
** Autor: [[Wiktor Suworow]], ''Alfabet Suworowa'', Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, ISBN 9788378186427, s. 202. |
** Autor: [[Wiktor Suworow]], ''Alfabet Suworowa'', Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, ISBN 9788378186427, s. 202. |
||
* Pojęcie praw człowieka nie było wprawdzie wynalazkiem francuskich rewolucjonistów, ale z pewnością nabrało za ich przyczyną największego w czasach nowożytnych impetu.Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela rozwijała zasady, których zarysy znalazły się w angielskiej karcie praw z 1689 roku oraz w podstawowych dokumentach potwierdzających niepodległość USA. Chociaż poobijana i posiniaczona, idea praw człowieka przeżyła jako trwały pomnik wczesnego idealizmu rewolucji. (…) Według umowy społecznej, w „prawach człowieka” automatycznie zawierały się także prawa kobiet. (…) Niewolnictwo uznano za sprzeczne z prawem w roku 1794. Zagwarantowano tolerancję religijną.<br />Francuską wersję praw człowieka znacznie ograniczyły dyktatorskie posunięcia ze strony zarówno republiki, jak i cesarstwa. Po 1815 nadal musiała się zmagać z silnym, scentralizowanym, biurokratycznym państwem. Ale jej wpływ w Europie był o wiele większy niż wpływ wersji anglosaskiej – po części dlatego, że kultura francuska w ogóle była w tym czasie bardziej wpływowa, a po części dzięki temu, że francuscy żołnierze przenieśli ją w plecakach przez cały kontynent. Nie po raz pierwszy agenci aparatu ucisku zasiewali ziarno kolejnego ruchu wyzwoleńczego. |
|||
** Autor: [[Norman Davies]], ''Europa'', przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 763–765. |
|||
** Zobacz też: [[prawa człowieka]] |
|||
* Rewolucja francuska była tak decydującym wydarzeniem w historii emancypacji ludzkości, że należałoby ją co jakiś czas powtarzać. |
|||
** Autor: [[Immanuel Kant]], ''Reflexionen'' |
|||
* Sama idea rewolucji była nie do stłumienia, nawet tam, gdzie tłumiono poszczególne przejawy ruchu rewolucyjnego. Przed rokiem 1789 większość Europejczyków miała raczej statyczne poglądy, jeśli idzie o ład polityczny i społeczny: przemiana mogła być w najlepszym przypadku ograniczona i stopniowa. Po roku 1789 wszyscy już wiedzieli, że świat da się wywrócić do góry nogami, że zdeterminowani ludzie potrafią zmobilizować siły społeczne i mechanizmy psychologiczne ukryte pod powierzchnią najbardziej nawet spokojnego społeczeństwa. Ta świadomość stała się zaczątkiem szeroko zakrojonej paniki elit oraz – tu i ówdzie – źródłem nadziei. |
|||
** Autor: [[Norman Davies]], ''Europa'', przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 762. |
|||
* Wbrew argumentom wysuwanym przez świetnych nieraz pisarzy nie zamierzam przyłączać się do obozu przeciwników Wielkiej Rewolucji. Usiłuję tylko od tego, co w niej było naprawdę wielkie, oddzielić straszne skutki zarozumiałej tępoty, przystrojonej w kostium wizjonerstwa. |
* Wbrew argumentom wysuwanym przez świetnych nieraz pisarzy nie zamierzam przyłączać się do obozu przeciwników Wielkiej Rewolucji. Usiłuję tylko od tego, co w niej było naprawdę wielkie, oddzielić straszne skutki zarozumiałej tępoty, przystrojonej w kostium wizjonerstwa. |
Wersja z 17:39, 8 gru 2015
Rewolucja francuska – okres w historii Francji w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów.
- Definiuję rewolucję: przyjście Prawa, zmartwychwstanie Racji, odpowiedź Sprawiedliwości.
- Autor: Jules Michelet, Histoire de la Révolution française (1847)
- Zobacz też: prawo, racja, sprawiedliwość
- Demokracja jest najradykalniejszym zaprzeczeniem lokalnych i stanowych różnic i przywilejów, które stoją na przeszkodzie potędze narodowego państwa, potrzebnego dla normalnego rozwoju kapitalizmu. Dlatego to hasła patriotyzmu tak ściśle zespalają się z demokracją, że np. za rewolucji francuskiej i w epoce pozostającej pod jej wpływem oba wyrazy znaczą jedno i to samo.
- (…) dziwoląg wymyślony przez paru filozofów, którzy chcieli uczynić ten świat znośniejszym miejscem do życia. Wymyślili oni sobie, że wszyscy Francuzi powinni być wolni, równi i szczęśliwi, i usiłowali wdrożyć ten ambitny plan, gilotynując tylu z nich, ilu tylko zdołali.
- Autor: Will Cuppy, satyryk amerykański
- Źródło: Życie i upadek prawie wszystkich, tłum. i wstęp Wojciech Tyszka, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2005, ISBN 8371634099, s. 164.
