Karol Irzykowski: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m interwiki, formatowanie automatyczne |
|||
Linia 210: | Linia 210: | ||
[[Kategoria:Polscy krytycy filmowi]] |
[[Kategoria:Polscy krytycy filmowi]] |
||
[[bs:Karol Irzykowski]] |
|||
[[bg:Карол Ижиковски]] |
[[bg:Карол Ижиковски]] |
Wersja z 20:41, 21 maj 2010
Karol Irzykowski (1873–1944) – polski prozaik, dramaturg, krytyk literatury i filmu.
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
A
- Aforyzm święci i kłamie krótkością.
C
- Ciało dopiero przez erotyzm staje się interesujące i symboliczne.
- Człowiek nie wytworzył sobie jeszcze ideału, za który by było warto umierać, ale lubi w ogóle za coś umierać. I to jest na razie najlepsze.
- Człowiekiem być to znaczy być samym wśród ludzi. Indywidualizm – dzierżawa pewnej idei.
- Czy kalambur wywołany diablikiem drukarskim i pochwycony potem przez autora jest plagiatem?
D
- Dla dziewicy nie ma ważniejszego momentu nad ten, w którym nią być przestaje, a każdy zwalczony przedtem bunt krwi, powiększa wartość tej ofiary.
- Dobrzy chrześcijanie wyobrażają sobie, że Pan Bóg ma największa kartotekę.
- Dostojny bzik tragiczności.
- Opis: tytuł artykułu opublikowanego w czasopiśmie Czyn i słowo, 1910
- Dzieje są coraz to inną proporcją i formą połączenia pierwiastka irracjonalnego z racjonalnym.
- Dzieła poetyckie są nieraz akumulatorami jakiejś energii, której użytek jest jeszcze nie znany.
- Dziwne jest, że człowiek jest dumny raczej z tego, co mu dała natura, niż z własnych zasług.
G
- Gdy tysiąc ludzi mówi to samo, to jest to albo vox Dei, albo wielkie głupstwo.
- Głupota jest też pewnym sposobem używania umysłu.
I
- Im mniej kto jest praktyczny, tym zachłanniejszy bywa na małe korzyści.
J
- Ja pierwszy...
- Opis: wyrażenie używane często przez Irzykowskiego, dla podkreślenia pierwszeństwa jego myśli na dany temat
- Jej naśladowanie miłości jest więcej warte niż prawdziwa miłość niejednej.
- Jest rzeczą obrzydliwą, do jakiego stopnia człowiek potrafi szczerze przymilić się.
- Jesteśmy zamknięci w akwarium; rozbijanie swoich nosów o jego ściany to mowa ludzka.
- Jeżeli czwartym wymiarem będzie czas, to piątym będzie śmierć.
K
- Kara przychodzi zwykle w ten sposób, że wygląda jak krzywda.
- Kocha się dopiero wtedy naprawdę, gdy między obojgiem nie stoi ani Bóg, ani moralność.
- Kot nie porzuca łapania myszy mimo wynalezienia łapek.
L
- Lepiej z mądrym zgubić niż z głupim znaleźć – mówi przysłowie. Ale najgorzej jest z głupim zgubić, a to się dzieje najczęściej.
- Literaci polscy nie czytają mnie – a ja nie czytam ich, moja zemsta jest w każdym razie ilościowo większa.
- Ludzie wzdychają do względności i względów.
- Ludziom często wydaje się, że większa prawda musi leżeć w pobliżu większej nieprzyjemności.
M
- Mania prześladowcza, Ludzie, rzucając bliźniemu kłody pod nogi, dodają: to nie kłody, to tylko twoja bujna wyobraźnia.
- Miłość i szacunek to kapitały, które koniecznie trzeba gdzieś umieścić, więc się je daje komukolwiek na kredyt.
- Miłość jest dziwną syntezą egoizmu i altruizmu; bywają wypadki, w których z drapieżnym egoizmem jest bardziej do twarzy niż z flegmatycznym zrzeczeniem się praw swoich. Gdy dusze mają się stać wzajemnie swoją własnością, wtedy ustają „zasadnicze prawa człowieczeństwa”.
- Miłość jest wzajemnym świętokradztwem.
- Moda jest zbiorowym plagiatem, przy którym nie ma poszkodowanego.
- Może pomyłka jest przewidzianym z góry wynikiem pewnego mechanizmu.
- Mówią, że się zgadzają. Nie lubię przeciwników, których nigdy nie ma w domu.
N
- Najlepszą reklamą dla kogoś, kto ma coś do powiedzenia, jest milczenie.
- Najstraszniejsze jest nienawidzić siebie, wstydzić się siebie, a jednak nie móc od siebie uciec, wciąż do siebie wracać i dlatego siebie przeklinać.
- Nałożyliśmy sobie dobrowolnie pęta na fantazję. Od chwili, kiedy człowiek sam na prawdę zaczął latać, Pegaz musi orać.
- Nawet bohaterstwo nie jest, jak się zwykle mówi, przezwyciężeniem śmierci na rzecz życia; jest ono tylko dlatego piękna, że rzuca cień śmierci na życie i czyni je na nowo tajemniczym.
- Nawet człowiek samotny nie mógłby się czuć samotnym bez tła, które tworzą inni ludzie.
- Nic dziwnego, że doczekaliśmy się takiego Balzaka jak nasz Uniłowski.
- Źródło: Warszawskie problemy literackie. „Robotnik”, 1932/416
- Niczego nie można do końca przemyśleć, wszystko można do końca przetrwać.
- Nie bolą mnie te głupstwa, które już zrobiłem, ale te, które mam jeszcze zrobić.
- Nie ma osoby tak głupiej ani tak antypatycznej, z którą by nie można obmawiać osoby trzeciej.
- Nie mogę zasnąć, bo sam ze sobą nigdy się nie nudzę.
- Nie rób drugiemu, co tobie niemiło – czy to znaczy: rób drugiemu, co tobie miło?
- Nie wszystko, co płynie z rozumu, jest mądre, bo i głupota ma w rozumie, w intelekcie swoje źródło.
- Niezawodnie bardzo imponujące, bardzo szanowne i bardzo perspektywiczne jest to słowo: konieczność. A przede wszystkim wygodne. Daje jakąś złudę pewności wśród chaosu. Uspokaja. Zdejmuje odpowiedzialność. Udaje, że wszystko, choćby było najgorszym, jest przynajmniej w porządku. Jest najsubtelniejszym sposobem samobójstwa. A przy tym ma taki dźwięk spiżowy, nieubłagany.
O
- O wiele łatwiej jest zapamiętać sobie o ludziach złe (plastyczne) niż dobre (abstrakcja). Zło jest charakterystyczne, dobre jest banalne.
- Odkrył, że jest zbrodniarzem (niedołęgą, głupcem), i postanowił żyć z sobą samym w dobrej komitywie. I życie mu upływa na tolerowaniu siebie.
P
- Pan Bóg świat stworzył, a potem zaczął się nim bawić.
- Pan chce być w porządku wobec życia? Ale życie zawsze Pana oszuka, życie jest świnią.
- Paradoksalnym faktem jest, że bardzo często im osobistszą jest liryka autora, tym lepiej trafia do serca czytelnikowi.
- Pisać – znaczy to czynić się zrozumiałym.
- Pocałunek jest granicą, gdzie kończy się gra duchów, a zaczyna gra ciał. W tej perspektywie jest doskonałym tematem do kina.
- Prawda jest kopciuszkiem, stoi u drzwi półotwartych, czeka aż ją wpuszczą. Najchętniej bywa używana do zmywania naczyń.
- Prawdziwą, typową formą współżycia duchowego jest poezja.
- Prawie wszystkie światopoglądy opierają się na kombinowaniu jakichś sprzeczności i są zawsze narażone na zarzut niekonsekwencji.
- Prócz skrawka natychmiastowej chwili cały świat składa się z tego, co nie istnieje.
- Prócz świata największa zagadką dla człowieka jest drugi człowiek.
- Przelana krew może być tak samo symbole bezradności jak wybita szyba.
