Cyprian Kamil Norwid

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) – polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Cyprian Kamil Norwid

A[edytuj]

  • Apostolstwo nie jest dyplomacją i kuglarstwem, i kabalistyką, ale proroctwem szczerym.
    • Źródło: Marian Piechal, Mit Pigmaliona, Warszawa 1974, PIW, s. 178.
  • Autorów sądzą ich dzieła.
    • Źródło: Józef Franciszek Fert, Norwid. Poeta dialogu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982.

C[edytuj]

  • (…) cisza jest głosów – zbieraniem (…).
    • Źródło: Laur dojrzały w: Vade-mecum
    • Zobacz też: cisza
  • Cisza – niekiedy tylko pająk siatką wzruszy,
    Lub przed oknem topolę wietrzyk pomuskuje;
    Och! jak lekko oddychać, słodko marzyć duszy –
    Tu mi gwar, tu mi uśmiech myśli nie krępuje.
    • Źródło: Samotność
  • Coraz to z ciebie, jako z drzazgi smolnéj,
    Wokoło lecą szmaty zapalone;
    Gorejąc, nie wiesz, czy stawasz się wolny,
    Czy to, co twoje, ma być zatracone.
    Czy popiół tylko zostanie i zamęt,
    Co idzie w przepaść z burzą? Czy zostanie
    Na dnie popiołu gwiaździsty dyjament,
    Wiekuistego zwycięstwa zaranie?…
  • Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie?
    • Źródło: Poezja i dobroć. Wybór z utworów, Warszawa 1977, PIW, s. 290.
  • Coś ty ludziom uczynił, Mickiewiczu?
    • Źródło: Herminia Fiszer Naglerowa, Mickiewicz żywy, wyd. B. Świderski, 1955, s. 217.
  • Czarnoleskiej ja rzeczy chcę!
    • Źródło: Moja piosnka (I)
  • Czemu, Cieniu, odjeżdżasz, ręce złamawszy na pancerz (…).
    • Źródło: Bema pamięci żałobny rapsod
  • Czułość – bywa jak pełny wojen krzyk,
    I jak szemrzących źródeł prąd,
    I jako wtór pogrzebny…
    • Źródło: Czułość
  • Czy ten ptak kala gniazdo, co je kala,
    Czy ten, co mówić o tym nie pozwala?
    • Źródło: Czy ten ptak kala gniazdo w: Wybór poezyj, Krakowska Spółka Wydawn., 1924, s. 118.

D[edytuj]

  • Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
    Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
    Dla darów Nieba…
    Tęskno mi, Panie…
    Do kraju tego, gdzie winą jest duża
    Popsować gniazdo na gruszy bocianie,
    Bo wszystkim służą…
    Tęskno mi, Panie…
    • Źródło: Moja piosnka (II)
  • Dobrym u mnie historykiem
    Jest mąż, co przyszedł pod koniec epoki,
    I widzi rozkład z głuchym serca ściskiem,
    I proste fakta pisząc, jest głęboki –
    I żadną partią, ani się nazwiskiem
    Promiennym uwieść nie dał jednostronnie…
    • Źródło: Gorzki to chleb jest polskość. Wybór myśli politycznych i społecznych (Seria obywatelska), Wydawnictwo Literackie 1984, s. 147, ISBN 8308010539.

G[edytuj]

  • Głosem narodu jest harmonia ojczysta, mieczem – jedność i zgoda, celem – prawda.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: naród
  • Gorzki to chleb jest polskość…
    • Źródło: list do Józefa Bogdana Zalewskiego z 8 stycznia 1852, cyt. za: Gorzki to chleb jest polskość…, op. cit., s. 199.

H[edytuj]

  • Heroizm nie jest w samych bitwach, ale na wszystkich polach życia i nieustannie. Owszem bitwy dlatego tylko bywają, iż heroizm nie bywa pierwej na polach życia praktykowany.
    • Źródło: list do Józefa Lussakowskiego, cyt. za: „Przegląd humanistyczny”, tom 39, wydania 328–330, s. 78.

I[edytuj]

  • I stąd największym prosty lud poetą,
    Co nuci z dłońmi ziemią brązowemi.
    • Źródło: Promethidion, wyd. IW Bibljoteka Polska, Warszawa 1923, s. 17.

J[edytuj]

  • Jeśli mi Polska ma być anarchiczną,
    Lub socjalizmu rozwinąć pytanie,
    To już ja wolę tę panslawistyczną,
    Która pod Carem na wieki zostanie!
    • Źródło: Norman Davies, Boże igrzysko 2. Od roku 1795, wyd. Znak, 1991, s. 109.
  • Jedyna miłość, która nas nigdy nie zdradzi, to miłość własna.
  • Jestem z narodu, w którym od lat blisko stu każda książka wychodzi za późno, a każdy czyn za wcześnie.
    • Źródło: Pisma wszystkie, tom 9, Warszawa 1971, PIW, s. 274.
  • Jestże się poetą, czyli raczej tylko bywa się?
    • Źródło: Bransoletka, II, wyd. 1862
  • Jękły głuche kamienie. Ideał sięgnął bruku.
    • Opis: zakończenie wiersza.
    • Źródło: Fortepian Szopena
    • Zobacz też: Fryderyk Chopin

