Henryk Elzenberg: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Usunięta treść Dodana treść
Alessia (dyskusja | edycje)
m +1, formatowanie automatyczne
Alessia (dyskusja | edycje)
Linia 63: Linia 63:
* Rzeczywistość – tę część raczej brudną – powinniśmy niewątpliwie z n a ć: złudzeniami żyć się nie godzi. Ale nie powinniśmy się w nią w p a t r y w a ć; bo ze zła i brzydoty cóż ostatecznie innego niż zło i brzydota może się udzielić nam samym?
* Rzeczywistość – tę część raczej brudną – powinniśmy niewątpliwie z n a ć: złudzeniami żyć się nie godzi. Ale nie powinniśmy się w nią w p a t r y w a ć; bo ze zła i brzydoty cóż ostatecznie innego niż zło i brzydota może się udzielić nam samym?


* Są na świecie i bandyci i święci. Ale święci obracają się w ramach, które wyznaczają bandyci.
* Są na świecie i bandyci, i święci. Ale święci obracają się w ramach, które wyznaczają bandyci.


* Surowość jest wyrazem szacunku, wyrozumiałość – lekceważenia.
* Surowość jest wyrazem szacunku, wyrozumiałość – lekceważenia.

Wersja z 17:42, 19 cze 2010

Henryk Józef Marian Elzenberg (1887–1967) – polski filozof.

  • Celem życia jest: w swojej małej jednostkowej duszy odbić jak najwięcej kosmosu.
  • Czyż mam przestać zabiegać o swoje dobro przyzwoicie ludzkie dlatego, że przy tej okazji jakiś tam łajdak osiągnie swoje łajdackie?
  • Etyka jest nauką o mężnym zachowaniu się wobec bytu.
  • Gdyby ludzie mieli więcej odwagi, byliby wszyscy tchórzami.
    • Opis: Elzenberg cytuje to z Shaftesbury'ego, który cytuje Rochestera
  • Kocha się właściwie tylko szczęśliwych – na nieszczęściu się tylko żeruje.
  • Kto pracuje nad ukształtowaniem siebie, ten jest sam.
  • Ludzie lepiej się rozumieją, gdy niezupełnie racjonalnie myślą, a mówią w jakimś stopniu metaforycznie.
  • Mądrość jest najsubtelniejszą, najbardziej uduchowioną z form panowania, nie nad ludźmi, lecz nad światem.
  • Najpraktyczniej zacząć od wyrzeczenia, bo tak czy tak, na nim skończyć wypadnie.
  • Należy w imię wielkiej miłości praktykować drobną życzliwość.
  • Nie gardź sobą, że bitwę przegrałeś. Trzeba pewnej siły, by się zapędzić aż tam, gdzie się bitwy przegrywa.
  • Od miernej porcji głupoty poczujesz się chory i nieswój; od potężnej – przyjdziesz do siebie.
  • Piękno jest jednocześnie kształtem czegoś i czegoś zasłoną, drogą i zbłądzeniem z tej drogi.
  • Piękność świata nie jest oparciem.
  • Powołanie człowieka jest proste: budować świat przeciw światu
  • Samobójstwo jest tą ostatnią rezerwą, tą ostatnią linią obronną, stanowiąca dla nas rękojmię, że poniżej pewnego poziomu poniżenia, upokorzenia, rozbicia wewnętrznego itp. nic i nikt nas zepchnąć nie może. Świadomość, że zawsze można popełnić samobójstwo, to nasze kryte tyły w walce życiowej. Zupełnie inaczej można się wtedy ustosunkować do każdej sprawy; życie nie tylko jest spokojniejsze, ale i o wiele piękniejsze.
  • Są ludzie, którzy nigdy nigdzie nie wsadzą swoich trzech groszy, tylko od razu trzydzieści.
  • Uczucie jest źródłem i ujściem, ale rzeka płynie myślami.
  • W ogromnej większości wypadków efektowna bywa myśl tylko dlatego, że nie przemyślana do końca.
  • Wartość walki tkwi nie w szansach zwycięstwa sprawy, w imię której się ją podjęło, ale w wartości tej sprawy.

Kłopoty z istnieniem

  • Co znaczy „umieć żyć z ludźmi”? – Niestety, niestety, znaczy to po trosze: myśleć o nich źle, „być” z nimi dobrze.
  • Człowiek to potworna kabała, w jaką wdał się byt; co z niej wyniknie?
  • Jeden człowiek jest lepszy niż dwóch, dwóch niż gromada, gromada niż społeczeństwo.
  • Konwencja przeżera nas na wskroś. Są nawet konwencjonalne sposoby przełamywania konwencji.
  • Mądrość polityczna polega często na mówieniu głupstw tam gdzie trzeba. Ależ na miłość boską, obywatelu, nigdy przecież na ich myśleniu.
  • Najinteligentniejsi ludzie najwięcej miewają głupich pomysłów; ich umysł jest niespokojny, w ciągłym ruchu, więc wciąż się potyka. Głupcy mało mają głupich pomysłów.
  • Neopozytywista: istota człekokształtna, z którą nie ma ludzkiego porozumienia.
  • Perswazja poparta siłą nie jest perswazją.
  • Precyzja myśli jest cechą epigonów: powiedzmy ostrożniej: drugiego pokolenia twórcy. Myśl odkrywcza jest na ogół nieprecyzyjna.
  • Rzeczywistość – tę część raczej brudną – powinniśmy niewątpliwie z n a ć: złudzeniami żyć się nie godzi. Ale nie powinniśmy się w nią w p a t r y w a ć; bo ze zła i brzydoty cóż ostatecznie innego niż zło i brzydota może się udzielić nam samym?
  • Są na świecie i bandyci, i święci. Ale święci obracają się w ramach, które wyznaczają bandyci.
  • Surowość jest wyrazem szacunku, wyrozumiałość – lekceważenia.
  • Umieć powiedzieć nie: to jest fundament zarówno charakteru człowieka jak jego pozycji wśród ludzi.
  • W dziejach zawsze było sensowne tylko to, co poza nie wyprowadzało.
  • Wybieraj to, co jest dla ciebie, a nie wbrew tobie, słuchaj wszystkich, ale decyduj samodzielnie.
  • Zalety znienawidzonego są bardziej nienawistne niż jego wady.