Przejdź do zawartości

Monteskiusz

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Monteskiusz

Monteskiusz (właśc. Montesquieu Charles Louis de Secondat; 1689–1755) – francuski filozof, prawnik i pisarz epoki Oświecenia.

O duchu praw (1748)

[edytuj]
  • Kiedy w jednej i tej samej osobie lub w jednym i tym samym ciele władza prawodawcza zespolona jest z wykonawczą, nie ma wolności. (…) nie ma również wolności, jeśli władza sędziowska nie jest oddzielona od prawodawczej i wykonawczej.
  • Wolność to prawo czynienia wszystkiego, czego ustawy nie zabraniają.

Inne

[edytuj]

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Lettres familieres a divers amis d’Italie, 1767

A

[edytuj]
  • Ambicja książąt nie jest nigdy tak niebezpieczna, jak nikczemność doradców.

B

[edytuj]
  • Biegając za dowcipem, łapiemy głupstwo.
    • Źródło: „Przekrój”, tom 1, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, Kraków 1978, s. 99.

C

[edytuj]
  • Często krytykuje się swych przyjaciół tylko dla udowodnienia, że ma się tyle przenikliwości, by dostrzec ich wady.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Człowiek lubiący się kształcić nigdy nie jest bezczynny.
  • Człowiek pobożny i ateista mówią wciąż o religii: jeden mówi o tym, co kocha, drugi o tym, czego się lęka.
  • Człowiek wyrzeka się swych błędów najpóźniej, jak może.

D

[edytuj]
  • Dowodem niestałości mężczyzn jest to, że trzeba było ustanowić instytucję małżeństwa.
  • Dusza jest w naszym ciele, jak pająk w swej sieci. Nie może się on poruszyć, nie wprawiając w ruch daleko rozpiętych nitek pajęczyny, ale i na odwrót, nie sposób wprawić w ruch którejkolwiek z tych nici nie poruszając pająka.
  • Duże podłości robimy z nienawiści, małe ze strachu.

F

[edytuj]
  • Francuzi nie mówią prawie nigdy o swych żonach – lękają się, że mogą o nich mówić do kogoś, kto zna je lepiej od nich.

G

[edytuj]
  • Gdy wystarczy poprawić, nie należy usuwać.
  • Gdyby trójkąty stworzyły sobie boga, zrobiłyby go o trzech bokach.
    • Źródło: Myśli
    • Zobacz też: Bóg
  • Gdybym był papieżem, posłałbym do licha wszystkich mistrzów ceremonii i wolałbym być człowiekiem niż bogiem.
  • Godna podziwu jest myśl Platona, że prawa istnieją po to, aby przekazywać rozumu tym, którzy ich nie mogą otrzymać bezpośrednio.

I

[edytuj]
  • Im mniej ludzie myślą, tym więcej mówią.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Imperium zbudowane orężem potrzebuje oręża, by się utrzymać przy życiu.

J

[edytuj]
  • Jak można być Persem?
    • Comment peut – on être Persan? (fr.)
    • Źródło: Listy perskie 30 (1721 rok)
  • Jakże niszczycielski był fanatyzm chrystianizmu i islamu. Tylko piórem umoczonym we krwi lub łzach można by opisać jego przerażające skutki.
  • Jestem przekonany że anioły nie pogardzają ludźmi w tym stopniu, co ludzie sami sobą.
  • Jesteśmy tak ślepi, że nie wiemy, kiedy się martwić, a kiedy cieszyć; oddajemy się prawie zawsze fałszywym radościom i smutkom.
  • Jeśli chciałoby się być tylko szczęśliwym, cel osiągnie się szybko, jednak chciałoby się być szczęśliwszym niż inni. A to trudne, ponieważ zwykle uważamy ich za szczęśliwszych, niż są w rzeczywistości.
  • Jeśli reguł moralności nie nosisz w sercu, nie znajdziesz ich w książkach.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: moralność

K

[edytuj]
  • Kapitał skromności przynosi zawsze wysokie procenty.
  • Każda reforma wymaga odpowiedniego czasu.
  • Książki są jak towarzystwo, które sobie człowiek dobiera.
  • Kto chce rządzić ludźmi, nie powinien ich gnać przed sobą, lecz sprawić, by podążali za nim.

L

[edytuj]
  • Lekarze i moraliści, zajmując się namiętnościami, nigdy nie mówią tym samym językiem.
  • Ludzie, którzy chcą zawsze pouczać, przeszkadzają częstokroć innym w nauczaniu się.
  • Lubić czytanie – to znaczy godziny nudy, które człowiek miewa w życiu, zmieniać na godziny radości.

Ł

[edytuj]
  • Łatwiej przemawiać przeciw królowi niż przemawiać do króla.

M

[edytuj]
  • Medycyna zmienia się, gdy zmienia się kuchnia.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
  • Mężczyzna mógłby ze słusznością skarżyć się na niewierność żony wówczas, gdyby były tylko trzy osoby na świecie; zawsze dojdą do ładu, jeśli ich będzie cztery.