K[edytuj]

  • (…) kto inny ma laur i nadzieję,
    Ja – jeden zaszczyt: być człekiem.
    • Źródło: Odpowiedź III w: Dzieła zebrane, t. I, Poezje, Warszawa 1966, s. 455–456.
  • Kto kocha – małe mu ogromnieje
    i lada promyk zolbrzymia nadzieję.
    • Źródło: „Studia Norwidiana”, tomy 5–6, Lublin 1989, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, s. 15.
  • (…) kto prawdę mówi, ten niepokój wszczyna.
    • Źródło: Rozmowa umarłych w: Poezye Cypriana Norwida, wyd. F.A. Brockhaus, 1863, s. 69.
  • Kto ukochał ogół, a nie ukochał pojedynczo – to Robespierre. Kto ukochał tylko pojedynczych, a ogół zdeptał, to Neron.
    • Źródło: Pisma wybrane. Listy, Warszawa 1968, PIW, s. 94.
  • Któż nie chciałby stać się przez szczęście głupszy, zamiast być mądrzejszym przez szkodę?

M[edytuj]

  • Miłości! w tobie jednej odpocznienie
    I moc, i bytu oś; w tobie sumienie.
    • Źródło: Poezja i dobroć, op. cit., s. 158.

N[edytuj]

  • Narodowy artysta organizuje wyobraźnię, jak na przykład polityk narodowy organizuje siły stanu.
    • Źródło: Promethidion, wyd. IW Bibljoteka Polska, Warszawa 1923, s. 37.
  • Nie miecz, nie tarcz – bronią Języka, lecz – arcydzieła!
    • Źródło: Język ojczysty, wyd. 1915
  • Nie szukaj świata, kochaj i… bądź zdrowa…
    A za umarłych módl się – po weselu.
    • Źródło: Pamiątka
  • Nie trzeba kłaniać się Okolicznościom, a Prawdom kazać, by stały za drzwiami.
    • Źródło: Stanisław Makowski, Cyprian Norwid, Wyd. Naukowe, 1986, s. 39.
  • Nie za sobą z krzyżem Zbawiciela, ale za Zbawicielem z krzyżem swoim, ta jest zasada wszechharmonji społecznej w chrześcijaństwie – ten jest tego, co zowią materjalnie specjalnościami, rytm i akord. Ta to jest nareszcie tajemnica ruchu sprawiedliwego.
    • Źródło: Promethidion, wyd. IW Bibljoteka Polska, Warszawa 1923, s. 10.
  • Nowa epoka nie chce zeszłego natchnienia.
    • Źródło: Irena Sławińska, O komediach Norwida, Lublin 1953, Tow. Nauk. KUL, s. 80.

O[edytuj]

  • O! ty ukochana
    Ludzkości Chrześciańska – czy taić ci o tem
    Że jesteś nieskończenie szanowne nic-potem? —
    Osiemnaście więc wieków trwasz? a taka próżnia
    We wszystkiem – mało gdzie cię myśl wyższa odróżnia
    Od pogan, z których żyjesz.
    • Źródło: Ruiny w: Poezye Cypriana Norwida, wyd. F.A. Brockhaus, Lipsk 1863, s. 17.
    • Opis: pisownia oryginalna.
  • Oczy spokojne i głębokie, do zaczarowanych jezior podobne – gest arcyszlachetny – i coś z zamyślonego łabędzia we wszystkości poruszeń.
    • Źródło: Trylogia włoska (Stygmat); opis: o Róży P.
  • Ojczyzna – to wielki zbiorowy obowiązek.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Oryginalność jest to sumienność w obliczu źródeł.
    • Źródło: Edward Kasperski, Świat wartości Norwida, Warszawa 1981.

P[edytuj]

  • Piekło to ledwie niemożność miłości (…).
    • Źródło: *** w: Bohdan Drozdowski, Bohdan Urbankowski, Od Staffa do Wojaczka. Poezja polska 1939–1988. Antologia, tom 2, Wydawn. Łódzkie, 1991, s. 297.
    • Zobacz też: piekło
  • (…) piękno na to jest, by zachwycało – do pracy
    Praca, by się zmartwychwstało.
    • Źródło: Promethidion
  • Polacy są wspaniałym narodem i bezwartościowym społeczeństwem.
    • Źródło: „Polityka”, wydania 1–10, Wydawn. Prasowe „Polityka”, 1 sty 2006, s. 92.
  • Ponad wszystkie wasze uroki,
    Ty! Poezjo, i ty Wymowo,
    Jeden – wiecznie będzie wysoki:
    Odpowiednie dać rzeczy – słowo!
    • Źródło: Jan Miodek, Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987, s. 5.
  • Przeszłość – to jest dziś,
    tylko cokolwiek dalej.
    Nie jakieś tam coś, gdzieś,
    gdzie nigdy ludzie nie bywali.
    • Źródło: Przeszłość
  • Przyszłość albowiem zdobywają te trzy rzeczy: duch, cierpliwość i dopełnienie – ale wcale nie krew: to bajka.
    • Źródło: Władysław Günther, Norwid żywy (1962), s. 148.