- Hasła rewolucji francuskiej przejęły inne rewolucje, poczynając od bolszewickiej, a na rewolcie studenckiej, która miała miejsce w Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku, kończąc. Wykrzykiwali je manifestujący na ulicach zachodnich miast studenci. Podobnie jak rewolucjoniści osiemnastowieczni, oni wołali podobnie: Precz ze wszystkim, co nas niszczy, a więc precz z państwem, policją, szkołą, uniwersytetem, religią, chrześcijańską moralnością i z wszystkimi autorytetami.
- Autor: Stanisław Wielgus, Ku odnowie, w: „Człowiek w Kulturze” nr 14, 2002.
- Opis: kazanie wygłoszone w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie, na otwarcie Tygodnia Społecznego, podczas uroczystości jubileuszowych metropolii warszawskiej, 18 maja 2000.
- Nie można twierdzić, że ruch narodowy jest od początku do końca dziełem rewolucji francuskiej, ale zarówno ideologia nacjonalistyczna, jak i świadomość narodowa ogromnie się umocniły w tych krajach, gdzie obalono dawny porządek.
- Autor: Norman Davies, Europa, przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 766.
- Zobacz też: nacjonalizm, naród
- Patrząc na rewolucjonistów francuskich, widzę bolszewików. Patrząc na Robespierre’a, widzę Lenina. Patrząc na Dantona, widzę Trockiego. Współczuję Francuzom, że ich również dotknęło to nieszczęście.
- Autor: Wiktor Suworow, Alfabet Suworowa, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, ISBN 9788378186427, s. 202.
- Pojęcie praw człowieka nie było wprawdzie wynalazkiem francuskich rewolucjonistów, ale z pewnością nabrało za ich przyczyną największego w czasach nowożytnych impetu.Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela rozwijała zasady, których zarysy znalazły się w angielskiej karcie praw z 1689 roku oraz w podstawowych dokumentach potwierdzających niepodległość USA. Chociaż poobijana i posiniaczona, idea praw człowieka przeżyła jako trwały pomnik wczesnego idealizmu rewolucji. (…) Według umowy społecznej, w „prawach człowieka” automatycznie zawierały się także prawa kobiet. (…) Niewolnictwo uznano za sprzeczne z prawem w roku 1794. Zagwarantowano tolerancję religijną.
Francuską wersję praw człowieka znacznie ograniczyły dyktatorskie posunięcia ze strony zarówno republiki, jak i cesarstwa. Po 1815 nadal musiała się zmagać z silnym, scentralizowanym, biurokratycznym państwem. Ale jej wpływ w Europie był o wiele większy niż wpływ wersji anglosaskiej – po części dlatego, że kultura francuska w ogóle była w tym czasie bardziej wpływowa, a po części dzięki temu, że francuscy żołnierze przenieśli ją w plecakach przez cały kontynent. Nie po raz pierwszy agenci aparatu ucisku zasiewali ziarno kolejnego ruchu wyzwoleńczego.- Autor: Norman Davies, Europa, przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 763–765.
- Zobacz też: prawa człowieka
- Rewolucja francuska była tak decydującym wydarzeniem w historii emancypacji ludzkości, że należałoby ją co jakiś czas powtarzać.
- Autor: Immanuel Kant, Reflexionen
- Sama idea rewolucji była nie do stłumienia, nawet tam, gdzie tłumiono poszczególne przejawy ruchu rewolucyjnego. Przed rokiem 1789 większość Europejczyków miała raczej statyczne poglądy, jeśli idzie o ład polityczny i społeczny: przemiana mogła być w najlepszym przypadku ograniczona i stopniowa. Po roku 1789 wszyscy już wiedzieli, że świat da się wywrócić do góry nogami, że zdeterminowani ludzie potrafią zmobilizować siły społeczne i mechanizmy psychologiczne ukryte pod powierzchnią najbardziej nawet spokojnego społeczeństwa. Ta świadomość stała się zaczątkiem szeroko zakrojonej paniki elit oraz – tu i ówdzie – źródłem nadziei.
- Autor: Norman Davies, Europa, przeł. Elżbieta Tabakowska, s. 762.
- Wbrew argumentom wysuwanym przez świetnych nieraz pisarzy nie zamierzam przyłączać się do obozu przeciwników Wielkiej Rewolucji. Usiłuję tylko od tego, co w niej było naprawdę wielkie, oddzielić straszne skutki zarozumiałej tępoty, przystrojonej w kostium wizjonerstwa.
- Autor: Paweł Jasienica, Rozważania o wojnie domowej
- Wielu autorów usiłujących rehabilitować francuski ancien régime wykazywało, że jakkolwiek rok 1788 był rokiem kryzysu i nieurodzaju, Francja osiągnęła na ogół przed rewolucją znaczną pomyślność ekonomiczną, a położenie mas chłopskich, chociaż ciężkie, było lepsze niż w krajach ościennych. Te wywody są w pewnej mierze słuszne, ale chybiają celu, jeśli mają dowodzić, że sytuacja nie „usprawiedliwiała” rewolucji. Rewolucje wynikają z rozwoju stosunków ekonomicznych i społecznych, którym stare formy prawne i polityczne przestają odpowiadać, z dojrzałości nowych klas, wyrastających na gruncie nowych sposobów produkcji.
- Wolność, równość, braterstwo.
- Liberté, égalité, fraternité. (fr.)
- Opis: hasło rewolucji francuskiej, obecnie dewiza Francji.
Zobacz też: