Theodor Adorno: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
+1, drobne redakcyjne, drobne techniczne |
+1, drobne merytoryczne |
||
Linia 10: | Linia 10: | ||
* To, co naziści zrobili Żydom, było nie do wypowiedzenia, ale przecież trzeba znaleźć wyraz, jeżeli ofiar, których i tak jest za dużo, by wspominać ich imiona, nie chce się wydać na przekleństwo zapomnienia. Toteż w angielszczyźnie ukuto pojęcie ''genocide''. Ale przez kodyfikację, zapisaną w międzynarodowej deklaracji praw człowieka, to, co nie do wypowiedzenia, zostało zarazem – w imię protestu – uwspółmiernione. Przez podniesienie do rangi pojęcia uznana zostaje niejako możliwość: instytucja, którą się obkłada zakazem, odrzuca, dyskutuje. |
* To, co naziści zrobili Żydom, było nie do wypowiedzenia, ale przecież trzeba znaleźć wyraz, jeżeli ofiar, których i tak jest za dużo, by wspominać ich imiona, nie chce się wydać na przekleństwo zapomnienia. Toteż w angielszczyźnie ukuto pojęcie ''genocide''. Ale przez kodyfikację, zapisaną w międzynarodowej deklaracji praw człowieka, to, co nie do wypowiedzenia, zostało zarazem – w imię protestu – uwspółmiernione. Przez podniesienie do rangi pojęcia uznana zostaje niejako możliwość: instytucja, którą się obkłada zakazem, odrzuca, dyskutuje. |
||
** Zobacz też: [[ludobójstwo]], [[holocaust]] |
** Zobacz też: [[ludobójstwo]], [[holocaust]] |
||
==''Teoria estetyczna''== |
|||
<small>(PWN, Warszawa 1994, tłum. Krystyna Krzemieniowa)</small> |
|||
* (…) czas w muzyce jest wyraźnie rozpoznawalny, ale od empirycznego tak odległy, że przy skoncentrowanym słuchaniu wydarzenia zachodzące w czasie poza kontinuum muzycznym pozostają wobec niego zewnętrzne, niemal go nie dotykają (…). |
|||
** Źródło: s. 251 |
|||
⚫ | |||
** Źródło: s. 242 |
|||
==Inne== |
==Inne== |
||
Linia 20: | Linia 28: | ||
* Subiektywna świadomość, dla której sprzeczność jest czymś nieznośnym, musi dokonać rozpaczliwego wyboru. Musi albo sprzeczny z nią bieg świata wystylizować na harmonię i, wbrew lepszemu jego rozumieniu, być mu heteronomicznie posłuszną; albo też, w zaciętej wierności własnemu określeniu, zachowywać się tak, jak gdyby nie było żadnego biegu świata, i tym samym ginąć. |
* Subiektywna świadomość, dla której sprzeczność jest czymś nieznośnym, musi dokonać rozpaczliwego wyboru. Musi albo sprzeczny z nią bieg świata wystylizować na harmonię i, wbrew lepszemu jego rozumieniu, być mu heteronomicznie posłuszną; albo też, w zaciętej wierności własnemu określeniu, zachowywać się tak, jak gdyby nie było żadnego biegu świata, i tym samym ginąć. |
||
** Źródło: ''Dialektyka negatywna'', PWN, Warszawa 1986, tłum. Krystyna Krzemieniowa. |
** Źródło: ''Dialektyka negatywna'', PWN, Warszawa 1986, tłum. Krystyna Krzemieniowa. |
||
⚫ | |||
** Źródło: ''Teoria estetyczna'', Warszawa 1994, s. 242. |
|||
* Z każdej wyprawy do kina, mimo całej czujności, wracam głupszy i gorszy. |
* Z każdej wyprawy do kina, mimo całej czujności, wracam głupszy i gorszy. |
Wersja z 15:25, 26 cze 2013
Theodor Adorno (1903–1969) – niemiecki filozof, socjolog i muzykolog, jeden z założycieli szkoły frankfurckiej.
Minima Moralia, Refleksje z poharatanego życia
(WL, Kraków 1999, tłum. Małgorzata Łukasiewicz)
- Całość jest nieprawdą.
- Od czasów Homera zwyczaj splata pojęcia dobra i bogactwa. Jest to idea moralna, która wywodzi się wprost z egzystencji ciemiężycieli. (…) Chrześcijaństwo zanegowało tę tezę, ale szczególna premia teologiczna za dobrowolne ubóstwo świadczy o tym, jak głęboko powszechna świadomość uformowana jest moralnością posiadania.
- Zobacz też: dobro, bogactwo, chrześcijaństwo
- To, co naziści zrobili Żydom, było nie do wypowiedzenia, ale przecież trzeba znaleźć wyraz, jeżeli ofiar, których i tak jest za dużo, by wspominać ich imiona, nie chce się wydać na przekleństwo zapomnienia. Toteż w angielszczyźnie ukuto pojęcie genocide. Ale przez kodyfikację, zapisaną w międzynarodowej deklaracji praw człowieka, to, co nie do wypowiedzenia, zostało zarazem – w imię protestu – uwspółmiernione. Przez podniesienie do rangi pojęcia uznana zostaje niejako możliwość: instytucja, którą się obkłada zakazem, odrzuca, dyskutuje.
- Zobacz też: ludobójstwo, holocaust
Teoria estetyczna
(PWN, Warszawa 1994, tłum. Krystyna Krzemieniowa)
- (…) czas w muzyce jest wyraźnie rozpoznawalny, ale od empirycznego tak odległy, że przy skoncentrowanym słuchaniu wydarzenia zachodzące w czasie poza kontinuum muzycznym pozostają wobec niego zewnętrzne, niemal go nie dotykają (…).
- Źródło: s. 251
- (…) to realność powinna naśladować dzieła sztuki. To wszakże, iż dzieła sztuki są, wskazuje, że to, co nieistniejące, mogłoby być (…). To, ku czemu zmierza tęsknota w dziełach sztuki - rzeczywistość tego, czego nie ma - zmienia się w jej przypomnienie.
- Źródło: s. 242
Inne
- Auschwitz zaczyna się wszędzie tam, gdzie ktoś patrzy na rzeźnię i myśli: to tylko zwierzęta.
- Pisanie wierszy po Oświęcimiu jest barbarzyństwem.
- Źródło: Prismen. Kulturkritik und Gesselschaft (1951)
- Zobacz też: Auschwitz-Birkenau
- Subiektywna świadomość, dla której sprzeczność jest czymś nieznośnym, musi dokonać rozpaczliwego wyboru. Musi albo sprzeczny z nią bieg świata wystylizować na harmonię i, wbrew lepszemu jego rozumieniu, być mu heteronomicznie posłuszną; albo też, w zaciętej wierności własnemu określeniu, zachowywać się tak, jak gdyby nie było żadnego biegu świata, i tym samym ginąć.
- Źródło: Dialektyka negatywna, PWN, Warszawa 1986, tłum. Krystyna Krzemieniowa.
- Z każdej wyprawy do kina, mimo całej czujności, wracam głupszy i gorszy.
- Zobacz też: kino