Wespazjan Kochowski

Wespazjan Kochowski

Wespazjan Kochowski (1633–1700) – jeden z najwybitniejszych historyków i poetów polskiego baroku, najbardziej typowy przedstawiciel filozofii i literatury sarmackiej.

• Bóg człeka z gliny stworzył – piszą historyje – jakoż on nie rozmoknie, gdy ustawnie pije?

• Lękliwego śmierć bardziej goni.

• W kościele bądź nabożny, a pouczny w szkole, w polu bitwy, w grze wesół, żartowny przy stole.

• Prawa są polskie jako pajęczyna: pan się przebije, uwięźnie chudzina.

• Ciało domownik zły, wala się w błocie nieprawości, jako wieprz tyjąc młótem rozkoszy.
  • Źródło: Psalmodye wdzięczności (Psalm II)

• Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku.
  • Źródło: Psalmodye wdzięczności (Psalm III)

• Często niewinne żony małżonkowie winią,
  Iże im rogi na łbie jak satyrom czynią.
  Lecz każdy niech swej spyta; wiem, tak mu odpowie:
  „Niech będzie róg, gdzie trzeba, nie będzie na głowie”.
  • Źródło: O kornutach za żonami

• Kunszt to natury w małych rzeczach pokazać misterstwo, a wewnętrzną cnotą nagradzać, komu z wierzchu barwy albo wzrostu ujęła.
  • Źródło: Psalmodye wdzięczności (Psalm XIII)

• Ten żyje – kto pije.

• Teraz dopiero postrzegam, że życie ludzkie nie jest żywotem, ale pojazdem do śmierci, i męczeństwem jednem, którego z nas ze samych przyczyna.
  • Źródło: Psalmodye wdzięczności (Psalm XVII)

• Zda się żyjąc, że przyrasta wieku, a codzień go znacznie ubywa; bo im dalej w lata idziemy, tem się coraz bliżej śmierci przymykamy.
  • Źródło: Psalmodye wdzięczności (Psalm XVII)

O Wespazjanie Kochowskim

• Po przeczytaniu skierowanych do Matki Boskiej wierszy Kochowskiego odnosi się wrażenie, jakby Polacy uczynili łaskę Maryi, ogłaszając ją swoją królową.
  • Autor: Stefan Nieznanowski
  • Źródło: Janusz Tazbir, Szlachta i teologowie, Warszawa 1987.
  • Zobacz też: Polacy, sarmatyzm