R[edytuj]

  • Rubaszność – zatrzymany w postępie heroizm.
    • Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, wyd. Zamek, Warszawa 1995, s. 149.
  • „Rzecz jest, rzecz będzie, nie ma być osoba?”
    – A potem dodał zimno: „I ja raczę
    O kiju przywlec się, gdy przyjdzie pora.”
    Tu zaś obrócił się do Artemidora,
    Dla dwojga razem grzeczność dając jedną,
    I wspomniał: „Wiele niech nie czyta chora –
    Szkoda, że stare rękopisma rzedną.
    Dobrze jest miewać wzgląd na autora,
    Kiedy się czyta – cóż za rzecz przedziwna
    Czytanie! – jako gałązka oliwna
    Lub migdałowy kwiat.”
    • Źródło: Quidam, IX

S[edytuj]

  • Słowo – jest czynu testamentem (…).
    • Źródło: Jacek Trznadel, Czytanie Norwida, Warszawa 1978, PIW, s. 218.
  • Słowo jest ogień – milczenie jest lawa.
    • Źródło: Poezja i dobroć, op. cit., s. 431.
  • Smutno życie porzucić i zamknąć się w sobie.
    Żyć czuciem własnym, własnych marzeń przędzą
    • Źródło: Smutno, 7 marca 1881
  • Szczęśliwi, którzy teraz płaczecie, bowiem śmiać się będziecie.
    • Opis: nawiązanie do Biblii.
    • Źródło: Garstka piasku

T[edytuj]

  • Tak to więc wszystko, na tym słusznie przeklętym świecie, wszystko, co się poczyna z dziewiczego natchnienia myśli, musi być sprzedanym za 30 srebrników.
    • Źródło: Trylogia włoska

U[edytuj]

  • U nas (…) energia wyprzedza zawsze inteligencję – i co pokolenie jest rzeź.
    • Źródło: Mieczysław Inglot, Cyprian Norwid, Wydawn. Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 78.
    • Zobacz też: Polacy

W[edytuj]

  • W Ruinach, w nocy, mówią się i takie słowa
    Które gdzie indziej dziwnym brzmiałyby sposobem;
    Nie tylko bowiem z myśli jest myśli osnowa —
    Człowieka myślącego, postaw no nad grobem
    I mów z nim – a następnie, spotkawszy go w tłumie
    Maskaradowym, spytaj o rzeczy też same —
    Zobaczysz co rozumiał tam – co tu rozumie?
    – Wprowadź go w okowaną więzień nizkich bramę
    I do tryumfalnego arku, co błękitną,
    Z wnętrza jaśnieje szybą czystego powietrza;
    A poznasz wraz gdzie jego myśl pocznie być szczytną,
    Gdzie szybszym rytm i tęcza porównań gdzie leksza?
    Zali to jest mistyczne? – nie wiem – ale to wiem,
    Że nie tłumaczy się to dietą i zdrowiem —
    Bo ani się ku temu przeziębić nie zdoła,
    Ani dostać gorączki --
    • Źródło: Ruiny w: Poezye Cypriana Norwida, wyd. F.A. Brockhaus, Lipsk 1863, s. 11.
    • Opis: pisownia oryginalna.
  • Walka jest normalnym zadaniem Ludzkości – bitwa nie.
    • Źródło: Pisma wszystkie, tom 7, Warszawa 1973, PIW, s. 60.
  • Wolność nie jest to dziewica.
    • Źródło: Jolanta Chojak, Słownik języka Cypriana Norwida, Warszawa 1988, wyd. UW, s. 86.
  • Wszystko bierze swą moc z ideałów.
    • Źródło: Halina Kleszcz, Wszystko bierze swą moc z ideałów. 85. urodziny prof. Henryka Gaertnera i 60-lecie działalności medycznej, „Alma Mater” nr 92, maj 2007, s. 35.

Z[edytuj]

  • Z rzeczy świata tego zostaną tylko dwie,
    Dwie tylko: poezja i dobroć… i nic więcej.

Ż[edytuj]

  • Że coraz łatwiej przychodzi powiedzieć,
    Ze snu się budząc: „Wróćmyż znów do snu.”
    • Źródło: Aerumnarum plenus
    • Zobacz też: sen

O Cyprianie Kamilu Norwidzie[edytuj]

  • Jest to wielka literatura, w której powiedziane zostało wszystko, co wciąż jest dla nas najistotniejsze. To, co Norwid mówił na każdy temat w XIX wieku, pozostaje aktualne w wieku XXI, także po tym, co ostatnio stało się w Ameryce.
  • Norwid zawsze był niedoceniany i nawet do naszych czasów przeszedł nienależycie zauważony. Uważam, że był przede wszystkim wybitnym intelektualistą i znawcą człowieka, Polaków. Ponieważ wiele napisał o naszych narodowych wadach (podobnie jak Witkacy czy Gombrowicz), był niepopularny, spychany na bok przez tych, którzy pisali o nas z patosem. Więc Norwidowi na pewno należy się hołd.

Zobacz też:

Wikisource