N

[edytuj]
  • Najgroźniejsze jest zepsucie tajemne – takie zepsucie, które się kryje.
  • Największym złem, na które cierpi świat, jest nie siła złych, lecz słabość dobrych.
  • Narkotyki to zakład z twoim umysłem.
  • Naród wolny może mieć oswobodziciela; naród ujarzmiony może mieć tylko innego ciemięzcę.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Nie być kochaną – to nieszczęście, nie być już kochaną – to zniewaga.
  • Nie jest wcale konieczne, aby wielkie zdarzenia miały za źródło wielkie przyczyny.
  • Nie można sobie wyobrazić aby Bóg w swej nieskończonej mądrości umieścił duszę, a zwłaszcza duszę dobrą w czarnym ciele. Niepodobna jest, abyśmy przypuszczali, że to są ludzie…
  • Nie należy dolewać octu do tego, co się pisze, natomiast dodać soli.
  • Nieograniczone posłuszeństwo wymaga ciemnoty u tego, który rozkazuje, prawie w takim samym stopniu jak u tego, który słucha.
  • Nie znajduję nic, co byłoby trudniejsze niż błyszczeć inteligencją wśród głupców.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: głupiec
  • Nigdy nie osądzi się w sposób właściwy ludzi, jeśli im się nie wybaczy przesądów ich epoki.

O

[edytuj]
  • O zamożności decydują obyczaje, a nie bogactwa.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.

P

[edytuj]
  • Pisząc, nie trzeba tak wyczerpywać przedmiotu, aby nic nie pozostało dla czytelnika. Nie chodzi wszako o to, aby ludzie czytali, ale aby myśleli.
  • Powiadano o Rzymianach, iż rozkazywali narodom, ale słuchali żon.
  • Prawa natykają się zawsze na namiętności i na przesądy prawodawcy. Czasami przechodzą przez nie i barwią się od nich; czasem utkwią w nich i wrosną w nie.
  • Prawda ma tylko jedną twarz, a kłamstwo ma ich wiele.
  • Próbujmy przystosować się do życia, bo ono do nas się nie przystosuje.
  • Przyszliśmy na świat, aby współżyć, a więc przyszliśmy na świat, aby się sobie wzajemnie podobać.
  • Pycha jest zwierciadłem, które pomniejsza nasze wady, a powiększa nasze zalety.

R

[edytuj]
  • Rzeki biegną utonąć w morzu, monarchie toną w despotyzmie.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.

S

[edytuj]
  • Smutek kochanków jest pełen rozkoszy.
  • Sny rodzą rzeczywistość.
  • Sprawiedliwość podnosi głos, ile może, ale trudno jej o posłuch w zgiełku namiętności.
  • Szczęśliwy jest naród, którego historia jest nudna.

T

[edytuj]
  • Tak wielką estymą obdarza się w naszych czasach nauki fizyczne, że dla nauk moralnych pozostaje już tylko obojętność.
  • To, czego twórcom brakuje w głębi, zwracają nam w długości.
  • To nieszczęście, że tak mały odstęp dzieli czas, gdy jesteśmy zbyt młodzi, od czasu, gdy jesteśmy zbyt starzy.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
  • To zdumiewające, że bogactwo ludzi Kościoła wzięło początek od zasady ubóstwa.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
  • Towarzystwo kobiet psuje obyczaje i wyrabia smak.
    • Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, wyd. „Zamek”, Warszawa 1995, s. 148.
    • Zobacz też: kobieta
  • Twierdzenia matematyczne uważane są za prawdziwe, ponieważ w niczyim interesie nie leży, by uważać je za fałszywe.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: matematyka

W

[edytuj]
  • W kraju, gdzie miłość stanowi najważniejszą sprawę, zazdrość jest największą namiętnością.
  • W miarę jak władza monarchy staje się olbrzymia, zmniejsza się jego bezpieczeństwo.
  • Wolność jest to prawo czynienia wszystkiego tego, czego ustawy nie zabraniają.
  • Wolność polityczna nie polega na tym, aby robić to, co się chce. W państwie, tzn. w społeczności, w której są prawa, wolność może polegać jedynie na tym, aby móc czynić to, czego się powinno chcieć, a nie być zmuszonym czynić tego, czego się nie powinno chcieć.
  • Wolność to dobro, które umożliwia korzystanie z innych dóbr.
  • Wszyscy ludzie nieśmiali chętnie posługują się groźbami. A to dlatego, że czują, iż groźby wywarłyby na nich samych wielkie wrażenie.
  • Wszystkie religie zawierają zasady pożyteczne dla społeczeństwa
  • Wszystko, co prawo nazwie karą, jest w istocie karą.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
  • Wszystko, co dobre, jest w istocie złe.

Z

[edytuj]
  • Z rozpustą jest jak z chciwością – gromadzenie skarbów pomnaża żądzę.
  • Zaobserwowałem, że aby osiągnąć coś na tym świecie, trzeba udawać głupiego.
  • Zraniona miłość może wywołać takie same skutki co nienawiść.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Monteskiusz&oldid=572872”