- Przyjacielu, żeby cię rozweselić, opowiem ci moje nowe zmartwienie. Szablony zawsze zwyciężają.
- Przypadek jest nie tylko wypadkową nieobliczalnych, ważnych sił żyjących poza człowiekiem, on także ściąga dookoła siebie siły tkwiące w samym człowieku, staje się odczynnikiem natury ludzkiej i demaskuje ją lub apoteozuje.
R
- Radzili nad kryzysem kultury i poszli grać w brydża.
- Rozumienie, wyrozumienie i porozumienie – od tego zależą losy świata.
S
- Są stoły o kulawych nogach, pod które podkłada się – Biblię.
- Są westchnienia, uczucia, myśli święte i tkliwe, słowa i czyny szalone, pieszczoty nie wykonane, pomysły na wpół pomyślane, które wiecznie czekają nad jakimś brzegiem, czy i na nie przyjdzie kiedyś pora? Ale nikt nie próbuje wykrzyczeć się, wypłakać, wygadać, zapomina o tym swoim świecie, ogranicza jego rozrost, skazuje go wreszcie na zaumarcie.
- Strasznie mi niegdyś imponowali ludzie, którzy mi nie odpisywali na listy; uważałem ich za jakieś wyższe istoty.
- Szacunek i miłość są to kapitały, które koniecznie gdzieś umieścić należy. Więc się je daje komukolwiek na kredyt.
Ś
- Śmierć – jedyna przyjemność, której nie można odczuć.
- Świat dzisiejszy jest tak urządzony, że nawet przy najlepszej woli otoczenia dokonuje się bezimienna zbrodnia na każdej jednostce. Nikt nie winien i winni są wszyscy. Dzieje się wciąż to samo, co w ścisku podczas pożaru.
T
- Tkwi w człowieku pewna mistyczna zaborczość, która „widzieć” utożsamia z „mieć”.
- To, co się pospolicie nazywa intelektualizmem, powinno się raczej nazywać szablonem. U nas ludzie myślą, że każdy, który myśli, tym samym już dobrze myśli.
- Uczciwość jest cnotą, która człowieka dużo kosztuje.
- Tylu namnożyło się proroków wołających na puszczy, aż się puszcza nimi zaludniła.
U
- Uczciwość jest cnotą, która dużo kosztuje.
- Zobacz też: uczciwość
W
- W ciemności nie biec, sprawdzać otoczenie rękami, strzec się wybojów, drzew, kamieni, wymijać zygzakiem przedmioty – jest wbrew naturze, wbrew popędom, jak wszelka wiedza. Ciemność, przekreśliwszy oko, wymaga, żeby w niej mknąć, płynąć i rozpływać się.
- W olbrzymiej większości wypadków życiem jest właśnie to, że żyć nie można...
- W polityce zamiast grać wciąż tasuję karty.
- Wciąż jeszcze przechodzą brodem przez rzekę odważnie, gdy już most jest gdzieś zbudowany.
- Wielkie charaktery, jak latarnie morskie, świecą daleko w ciemności.
- Więcej bredni powiedzieć może głupiec w pięciu minutach niż mędrzec przez pięć lat odgadnąć.
- Źródło: Słoń wśród porcelany. Niezrozumialstwo, 1934
- Włażą we własne korzenie!
- Opis: Tytuł artykułu opublikowanego w czasopiśmie Czyn i słowo, 1907
- Wszechświat jest zwierzęciem, które nas widzi, słucha i zapamiętuje.
- Wszelka kultura pewnego dnia pokazuje swą smutną prawdę – prawdę przeładowanego, a pustego magazynu.
Z
- Z grzeczności musiałem udawać, że się nie poznaję na jej oszustwie.
- Złe się zwykle mści, ale dobre niekoniecznie się wynagradza. Złe ma silniejsze konsekwencje.
Ż
- Życie jest prowizorium, lecz powinno być mądrze urządzone.
- Żyć to znaczy: dopiero przygotować się do życia. Umieramy w chwili, kiedy byśmy mogli na dobre zacząć. Ale Najwyższy Sędzia mówi: Nie dam się oszukać, to właśnie było życie.