Surangama Sutra

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów

Surangama Sutra – jedna z najważniejszych sutr Mahajany, zwłaszcza w tradycji Chan (Zen), podkreślająca wartość medytacji (samadhi) i buddyjskiej logiki w zrozumieniu Prawdy Absolutnej. Cytaty wg przekładu chińskiego Paramitiego, 705; na podst. tłum. angielskiego Lu K'uan Yu.

  • Absolutny umysł (Bodhi) nie jest świadomością rzeczy, bo taka świadomość ustala przedmioty, a ustalanie iluzorycznych przedmiotów implikuje iluzoryczny podmiot. W ten sposób z tego, co jest ponad wielością i jednością, pochodzą wszystkie zróżnicowania. Kiedy rozróżniający podmiot skonfrontował się ze zróżnicowanymi przedmiotami, wynikła z tego różnorodność doprowadziła do identyfikacji. Tożsamość i różnorodność wyodrębniły także to, co nie jest ani tym samym, ani innym. Te konfliktujące zaburzenia wykształciły percepcję, a w dalszej konsekwencji i przedmiotową formę. To samo-ustanowione pomieszanie spowodowało lgnięcie do nazw, karmiczną aktywność, a więc i cierpienie. W ten sposób, to, co się zamanifestowało, stało się (zmiennym) światem, a to, co było stałe, ustanowiło przestrzeń. Odtąd przestrzeń odpowiada tożsamości, a świat różnorodności, a to, co nie jest ani podobne, ani inne, stanowi czującą istotę.
  • Anando, wciąż nie masz jasności co do iluzorycznych przejawów wszystkich przemijających zjawisk, które zanikają, ilekroć się pojawiają. Te iluzje pochodzą z istoty cudownego Umysłu. Tak samo sześć zmysłów (szóstym jest intelekt) wraz z towarzyszącymi im obiektami i świadomościami, które złudnie wyrastają z przyczyn i warunków i które złudnie zanikają, kiedy te przyczyny i warunki się rozejdą. Są one jedynie kreacją i destrukcją pojawiającą się i zanikającą w niezmiennej, cudownie przejrzystej, wszystko obejmującej i głębokiej Bhutatathacie, absolutnej naturze Buddy, gdzie nie znajdziesz ani przychodzenia, ani odchodzenia, ani złudzenia, ani oświecenia, ani narodzin, ani śmierci.
  • Anando, zapytam cię teraz: kiedy zwykły człowiek mówi, że widzi rzeczy, co rozumie przez „widzenie” i „niewidzenie”?
    Ananda odrzekł: Kiedy zwykły człowiek widzi formy dzięki światłu słońca, księżyca lub lampy, jest to zwane „widzeniem”, ale przy braku tego światła nie może dostrzec niczego.
    (Budda:) Anando, jeśli to jest zwane „niewidzeniem”, kiedy nie ma światła, nie powinien on zobaczyć ciemności. A jeśli ją widzi, jak zatem może istnieć niewidzenie? Jeżeli, w ciemności, nazywamy to niewidzeniem jedynie dlatego, że nie dostrzega on światła; wtedy, gdy jest światło, i nie dostrzega on ciemności to, znowu, powinniśmy nazwać to niewidzeniem; wówczas, w obu przypadkach, byłoby to niewidzeniem. Ale w tych dwu stanach, które uzupełniają się, natura twego widzenia nie zanika nawet na chwilę. Dlatego, w obydwu przypadkach, mamy do czynienia z faktycznym widzeniem; jak zatem może istnieć niewidzenie? Dlatego, Anando, powinieneś wiedzieć, że kiedy dostrzegasz światło, twoje widzenie nie jest przejrzyste; kiedy widzisz ciemność, twoje widzenie nie jest przesłonięte; gdy postrzegasz pustkę, to nie jest puste; kiedy widzisz przeszkodę, to nie jest utrudnione. Kiedy pojmiesz te cztery stany, powinieneś również wiedzieć, że kiedy twoje absolutne widzenie postrzega Istotę Widzenia, to pierwsze nie jest tym drugim, lecz wciąż różni się od niego; jak może twoje błędne widzenie zobaczyć absolutne widzenie? Jak możesz mówić o przyczynie i warunku tego, co istnieje samo przez się, i o tak zwanej jedności? Jesteście wszyscy ograniczonymi ignorantami i nie rozumiecie nieskazitelnej, czystej Rzeczywistości.
  • Jeśli umysł poszukuje umysłu, to, co z natury nie jest iluzją, tworzy iluzję. Jeśli powstrzymasz całe chwytanie, nie znajdziesz nic realnego. Jeśli to, co nie jest iluzją, uspokoi się, gdzie jeszcze można dopatrzeć się iluzji?
  • Po mojej parinirwanie w czasie ostatniej kalpy będzie się spotykało różnego rodzaju zjawy zwodzące ludzi i pouczające ich, że mogą spożywać mięso, a mimo to będą w stanie osiągnąć oświecenie.(...) Jakże mnich mający nadzieję zostania tym, który będzie wyzwalał innych, mógłby żywić się ciałami innych odczuwających istot?
  • Powodem dla praktykowania medytacji i dążenia do wglądu jest pragnienie ucieczki od cierpień życia; lecz poszukując ucieczki od cierpienia czemu miałbyś sprowadzać je na innych? Dopóki nie zapanujesz nad swym umysłem na tyle, by nawet myśl o tej brutalnej niegodziwości, o zabijaniu, była ci wstrętną, nie uciekniesz nigdy przed więzami życia świeckiego.
  • Wszystkie żywe istoty podlegają reinkarnacji przez różne światy, z powodu dwóch wypaczonych, rozróżniających i fałszywych poglądów, które, gdziekolwiek się pojawią, wciągają w kołowrót samsary. Co jest przyczyną tych fałszywych poglądów? Powstają z powodu indywidualnej i zbiorowej karmy.

Zobacz też: